Ψηφίζεται το μεσημέρι η επίμαχη τροπολογία για τα φάρμακα

Εν μέσω πολεμικών… δηλώσεων που ανταλλάσσουν η κυβέρνηση και η αξιωματική αντιπολίτευση για «εξυπηρέτηση συμφερόντων», τίθεται το μεσημέρι σε ονομαστική ψηφοφορία στην Ολομέλεια της Βουλής η τροπολογία του υπουργείου Υγείας για τη μείωση της τιμής σε 6.000 φαρμακευτικά σκευάσματα.

Αντιδρώντας στις βαρύτατες καταγγελίες εις βάρος του κόμματός του που εξαπέλυσε τις προηγούμενες ημέρες ο υπουργός κ. 'Αδωνις Γεωργιάδης, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ κ. Αλέξης Τσίπρας, σε έκτακτη συνέντευξη Τύπου, χθες Τρίτη 26/11, ζήτησε να μην ψηφιστεί η τροπολογία για να γίνει περαιτέρω διαβούλευση επί του ζητήματος, ενώ ανταπέδωσε τα πυρά που δέχθηκε, επικρίνοντας τον υπουργό και την κυβέρνηση για «επικοινωνιακά κολπάκια».

Εντωμεταξύ, κύκλοι του υπουργείου Υγείας διέρρευσαν όλα όσα αναφέρονται στην επίμαχη τροπολογία για τις τιμές των φαρμάκων αλλά και τον τρόπο τιμολόγησης.

Συγκεκριμένα:

1. Η μέγιστη τιμή των φαρμάκων υπό καθεστώς προστασίας (on patent) ορίζεται ως ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι μέγιστες αυτές τιμές αναθεωρούνται τακτικά προς τα κάτω. Η ρύθμιση αυτή επί της ουσίας διατηρεί το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, ώστε να εξασφαλίζονται οι χαμηλότερες τιμές στην Ευρώπη χωρίς να υπάρχει κίνδυνος απόσυρσής τους. Αυξήσεις δεν θα επιτρέπονται αλλά μόνον μειώσεις τιμών. Θα υπάρξει εξοικονόμηση που θα φτάσει συνολικά στα 76 εκατομμύρια ευρώ σε ό,τι αφορά τη δαπάνη των νοσοκομείων και του ΕΟΠΠΥ από τη συγκεκριμένη ρύθμιση.

2. Οι τιμές των φαρμακευτικών προϊόντων, μετά τη λήξη της ισχύος του πρώτου εθνικού ή ευρωπαϊκού διπλώματος ευρεσιτεχνίας της δραστικής ουσίας (off patent) των αντιστοίχων προϊόντων, εφόσον για αυτά υπάρχει γενόσημο που κυκλοφορεί, μειώνονται αυτόματα είτε στο 50% της τελευταίας τιμής υπό προστασία είτε στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, εφόσον είναι χαμηλότερος του 50% της τελευταίας τιμής υπό προστασία και στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει γενόσημο που να κυκλοφορεί, στο μέσο όρο των τριών χαμηλότερων τιμών των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι μέγιστες τιμές πρέπει να αναθεωρούνται τακτικά προς τα κάτω κάθε φορά που δημοσιεύεται ένα δελτίο τιμών, όπως ορίζεται στις διατάξεις της παραγράφου 4 και του σημείου 5 κατωτέρω.

