Το 60% των ασθενών διακόπτει τη θεραπεία του εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων

Γιατροί και φαρμακοποιοί δηλώνουν ότι το 60% των ασθενών που διακόπτει τη θεραπεία του, το κάνει κυρίως εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Την ίδια στιγμή, το 55% των φαρμακοποιών και το 37% των ιατρών θεωρούν ότι η μη συμμόρφωση των ασθενών στις θεραπείες αποτελεί σοβαρό πρόβλημα, ωστόσο το 8,33% των ιατρών αγνοεί τη σημαντικότητα του θέματος. Τα παραπάνω αποτελέσματα προκύπτουν από ευρωπαϊκές μελέτες που διεξήχθησαν από το 2012 έως το 2024 και παρουσιάστηκαν από τον Σωτήριο Στ. Νικολαρόπουλο, καθηγητή Φαρμακευτικής Χημείας του τομέα Φαρμακευτικής Χημείας-Φαρμακογνωσίας, πρόεδρο του τμήματος Φαρμακευτικής του πανεπιστημίου Πατρών, στο πλαίσιο του 11ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής που διοργάνωσε ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης (ΦΣΘ).

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του με θέμα: «Η πεντασθενής συμμόρφωση του ασθενούς στη θεραπεία και ο κομβικός ρόλος του φαρμακείου», ανέφερε παράλληλα ότι, σύμφωνα με τις ίδιες έρευνες, πάνω από το 70% των ιατρών και των φαρμακοποιών θεωρεί ότι τα συστήματα υγείας πλήττονται σοβαρά από τη μη συμμόρφωση των ασθενών, ενώ τόσο οι γιατροί όσο και οι φαρμακοποιοί, σε ποσοστό που ξεπερνά το 60%, συμφωνούν ότι οι οδηγίες των ιατρών αρκετές φορές δεν γίνονται κατανοητές από τους ασθενείς.

Όσον αφορά τις μακροχρόνιες θεραπείες, το 55% των φαρμακοποιών και το 46% των ιατρών θεωρούν ζωτικής σημασίας για την ποιότητα ζωής του ασθενούς την τήρηση της αγωγής και των σωστών οδηγιών που δίνει ο θεράπων ιατρός, ενώ το 25% των ιατρών θεωρεί ότι την ευθύνη την έχει ο ασθενής. Όπως τόνισε ο Σ. Νικολαρόπουλος, πρόσφατη έκθεση του Π.Ο.Υ. αναφέρει ότι το μέγεθος της μη τήρησης των οδηγιών από τους ασθενείς είναι τόσο ανησυχητικό, ώστε περισσότερα οφέλη για την παγκόσμια υγεία θα προκύψουν από τη βελτίωση της συμμόρφωσης των ασθενών στις υπάρχουσες θεραπείες παρά από την ανάπτυξη νέων ιατρικών θεραπειών. Όσον αφορά την εξοικονόμηση του κόστους που προκύπτει από την τήρηση των ιατρικών οδηγιών, υπολογίζεται με το ακόλουθο παράδειγμα: για κάθε επιπλέον ευρώ που δαπανάται για κάποια φαρμακευτική αγωγή που ο ασθενής τηρεί πιστά, οι ιατρικές δαπάνες θα είναι μειωμένες κατά 7 ευρώ για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, 5 ευρώ για τα άτομα με υψηλή χοληστερόλη και 4 ευρώ για τα άτομα με υψηλή αρτηριακή πίεση.

Οι προτάσεις αντιμετώπισης

Σύμφωνα με τον Σ. Νικολαρόπουλο, η ελλιπής συμμόρφωση αποτελεί πραγματικά απειλή για την υγεία του πληθυσμού και πρέπει να αντιμετωπιστεί για να μειωθεί το χάσμα μεταξύ αποτρέψιμων και πραγματικών προβλημάτων. 

Πιο συγκεκριμένα προτείνει:

• Αντιμετώπιση ανεπιθύμητων ενεργειών που σχετίζονται με τα θεραπευτικά σχήματα: ενημέρωση των ασθενών για το τι να αναμένουν σε σχέση με την αγωγή τους και πώς να αντιμετωπίσουν τυχόν παρενέργειες. Επίσης οι ασθενείς πρέπει να ενημερώνονται για τις συνέπειες της μη λήψης της θεραπείας.
• Το θεραπευτικό σχήμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο και όσο το δυνατόν πιο απλό. Το σχέδιο μπορεί να τροποποιηθεί και να προσαρμοστεί στις ανάγκες του ασθενούς.
• Πρέπει να διασφαλιστεί ότι οι κατάλληλες εξετάσεις θα διεξάγονται ανά κατάλληλα χρονικά διαστήματα ώστε να αποτελούν απόδειξη της αποτελεσματικότητας της θεραπείας, αλλά και ισχυρό κίνητρο για τη συνέχισή της.
• Ένα πολυπαραγοντικό μοντέλο που θα περιλαμβάνει επαγγελματίες της υγείας και εκπαιδευόμενους (ιατρούς, φαρμακοποιούς, νοσηλευτές) θα μπορούσε να προσφέρει τις καλύτερες δυνατότητες για βελτίωση της παρακολούθησης και της επίτευξης θεραπείας για τον ασθενή.
• Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου οργανισμού για την παρακολούθηση της συμμόρφωσης των ασθενών στις θεραπείες, καθώς και της σχέσης κόστους αποτελέσματος.
• Ιατρική πληροφορική, ηλεκτρονικός φάκελος υγείας, τηλεϊατρική και τηλεπαρακολούθηση των ασθενών.