Γρίπη: Από την Πρόληψη στη Θεραπεία

Η γρίπη είναι μια μεταδοτική ιογενής λοίμωξη, η οποία εκδηλώνεται ως οξεία εμπύρετη ασθένεια με ποικίλους βαθμούς συστηματικών και αναπνευστικών συμπτωμάτων⁽⁴⁾. Κάθε χρόνο, προκαλεί 3-5 εκατομμύρια περιπτώσεις σοβαρών ασθενειών και έως και 650.000 θανάτους παγκοσμίως⁽⁸⁾.

Εξαιτίας της νοσηρότητας και της θνησιμότητας της νόσου, οι παγκόσμιες στρατηγικές δημόσιας υγείας εστιάζουν στην πρόληψη αλλά και στην αποτελεσματική θεραπεία. Στην f-anazitisi και συγκεκριμένα στην ενότητα «Παθολογικά περιστατικά – Αντιμετώπιση» περιλαμβάνονται όλες οι πληροφορίες για την ολοκληρωμένη διαχείρισή της.

Μετάδοση & διάγνωση

Η πλειοψηφία των επιδημιών γρίπης προκαλούνται από τα στελέχη Α και Β, που μεταδίδονται συνήθως αερογενώς, μέσω σταγονιδίων, από άτομο σε άτομο, αλλά και έμμεσα από την επαφή με μολυσμένα αντικείμενα⁽⁴⁾. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του ΕΟΔΥ για την περίοδο 2023-2024, κυκλοφόρησαν σε παρόμοιο βαθμό και οι δύο τύποι γρίπης, με ελαφριά συνολική υπερτέρηση του τύπου Α⁽⁷⁾.

Η διάγνωση της γρίπης γίνεται συχνά με βάση την κλινική αξιολόγηση, ωστόσο έχουν αναπτυχθεί δοκιμασίες αυξημένης ευαισθησίας για την ταχεία ανίχνευση του ιού⁽⁴⁾:

· Ανάλυση PCR αντίστροφης μεταγραφάσης (RT‐PCR).

· Ανοσοδοκιμασίες, όπως οι ταχείες δοκιμές αντιγόνου (rapidtests).

Συμπτώματα, Επιπλοκές & Ομάδες υψηλού κινδύνου

Η τυπική περίοδος επώασης για τη γρίπη είναι μεταξύ 18-72 ωρών. Τα συμπτώματα εμφανίζονται ξαφνικά, με μέση διάρκεια τις 7 ημέρες και περιλαμβάνουν υψηλό πυρετό, ρίγη, πονοκέφαλο, γενικευμένη αδυναμία, μυαλγία, αρθραλγία και αναπνευστικά σημεία όπως πονόλαιμο, ξηρό βήχα και ρινίτιδα⁽⁴⁾. Επιπλέον, οι ασθενείς μπορεί να εμφανίσουν ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, συμπεριλαμβανομένης της πνευμονίας, των παροξύνσεων της υποκείμενης πνευμονικής νόσου αλλά και εξωπνευμονικών συμπτωμάτων⁽⁸⁾.

Στους πληθυσμούς που διατρέχουν κίνδυνο σοβαρής νοσηρότητας και θνησιμότητας ανήκουν⁽⁸⁾: • Έγκυες γυναίκες (ιδιαίτερα κατά το τρίτο τρίμηνο) • Ανοσοκατεσταλμένα άτομα • Ασθενείς με πολλαπλές συννοσηρότητες • ’τομα ηλικίας >60 ετών • Παιδιά.

Εμβολιασμός

Ο αντιγριπικός εμβολιασμός είναι μια από τις καλύτερες παρεμβάσεις δημόσιας υγείας για την πρόληψη της μόλυνσης και ορισμένες μελέτες έχουν δείξει έως και 60% αποτελεσματικότητα του αντιγριπικού εμβολίου κατά της μόλυνσης από ιούς τύπου Α και Β⁽⁴⁾. Γενικά, τα εμβόλια γρίπης διατίθενται σε δύο μορφές⁽⁸⁾:

· Τριδύναμα: Περιέχουν αντιγόνα των υποτύπων γρίπης Α H1N1 και H3N2 και έναν από τους δύο υποτύπους γρίπης Β .