Η συγκεκριμένη διάταξη για τα off patent φάρμακα, δηλ. τα φάρμακα που χάνουν την πατέντα, πέραν της σημερινής μείωσης του 50% στην τιμή, προβλέπει ότι θα μειώνεται η τιμή περαιτέρω, όταν ο μέσος όρος των τριών χαμηλότερων τιμών των χωρών μελών της Ε.Ε. γίνεται χαμηλότερος από την τιμή του 50%. Η διάταξη εφαρμόζεται για τα φάρμακα μετά το 2012, ενώ για τα υπόλοιπα πριν από το 2012 θα εφαρμοστούν οριζόντιες μειώσεις τιμών με υπουργική απόφαση. Η διάταξη εφαρμόζεται μετά το 2012, διότι συνολικά τα φάρμακα αυτά είναι 2500 και δεν δύναται ο ΕΟΦ να ανταποκριθεί στο διοικητικό βάρος της έρευνας τιμών σε 28 χώρες. Για τα φάρμακα αυτά η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη το 2013 εκτιμάται στα 1100 εκατομμύρια ευρώ για τα ασφαλιστικά και τον ΕΟΠΥΥ και 198 εκατομμύρια ευρώ στα νοσοκομεία. Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης εκτιμάται ότι θα υπάρξει μεσο-σταθμικά μείωση τιμών 15% το πρώτο εξάμηνο του 2014 και 7,5% το δεύτερο εξάμηνο για τα φάρμακα των οποίων έχει λήξη η πατέντα μετά από το 2012 και 15% επίσης για τα φάρμακα που έληξε η πατέντα πριν από το 2012 με υπουργική απόφαση και συνολικά θα υπάρξει εξοικονόμηση που θα φτάσει στα 176 εκατομμύρια ευρώ από τη δαπάνη των νοσοκομείων και του ΕΟΠΠΥ. Στην Υπουργική Απόφαση προβλέπεται προστασία στα πολύ φθηνά φάρμακα.

3. Η μέγιστη τιμή των γενοσήμων φαρμάκων ορίζεται στο 65% της τιμής του αντίστοιχου φαρμάκου αναφοράς, του οποίου έχει λήξει η περίοδος προστασίας. Όταν περισσότερα από ένα γενόσημα προϊόντα λαμβάνουν άδεια κυκλοφορίας, εφαρμόζεται δυναμική τιμολόγηση βάσει του όγκου των πωλήσεων, όπως θα οριστεί με απόφαση του Υπουργού Υγείας. Σύμφωνα με το ανωτέρω εδάφιο, οι μέγιστες τιμές πρέπει να αναθεωρούνται τακτικά προς τα κάτω, κάθε φορά που δημοσιεύεται ένα δελτίο τιμών.

Η συγκεκριμένη διάταξη που αφορά τα γενόσημα φάρμακα προβλέπει ότι για τα μετά το 2012 γενόσημα η τιμή τους καθορίζεται στο 65% (από 80%) που είναι σήμερα ως ποσοστό της τιμής των off patent και η τιμή αυτή θα ακολουθεί τις μειώσεις των off patent φαρμάκων. Τα φάρμακα πριν το 2012 θα υποστούν οριζόντιες μειώσεις τιμών. Για τα φάρμακα αυτά η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη το 2013 εκτιμάται στα 500 εκατομμύρια ευρώ για τα ασφαλιστικά ταμεία και τον ΕΟΠΥΥ και 210 εκατομμύρια ευρώ στα νοσοκομεία. Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης εκτιμάται ότι θα υπάρξει μεσοσταθμικά μείωση τιμών κατά 18,75% και θα υπάρξει εξοικονόμηση που θα φτάσει στα 123 εκατομμύρια ευρώ από τη δαπάνη των νοσοκομείων και του ΕΟΠΠΥ. Στην Υπουργική Απόφαση προβλέπεται προστασία των πολύ φθηνών φαρμάκων.

4. Οι καθορισμένες τιμές αντιπροσωπεύουν τις μέγιστες θεσπισμένες τιμές και οι κάτοχοι αδειών κυκλοφορίας δύνανται να προσφέρουν σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή τιμές χαμηλότερες, οι οποίες στη συνέχεια γίνονται εφαρμοστέες με ένα συμπληρωματικό δελτίο τιμών. Αυξήσεις τιμών δεν επιτρέπονται κατά τις αναθεωρήσεις των τιμών με εφαρμογή των διατάξεων των παραγράφων 1 έως 3, εκτός από τις περιπτώσεις που αφορούν διορθώσεις…

5. Οι τιμές εκδίδονται εντός των χρονικών περιθωρίων που ορίζονται στην Κοινοτική Οδηγία περί Διαφάνειας. Μετά την τιμολόγησή τους νέα γενόσημα φάρμακα εντάσσονται αυτόματα στο θετικό κατάλογο και τα νέα φάρμακα υπό προστασία εντάσσονται στο θετικό κατάλογο μετά από αξιολόγηση των κλινικών και οικονομικών δεδομένων τους και σύμφωνα με τις υφιστάμενες κείμενες διατάξεις.

