Mύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση

Σχεδόν 1 στους 5 άνδρες και 1 στις 2 γυναίκες άνω των 50 ετών παρουσιάζουν αυξημένες πιθανότητες για κάποιο οστικό κάταγμα εξαιτίας της οστεοπόρωσης, μιας κατάστασης που σε προχωρημένη μορφή μπορεί να οδηγήσει ακόμη και σε μόνιμη αναπηρία ή πρόωρο θάνατο. Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον κίνδυνο εμφάνισης της οστεοπόρωσης και των συνεπειών της, αξίζει να λαμβάνει ο καθένας μας, οποιαδήποτε ηλικία και αν έχει, συγκεκριμένα προληπτικά μέτρα.

• Τι είναι η οστεοπόρωση;

Η οστεοπόρωση είναι μια νόσος που προσβάλει τα οστά και έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση της μάζας, και συνεπακόλουθα, της επιδείνωσης της ποιότητάς τους. Καθώς τα οστά γίνονται πιο πορώδη, γίνονται ταυτόχρονα και πιο εύθραυστα, με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος καταγμάτων. Η διαδικασία αυτή είναι σταδιακή και ασυμπτωματική, γεγονός που καταδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο την ανάγκη του τακτικού ελέγχου και της έγκαιρης διάγνωσης της νόσου.

Τα συνηθέστερα οστεοπορωτικά κατάγματα συμβαίνουν στον καρπό, τη σπονδυλική στήλη και τα ισχία. Τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης μπορεί να έχουν σαν συνέπεια τη μείωση ύψους, οσφυϊκούς πόνους και παραμορφώσεις της σπονδυλικής στήλης, ενώ τα κατάγματα των ισχίων συνήθως απαιτούν χειρουργική αποκατάσταση και έχουν σαν αποτέλεσμα την απώλεια της αυτονομίας του ατόμου και την επιδείνωση της ποιότητας ζωής του ασθενούς.

• Ποιοι νοσούν;

Η οστεοπόρωση προσβάλλει κατά κανόνα γυναίκες άνω των 65 ετών (1 στις 3 γυναίκες άνω των 60 ετών και 2 στις 3 άνω των 80 ετών), παρότι και οι άνδρες μπορεί να νοσήσουν (1 στους 5 άνω των 50 ετών). Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση της νόσου σχετίζονται με την κληρονομικότητα, τη λήψη ορισμένων φαρμάκων (κορτιζόνη, θυροξίνη κ.α.) καθώς και με ασθένειες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, οι καρδιοπάθειες, τα κακοήθη νοσήματα και οι παθήσεις των ενδοκρινών αδένων.

Έτσι, παρότι πιστεύεται ότι η ασθένεια προσβάλει γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, στην πραγματικότητα οι παράγοντες αυτοί μπορεί να προκαλέσουν ή να συμβάλουν στην εμφάνιση οστεοπόρωσης και σε νεότερες γυναίκες, αλλά και σε άνδρες.

 Σε περίπτωση διάγνωσης της νόσου, σύγχρονες φαρμακευτικές μέθοδοι μπορούν να μειώσουν την πιθανότητα οστεοπορωτικού κατάγματος και να επιβραδύνουν ή και να αναστείλουν την εξέλιξή της

• Mύθοι και αλήθειες για την οστεοπόρωση

Μύθος: Το ποσοστό του πληθυσμού που πάσχει από οστεοπόρωση ή άλλους τύπους οστεοπάθειας είναι μικρό.

Αλήθεια: Η οστεοπόρωση είναι μια σιωπηλή πάθηση που πλήττει εκατομμύρια άτομα.

Μύθος: Η οστεοπόρωση αποτελεί πρόβλημα των ηλικιωμένων γυναικών.

Αλήθεια: Η οστεοπόρωση πλήττει άνδρες και γυναίκες όλων των φυλών. Αν και η αδυναμία των οστών εκδηλώνεται στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, το «χτίσιμο» γερών οστών ξεκινά στην παιδική ηλικία.

Μύθος: Τα κατάγματα από πτώσεις δεν σχετίζονται με οστεοπόρωση.

Αλήθεια: Τα κατάγματα σε άτομα άνω των 50 ετών μπορεί να είναι η πρώτη ένδειξη αδυναμίας των οστών λόγω οστεοπόρωσης ή χαμηλής οστικής μάζας.

Μύθος: Η διάγνωση της οστεοπόρωσης είναι χρονοβόρος και επώδυνη.

Αλήθεια: Η εξέταση οστικής πυκνότητας είναι μια απλή και ανώδυνη διαδικασία που διαρκεί λιγότερο από 5-10 λεπτά.

Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν μπορεί να προληφθεί.

Αλήθεια: Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προστατεύσει κανείς την υγεία των οστών του, ξεκινώντας από την παιδική ηλικία. Με σωστή διατροφή, σωματική άσκηση και ιατρική παρακολούθηση, όλοι μπορούν να έχουν γερά οστά.

Μύθος: Όταν κάποιος εμφανίσει οστεοπόρωση, δεν μπορεί να κάνει τίποτε για να την αντιμετωπίσει.

Αλήθεια: Αν διαγνωστεί, η οστεοπόρωση μπορεί να αντιμετωπιστεί με νέα φάρμακα που βοηθούν στην πρόληψη της απώλειας οστικής μάζας και στην αναδόμηση των οστών. Με τον τρόπο αυτό, ο ασθενής μπορεί να προλάβει τα επώδυνα και απειλητικά για τη ζωή κατάγματα.

Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν έχει συνέπειες στη σωματική υγεία.

Αλήθεια: Η οστεοπόρωση συχνά οδηγεί σε επώδυνα κατάγματα που μπορεί να καταλήξουν σε αναπηρία, ακόμη και σε θάνατο. Πολλά άτομα με κατάγματα υποφέρουν από έντονο πόνο και απώλεια ύψους, ενώ πολλοί μπορεί να χάσουν την ικανότητα να ντύνονται μόνοι τους, να στέκονται όρθιοι και να περπατούν.

Μύθος: Η οστεοπόρωση δεν έχει συναισθηματικές συνέπειες.

Αλήθεια: Τα κατάγματα μπορεί να προκαλέσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αρνητική εικόνα του ατόμου για το σώμα του, καθώς και άσχημη διάθεση. Όλα αυτά προκαλούν σημαντικό άγχος και κατάθλιψη.