· Τετραδύναμα: Περιέχουν στελέχη H1N1, H3N2 και αμφότερες τις σειρές γρίπης Victoria και Yamagata.

Φαρμακευτική αντιμετώπιση

Σε ήπιες περιπτώσεις γρίπης, προσφέρεται συμπτωματική και υποστηρικτική θεραπεία. Παρακεταμόλη και ΜΣΑΦ όπως η ιβουπροφαίνη μπορούν να χορηγηθούν για τη μείωση των συμπτωμάτων όπως πυρετός, κεφαλαλγία και μυαλγία⁽⁴⁾. Για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων του ανώτερου αναπνευστικού, μπορούν να χορηγηθούν αντιβηχικά (βουταμιράτη), βλεννολυτικά (αμβροξόλη) ή βρογχοδιασταλτικά (σαλβουταμόλη).

Τα συνταγογραφούμενααντι-ιικά (οσελταμιβίρη, ζαναμιβίρη) είναι φάρμακα δεύτερης γραμμής άμυνας, με καλά επίπεδα αποτελεσματικότητας έναντι των ιών της γρίπης Τύπου Α και Β^{(4, 5)}.

Συμπληρώματα διατροφής

Η ανάπτυξη οξείας αναπνευστικής λοίμωξης λόγω της μόλυνσης από κάποιο στέλεχος της γρίπης έχει συσχετιστεί με την εξάντληση θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό. Η λήψη συμπληρωμάτων βιταμινών D, C, A, E και ψευδαργύρου έχει αποδειχθεί πως βοηθά στην πρόληψη των αναπνευστικών λοιμώξεων και τη μείωση της διάρκειας των συμπτωμάτων τους⁽¹⁾. Επιπρόσθετα, για την πρόληψη των λοιμώξεων του αναπνευστικού μπορούν να χρησιμοποιηθούν βότανα όπως η Εχινάκεια, το Ginseng και ο Ευκάλυπτος^{(2, 3, 6)}.

Πηγές

1. Abioye, AI, Bromage, S, Fawzi, W. (2021). Effect of micronutrient supplements on influenza and other respiratory tract infections among adults: a systematic review and meta-analysis. BMJ Glob Health, 6(1):e003176. https://doi.org/10.1136/bmjgh-2020-003176

2. Antonelli, M, Donelli, D, Firenzuoli, F. (2020). Ginseng integrative supplementation for seasonal acute upper respiratory infections: A systematic review and meta-analysis. Complement Ther Med, 52:102457. https://doi.org/10.1016/j.ctim.2020.102457

3. Chen, B-K, Chan, C-H, Tsao, A, Wang, C-K. (2024). Improvement of Echinacea purpurea and Ganoderma lucidum Extracts with Cell Model on Influenza A/B Infection. Molecules, 29(15):3609. https://doi.org/10.3390/molecules29153609

4. Javanian, M, Barary, M, Ghebrehewet, S, Koppolu, V, Vasigala, V, Ebrahimpour, S. (2021). A brief review of influenza virus infection. J Med Virol, 93(8):4638-4646. https://doi.org/10.1002/jmv.26990

5. Keilman, LJ. (2019). Seasonal Influenza (Flu). Nurs Clin North Am, 54(2):227-243. https://doi.org/10.1016/j.cnur.2019.02.009

6. Mieres-Castro, D, Ahmar, S, Shabbir, R, Mora-Poblete, F. (2021). Antiviral Activities of Eucalyptus Essential Oils: Their Effectiveness as Therapeutic Targets against Human Viruses. Pharmaceuticals (Basel), 14(12):1210. https://doi.org/10.3390/ph14121210

7. National Public Health Organization. https://eody.gov.gr/en/

8. Tanner, AR, Dorey, RB, Brendish, NJ, Clark, TW. (2021). Influenza vaccination: protecting the most vulnerable. Eur Respir Rev, 30(159):200258. https://doi.org/10.1183/16000617.0258-2020