Στερείται...

Η ιστορία είναι λίγο πολύ γνωστή:

Η ισχύς της υπουργικής απόφασης για τη διακίνηση των φαρμάκων «υψηλού κόστους» μετατίθεται για την 1-5-2009. Τα νοσοκομεία δεν προμηθεύονται τα συγκεκριμένα φάρμακα σε επαρκείς ποσότητες, γιατί φοβούνται ότι μετά την εφαρμογή του νόμου θα τους μείνουν στο ράφι, αφού μετά (υποτίθεται ότι) θα διατίθενται και από τα φαρμακεία. Από την άλλη, δεν τοποθετούν το «στερείται» στη συνταγή του ασφαλισμένου γιατί θα κατηγορηθούν –και ίσως έτσι επισύρουν σε βάρος τους και ποινικές ευθύνες– ότι κακώς δεν τα έχουν. Έτσι, ο ασφαλισμένος αφενός δε βρίσκει το φάρμακο από το φαρμακείο του νοσοκομείου, αφετέρου δεν μπορεί να το πάρει από το φαρμακείο γιατί η συνταγή του δεν το επιτρέπει αν δεν αναγράφει το «στερείται».

Όμως, το υπουργείο Απασχόλησης βρίσκει την «πρακτική» λύση του ζητήματος. Με έγγραφό του στο Φ.Σ.Α. καταργεί τη διαδικασία χορήγησης των κρατικών φαρμάκων με την ένδειξη «στερείται».

Έτσι, τα φάρμακα αυτά αλλά και τα άλλα κρατικά, πλην των 89 «υψηλού κόστους», μπορούν πλέον να χορηγούνται από τα φαρμακεία στη λιανική τιμή και να αποζημιώνονται από όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Δηλαδή, εμείς οι φαρμακοποιοί «κερδίσαμε» το δικαίωμα να χορηγούμε όλα τα κρατικά-νοσοκομειακά φάρμακα στη λιανική τιμή. Μέχρι πότε; Μέχρι 1-5-2009 εκτός κι αν δοθεί κι άλλη παράταση στο νόμο, όπως ζητάει και το ψήφισμα της Γ.Σ. του Π.Φ.Σ.

Αυτό είναι το λογικό συμπέρασμα. Είναι όμως έτσι τα πράγματα; Υπάρχει νομική κάλυψη για να χορηγούμε τα νοσοκομειακά φάρμακα, νόμος ή υπουργική απόφαση, για αυτήν τη μεταβατική –μέχρι την εφαρμογή του νόμου– περίοδο; Ασφαλώς όχι. Συνεπώς; Αν εκτελέσουμε συνταγές νοσοκομειακών φαρμάκων χωρίς το «στερείται» αυτήν την περίοδο, το πιθανότερο είναι να χάσουμε τα λεφτά μας.

Γιατί αναφέρουμε το γεγονός; Επειδή οδηγεί σε ένα βασικό συμπέρασμα: η διακίνηση του φαρμάκου είναι μια δύσκολη αγορά. Χαρακτηρίζεται από το μεγάλο της μέγεθος και την εμπλοκή πολλών και ποικίλων παραγόντων, κρατικών και ιδιωτικών συμφερόντων. Η προστασία του μικρού και αδύνατου σε μια τέτοια αγορά προϋποθέτει την τήρηση ενός πολύ αυστηρού πλαισίου νόμων, κανόνων και διατάξεων. Όταν σε αυτό το πλαίσιο δημιουργείται ρήγμα, όταν προκύπτουν ασάφειες και συγχύσεις στην εφαρμοζόμενη κρατική πολιτική φαρμάκου, το φαρμακείο, ο πιο αδύναμος κρίκος στην αλυσίδα της φαρμακευτικής περίθαλψης, είναι βέβαιο ότι θα βγει χαμένο ακόμα κι αν τα φαινόμενα πείθουν για το αντίθετο.

Τέτοιες σκοτεινές ζώνες, όμως, είναι συνηθισμένο φαινόμενο τον τελευταίο καιρό. Το «στερείται» μπορεί να απουσιάσει από τις συνταγές των κρατικών φαρμάκων, αλλά είναι πανταχού παρόν στην κυβερνητική πολιτική φαρμάκων, μια πολιτική που «στερείται» του στοιχειώδους προγραμματισμού, συνέπειας και συνέχειας, μια πολιτική μονόφθαλμα προσανατολισμένη στη λογική της «αρπαχτής», της άκριτης και αβασάνιστης επιδίωξης για τον περιορισμό των φαρμακευτικών δαπανών. Τα «στερείται» αυτής της πολιτικής δημιουργούν αστάθεια, αναστάτωση και ταλαιπωρία στους ασθενείς, αλλά και στο φαρμακοποιό και το φαρμακείο.

Τα περιστατικά δεν είναι λίγα:

• Ψηφίζονται νόμοι που δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Ο νόμος για την είσπραξη του 3% (rebate) από τη βιομηχανία μέσω των φαρμακείων, η υπουργική απόφαση για τη διακίνηση φαρμάκων «υψηλού κόστους».

• Εφαρμόζονται μέτρα που αλλάζουν το τοπίο της φαρμακευτικής περίθαλψης χωρίς συνεννόηση, προετοιμασία, πρόχειρα κι αποσπασματικά. Η χρωματική διαφοροποίηση των κατηγοριών φαρμάκων δεν «προέβλεψε» την εξάντληση των αποθεμάτων με τις άχρωμες ταινίες γνησιότητας, ο κατάλογος των Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. εκκρεμεί μήνες μετά τη -«σιωπηλή» για λόγους πολιτικού κόστους- καθιέρωσή τους, η αφαίρεση των λεγόμενων lifestyle από την κοινωνική ασφάλιση γίνεται αδιακρίτως χωρίς να συνυπολογίζονται οι συνοδές παθήσεις κτλ. κτλ.

Αυτές οι αντικρουόμενες προθέσεις και αποφάσεις παράλληλα με την υποχρηματοδότηση της φαρμακευτικής περίθαλψης της κοινωνικής ασφάλισης (βλέπε ΟΠΑΔ) δημιουργούν ένα ασφυκτικό κλοιό στο φαρμακοποιό.

Αν και στο μέλλον η κυβερνητική πολιτική φαρμάκου συνεχίσει να παραπέμπει όλο και περισσότερο στο ευφυολόγημα του γνωστού Αμερικανού εφευρέτη Τόμας Έντισον: «Δεν απέτυχα. Απλώς βρήκα δέκα χιλιάδες μεθόδους που δεν δουλεύουν!», στη συνδικαλιστική μας εκπροσώπηση δουλειά δεν θα της λείπει: κάθε φορά να ράβει το ξηλωμένο δίχτυ της προστασίας του ελληνικού φαρμακείου.