Τα τελευταία 5 χρόνια, προωθείται στο διαδίκτυο ότι ορισμένα διατροφικά συμπληρώματα μπορούν να ληφθούν για την πρόληψη αλλά και τη διαχείριση εγκεφαλικών τραυμάτων (π.χ. διάσειση).
Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ έχει δημοσιεύσει πολυάριθμες προειδοποιητικές επιστολές σε εταιρείες που ισχυρίζονται ότι το συμπλήρωμα διατροφής τους είτε προλαμβάνει μια σοβαρή εγκεφαλική βλάβη, είτε μειώνει τη σοβαρότητά τους και επιταχύνει την αποκατάσταση.
Πολλά από αυτά τα προϊόντα περιέχουν βιταμίνες, ειδικά C, D και E, καθώς και κουρκουμίνη, κρεατίνη κ.ά.
Υπάρχουν όμως και ουσίες, όπως η μελατονίνη, τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα και η ρεσβερατρόλη, για τις οποίες υπάρχουν μελέτες σε ζώα που δείχνουν ότι ίσως να είναι ωφέλιμες σε αυτά τα περιστατικά.
Μελατονίνη
Γνωστή κυρίως για τη δράση της στον ύπνο, η ορμόνη μελατονίνη έχει μελετηθεί και σε ζώα και σε ανθρώπους και υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να είναι ωφέλιμη μετά από ένα τραυματισμό στον εγκέφαλο, λόγω της νευροπροστατευτικής της δράσης αλλά και των αγχολυτικών και αναλγητικών ιδιοτήτων της.
Πιο συγκεκριμένα, μια συστηματική ανασκόπηση του 2018 έδειξε ότι η μελατονίνη είχε ευεργετικές επιδράσεις στη γνωστική και τη νευρολογική λειτουργία στα ζώα, μειώνοντας ταυτόχρονα το εγκεφαλικό οίδημα και το μέγεθος του τραύματος. Ωστόσο δύο μελέτες σε ανθρώπους που αξιολόγησαν τη μελατονίνη σε παρόμοια συμπτώματα θεωρήθηκαν χαμηλής ποιότητας.
Ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Αντίστοιχα με τις μελέτες για τη μελατονίνη, έρευνες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η λήψη συμπληρωμάτων δοκοσαεξανοϊκού οξέος (DHA) μπορεί να μειώσουν τις παρενέργειες τυχόν μελλοντικού τραυματισμού στο νευρικό σύστημα και στη γνωστική ικανότητα. Τα δεδομένα όμως από μελέτες σε ανθρώπους και τη δράση των ωμέγα 3 λιπαρών οξέων στην αποκατάσταση από εγκεφαλικό τραύμα είναι πολύ περιορισμένα.
Ρεσβερατρόλη
Η ρεσβερατρόλη είναι γνωστή για τις αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις δράσεις της και γι' αυτό έχει μελετηθεί για την επίδρασή της μετά από εγκεφαλική βλάβη. Σε πειραματόζωα η ουσία μείωσε τη φλεγμονή των νεύρων, αλλά δεν υπάρχουν επιβεβαιωμένα στοιχεία για την ίδια δράση σε ανθρώπους.
Η συμβουλή του φαρμακοποιού
Η άμεση και εμπεριστατωμένη αξιολόγηση από το γιατρό είναι η πρώτη συμβουλή που οφείλει να δώσει ο φαρμακοποιός στους ασθενείς-πελάτες του. Από εκεί και πέρα, μπορεί να συστήσει ξεκούραση, ύπνο και ελαφριά άσκηση για την πλήρη αποκατάσταση από ένα εγκεφαλικό τραύμα.
Όσο για τη χρήση συμπληρωμάτων, καλό είναι να ενημερώσει τους ασθενείς ότι υπάρχουν κάποια σκευάσματα στην αγορά που προωθούνται με αυτή τη δράση, αλλά τα περισσότερα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα περιορίζονται σε μελέτες σε ζώα.