Φόρο στα λιπαρά τρόφιμα βάζει η τρόικα

Με πρόσχημα την προστασία της υγείας μας, οι τροϊκανοί ζήτησαν από το οικονομικό επιτελείο να βάλει φόρους σε ότι μας παχαίνει.  Ακολουθούν αυξήσεις σε γάλα, τυρί, κρέας, σοκολάτες, πίτσες.

Πρόκειται για τον λεγόμενο fat tax, τον οποίο θα γνωρίσουμε για τα καλά πολύ σύντομα, καθώς μετά τη Δανία, τη Γαλλία και την Ουγγαρία και η χώρα μας είναι έτοιμη να τον επιβάλει σε εκατοντάδες λιπαρά προϊόντα τα οποία θεωρούνται ιδιαίτερα επιβλαβή για τη δημόσια υγεία.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το τεχνικό κλιμάκιο της τρόικας πρότεινε την προηγούμενη Δευτέρα σε κορυφαίο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου εν όψει της έλευσης των κυρίων Πολ Τόμσεν, Κλάους Μαζούχ και Ματίας Μορς να υπολογίσει πόσα έσοδα θα μπορούσαν να εισρεύσουν στα δημόσια ταμεία εάν επιβληθεί ο «φόρος λίπους» σε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα κορεσμένων λιπαρών, όπως το βούτυρο, τα γαλακτοκομικά προϊόντα, οι κρέμες και το γάλα, το τυρί - η πίτσα, το κρέας, οι σοκολάτες, τα σνακ, η κέτσαπ και η μαγιονέζα.

Η πρόταση είναι να επιβληθεί ένας φόρος που θα κυμαίνεται από 8% έως 10% και στην ουσία θα προστεθεί στον μειωμένο ΦΠΑ στα προϊόντα που σήμερα είναι 13%. Ο σχεδιαζόμενος φόρος δεν θα αφορά σε προϊόντα όπως είναι τα ψάρια, το κοτόπουλο και η γαλοπούλα.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις ιδιοκτητών σούπερ μάρκετ, ο ετήσιος τζίρος στα προϊόντα αυτά ξεπερνάει τα 8 δισ. ευρώ καθώς αποτελεί σχεδόν το 50% έως 60% των συνολικών εσόδων τους.

Επί της ουσίας δηλαδή από την επιβολή ενός τέτοιου φόρου το Δημόσιο μπορεί να εισπράξει από 640 έως 800 εκατ. ευρώ κατ? έτος και να επιλύσει με αυτόν τον τρόπο την υστέρηση στα δημόσια ταμεία. Βέβαια ανάμεσα στα προϊόντα που θα μελετηθεί εάν θα επιβληθεί ή όχι «φόρος λίπους» θα είναι ακόμα και το σουβλάκι, τα χάμπουργκερ κ.λπ.

Προς το παρόν λέγεται ότι οι πρώτες εισηγήσεις θα αφορούν τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ, στα ψιλικατζίδικα, στα περίπτερα και αλλού. Στελέχη του οικονομικού επιτελείου ήδη μελετούν τι ισχύει στον υπόλοιπο κόσμο όσον αφορά στα λιπαρά είδη διατροφής προκειμένου να κάνουν τις απαραίτητες εισηγήσεις.

Έτσι, για παράδειγμα, στη Δανία ο φόρος αφορά σε προϊόντα με ποσοστό κορεσμένων λιπαρών πάνω από 2,3%, όπως είναι το βούτυρο, το τυρί, η πίτσα, το κρέας, ακόμη και το γάλα και ανέρχεται σε 2,15 ευρώ ανά κιλό τέτοιων λιπαρών. Ένα πακέτο βούτυρο για παράδειγμα όταν επιβλήθηκε ο φόρος στοίχιζε 30 λεπτά ακριβότερα.

Επίσης, όσον αφορά στην υπόλοιπη Ευρώπη, η Ουγγαρία και η Γαλλία φορολογούν τα τρόφιμα που έχουν πάνω από 2,3% κορεσμένα λιπαρά. Η Γαλλία έχει επιβάλει φόρο λίπους στις σάλτσες (κέτσαπ και μαγιονέζες), όπως επίσης και στα αναψυκτικά με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη (όχι στα 0% και light).

Οι παραπάνω χώρες επέβαλαν τον συγκεκριμένο φόρο με το πρόσχημα ότι προστατεύουν τον πληθυσμό από την... παχυσαρκία.

Και τούτο γιατί σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ ένας στους δέκα Δανούς είναι παχύσαρκος, όταν στην Ελλάδα το ποσοστό αγγίζει το 22%, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται στο 15%.

Εν τω μεταξύ η Κοπεγχάγη από το 2003 απαγορεύει οποιοδήποτε προϊόν περιέχει πάνω από 2% τρανς (υδρογωνομένα) λιπαρά, τα οποία είναι εξαιρετικά επιβλαβή για την υγεία. Το 2010 αύξησε κατά 25% τον φόρο στα ζαχαρώδη προϊόντα, ενώ επέβαλε υψηλότερο φόρο σε σχέση με τον ελάχιστο που προβλέπει η Ευρωπαϊκή Ενωση για τα αναψυκτικά, τα προϊόντα καπνού και τα αλκοολούχα ποτά. Μάλιστα η Δανία παλαιότερα είχε προσπαθήσει να καθιερώσει φόρο και στη ζάχαρη, σχέδιο όμως που τελικά δεν προχώρησε.

Ακόμα, προ μηνών οι Ούγγροι επέβαλαν τον λεγόμενο «φόρο χάμπουργκερ», ο οποίος καλύπτει τα αναψυκτικά, τα γλυκά, τα τσιπς και άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα ζάχαρης, αλατιού και υδατανθράκων. Αυστρία και Ελβετία έχουν ήδη θέσει περιορισμούς στα τρανς λιπαρά, ενώ την εισαγωγή «φόρου λίπους» εξετάζουν, εκτός από τις δύο προαναφερόμενες χώρες, η Φινλανδία και η Ρουμανία.

Βέβαια σε κάποιες χώρες ο φόρος αυτός δημιούργησε μεγάλα προβλήματα. «Θεωρητικά, όλα αυτά είναι καλά: καθιστούν τα ανθυγιεινά προϊόντα ακριβά ώστε να μην αγοράζουμε μεγάλες ποσότητες και, συνεπώς, το σύστημα υγείας να μη δαπανά πολλά χρήματα σε ασθενείς που καταναλώνουν πολλά λιπαρά ή καπνίζουν πολύ», λένε οι Γάλλοι τονίζοντας όμως ότι «αυτοί οι φόροι θυμίζουν Μεγάλο Αδελφό. Δεν πρέπει να μας τιμωρούν επιβάλλοντας φόρους σε προϊόντα που η κυβέρνηση αποφασίζει ότι δεν πρέπει να καταναλώνουμε».