6. και 7. Αυξάνεται από 9% σε 11% το rebate (επιστροφή) για τον ΕΟΠΥΥ στα μοναδικά φάρμακα (κυρίως on patent) και επαναπροσδιορίζονται οι επιστροφές όγκου με τρόπο ώστε να διπλασιάζονται. Οι διατάξεις αυτές αφορούν κυρίως φάρμακα των πολυεθνικών με μεγάλες πωλήσεις, όπου οι εταιρείες αναγκάζονται να δώσουν εκπτώσεις. Με τον τρόπο αυτό μειώνονται έμμεσα οι τιμές και αποφεύγεται ο κίνδυνος απόσυρσης φαρμάκων από χαμηλές τιμές.

Η πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για οριζόντιες μειώσεις τιμών ενέχει ένα σοβαρό κίνδυνο απόσυρσης φαρμάκων για 2 λόγους: Οι τιμές στην Ελλάδα χρησιμοποιούνται για να καθοριστούν οι τιμές σε 16 χώρες παγκοσμίως. Σε κάθε μείωση κατά 10% των τιμών στην Ελλάδα η φαρμακευτική βιομηχανία έχει απώλεια παγκοσμίως 2 δισεκατομμύρια δολάρια. Για να προστατεύσει αυτές τις πωλήσεις θα αποσύρει τα φάρμακα από την Ελλάδα, όταν οι τιμές μειωθούν απότομα. Επίσης όταν τα φάρμακα γίνονται πολύ φθηνά με οριζόντιες περικοπές, οι χονδρέμποροι τα εξάγουν σε άλλες χώρες και δημιουργούνται ελλείψεις, αλλά επίσης υπάρχει κίνδυνος και πάλι απόσυρσης από τις εταιρείες προκειμένου να προστατεύουν τις πωλήσεις τους σε άλλες ακριβότερες αγορές.

8. Τα φαρμακεία δεν υπόκεινται σε κανένα rebate ή επιστροφή προς τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης για το ποσό των μηνιαίων πωλήσεων που σχετίζονται με τα φάρμακα με χαμηλό κόστος ημερήσιας θεραπείας.

Η διάταξη αυτή προβλέπει την άρση του rebate των φαρμακοποιών στα γενόσημα και τα φθηνά φάρμακα, ώστε να δώσει ώθηση στη χρήση τους. Από την αύξηση της χρήσης των γενοσήμων προκύπτουν δημοσιοοικονομικά οφέλη στα 35 εκ.

9. Τα φάρμακα υψηλού κόστους με άδεια για νοσοκομειακή μόνον χρήση θα διατίθενται αποκλειστικά και μόνον από φαρμακεία των νοσοκομείων. Για τα υπόλοιπα φάρμακα προσδιορίζονται με απόφαση του υπουργού Υγείας ειδικά ποσοστά κέρδους χονδρεμπόρων και φαρμακείων και ειδικά ποσοστά επιστροφών (rebates), ώστε να διατίθενται εκτός από τα φαρμακεία του ΕΟΠΠΥ και από τα ιδιωτικά φαρμακεία, χωρίς πρόσθετη επιβάρυνση του δημοσίου, με στόχο την βελτίωση της πρόσβασης των ασθενών.

10. Με Απόφαση του Υπουργού Υγείας δύναται να καθορίζονται τα περιθώρια κέρδους των χονδρεμπόρων και των φαρμακοποιών καθώς και τα rebates και οι εκπτώσεις, ώστε να δύναται να τα προσαρμόζει για την επίτευξη των στόχων της φαρμακευτικής πολιτικής. Επιπρόσθετα με Απόφαση του Υπουργού Υγείας θα καθορίζονται στόχοι συνταγογράφησης γενοσήμων φαρμάκων ή φαρμάκων με χαμηλό κόστος ημερήσιας θεραπείας και να θεσπίζονται κίνητρα και κυρώσεις στις περιπτώσεις μη επίτευξης των στόχων αυτών.