Σε έξαρση βρίσκονται οι γαστρεντερίτιδες

Σε αντίθεση με τις βακτηριακές γαστρεντερίτιδες που παρουσιάζουν έξαρση το καλοκαίρι, κατά τη χειμερινή περίοδο μας απασχολούν κατά κύριο λόγο οι ιογενείς γαστρεντερίτιδες.

«Πρόκειται για λοιμώξεις του γαστρεντερικού συστήματος που προκαλούνται από ιούς και χαρακτηρίζονται από υδαρή διάρροια, κράμπες στην κοιλιακή χώρα, ναυτία, έμετο και μερικές φορές πυρετό. Οι ασθενείς αναρρώνουν συνήθως χωρίς επιπλοκές, με εξαίρεση τα βρέφη, τους ηλικιωμένους και τα ανοσοκατεσταλμένα άτομα που μπορεί να εμφανίσουν βαρύτερη κλινική εικόνα», εξηγεί η Δρ Κασσιανή Μέλλου, υπεύθυνη του Γραφείου Τροφιμογενών Νοσημάτων του ΚΕΕΛΠΝΟ. Η ενημέρωση του κοινού σχετικά με τα μέτρα προφύλαξης που μπορούν να ληφθούν για την αποφυγή της νόσησης, καθώς και του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού για τη διαχείριση των μεμονωμένων κρουσμάτων/επιδημιών ιογενούς γαστρεντερίτιδας κρίνεται απαραίτητη πριν τη χειμερινή περίοδο και την πτώση της θερμοκρασίας που ευνοεί την εμφάνιση των ιογενών λοιμώξεων.

Χρήσιμες συμβουλές για το κοινό

Για να μειωθεί η πιθανότητα να νοσήσει κανείς από ιογενή γαστρεντερίτιδα θα πρέπει:
Α) Να τηρεί τους βασικούς κανόνες υγιεινής:

• Συχνό πλύσιμο των χεριών με σαπούνι και νερό (π.χ. μετά τη χρήση της τουαλέτας, την αλλαγή πάνας, την επαφή με κάποιον που έχει συμπτώματα γαστρεντερίτιδας, πριν, κατά τη διάρκεια και μετά το χειρισμό τροφίμων). Σημειώνεται ότι οι γονείς θα πρέπει να φροντίζουν ώστε και τα παιδιά της οικογένειας να κάνουν το ίδιο.
• Σχολαστικός καθαρισμός των επιφανειών που χρησιμοποιούνται κατά την προετοιμασία των τροφίμων καθώς και των οικιακών σκευών με σαπούνι και νερό πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την προετοιμασία του φαγητού.
• Χρήση οικιακής χλωρίνης για το καθάρισμα της κουζίνας και της τουαλέτας του σπιτιού και σχολαστικό καθάρισμα μολυσμένων με κόπρανα ή εμέσματα υφασμάτων (ρούχων, κλινοσκεπασμάτων, εσωρούχων, πετσετών κ.ά.).
• Αποφυγή χρήσης σκευών (ποτήρια, πιάτα, κ.ά.) και άλλων προσωπικών αντικειμένων από κοινού με άλλα άτομα.
  

Β) Να καταναλώνει όσο το δυνατόν ασφαλή τρόφιμα και νερό (τα μολυσμένα τρόφιμα μπορεί να έχουν φυσιολογική όψη και οσμή)

• Καλό πλύσιμο των τροφίμων, πριν την κατανάλωσή τους και πριν το μαγείρεμα.
• Χρήση ασφαλούς νερού (γνωστής προέλευσης) για πόση και για μαγείρεμα.
• Αποφυγή κατανάλωσης ωμών οστρακοειδών.

Τέλος, σε περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα γαστρεντερίτιδας για την αποφυγή μετάδοσης του νοσήματος συστήνεται για όσο διαρκούν τα συμπτώματα του ατόμου και για 2 τουλάχιστον ημέρες μετά την αποδρομή τους: α) να απέχει από το χειρισμό τροφίμων, β) να μην επισκέπτεται χώρους με συγχρωτισμό, γ) να μην επισκέπτεται χώρους που φιλοξενούνται ευπαθή άτομα, όπως βρεφονηπιακοί σταθμοί, οίκοι ευγηρίας κτλ.

Συμβουλές για τους επαγγελματίες υγείας

Σε περίπτωση που το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό των υπηρεσιών υγείας παρατηρήσει ότι η προσέλευση των ασθενών με συμπτώματα ιογενούς γαστρεντερίτιδας είναι αυξημένη σε σχέση με τα αναμενόμενο για την εποχή επίπεδα, ενημερώνει το Γραφείο Τροφιμογενών Νοσημάτων του ΚΕΕΛΠΝΟ στα τηλέφωνα 210-88.99.007,-064,-061,-065, ώστε να δοθεί η απαραίτητη στήριξη και καθοδήγηση σχετικά με τον χειρισμό των κρουσμάτων. Συστήνεται:

• Η καταγραφή των ατόμων με συμπτώματα γαστρεντερίτιδας για την αποτύπωση του μεγέθους της επιδημίας και την περιγραφή των χαρακτηριστικών της, καθώς και η καθημερινή καταγραφή των νέων κρουσμάτων μέχρι τη λήξη του φαινομένου και σε συνεννόηση με το Γραφείο Τροφιμογενών Νοσημάτων του ΚΕΕΛΠΝΟ.
• Η συλλογή δειγμάτων κοπράνων ή και εμεσμάτων από τους ασθενείς για την αποστολή τους για εργαστηριακό έλεγχο, σύμφωνα με οδηγίες του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Τέλος, θα πρέπει να είναι σαφές στο κοινό και στους επαγγελματίες υγείας ότι όταν αναφερόμαστε σε ιογενείς γαστρεντερίτιδες δεν μιλάμε κατά ανάγκη για μετάδοση του νοσήματος από άτομο σε άτομο αλλά συχνά η μετάδοση του ιού γίνεται τροφιμογενώς μέσω της κατανάλωσης μολυσμένου τροφίμου ή νερού. Συστήνεται η συλλογή και ψύξη δειγμάτων τροφίμων / νερού που καταναλώθηκαν τις 48 ώρες πριν την έναρξη των συμπτωμάτων των κρουσμάτων στην περίπτωση που εμπλέκεται κάποιος χώρος κοινής έκθεσης (π.χ. εστιατόριο, βρεφονηπιακός σταθμός, ξενοδοχείο κτλ) από τις αρμόδιες υπηρεσίες δημόσιας υγείας. Συστήνεται η διατήρηση των ύποπτων τροφίμων, του νερού και των παγοκύβων στο ψυγείο ώστε να μπορούν να σταλούν δείγματα για έλεγχο στα κατάλληλα εργαστήρια που θα υποδείξει το ΚΕΕΛΠΝΟ.