Αυτή είναι η σωστή διατροφή για όσους πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήµατα

Τα αυτοάνοσα νοσήµατα είναι µια οµάδα νοσηµάτων µε συµµετοχή και προσβολή πολλών οργάνων και ιστών και εποµένως περιλαµβάνουν ένα ευρύ φάσµα συµπτωµάτων και κλινικών εικόνων. Κοινό τους χαρακτηριστικό είναι η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήµατος και η ανάπτυξη αντισωµάτων για τα ίδια τα όργανα και τους ιστούς του οργανισµού.

Συνεπώς το πρώτο που πρέπει να προσέξει ένας ασθενής αυτοάνοσου νοσήµατος σχετικά µε τη διατροφή του είναι η βελτίωση της λειτουργίας του ανοσοποιητικού του συστήµατος. Εξάλλου οι περισσότεροι ασθενείς λαµβάνουν ανοσοκατασταλτικά, τα οποία τους καθιστούν επιρρεπείς σε ιούς και λοιµώξεις. Η ενίσχυση του ανοσοποιητικού επιτυγχάνεται κυρίως µε τα ακόλουθα τρόφιµα ή συµπληρώµατα διατροφής:

Ελαϊκά λιπαρά οξέα: Λαµβάνονται από το παρθένο –κατά προτίµηση– ελαιόλαδο, τις πράσινες και τις µαύρες ελιές.

Καρότα: Είναι µια εξαιρετική πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών, β-καροτίνης (προβιταµίνης Α) και λιγνίνης, συστατικά απαραίτητα για υγιή κυτταρική ανάπτυξη και για ένα ισχυρό ανοσοποιητικό σύστηµα.

Κρεµµύδι και σκόρδο: Περιέχουν ενώσεις που επιταχύνουν τη δραστηριότητα των κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήµατος.

Μηλόξυδο: Διεγείρει το υδροχλωρικό οξύ, το οποίο απαιτείται για να αφοµοιώσει τις πρωτεΐνες και να ενεργοποιήσει τα ένζυµα. Συστήστε στον ασθενή σας να τρώει αργά για να επιτρέψει στα φυσικά ένζυµα που υπάρχουν στη σίελο να λειτουργήσουν στους υδατάνθρακες, γιατί η πέψη τους ξεκινά από τη στοµατική κοιλότητα.

Βιταµίνες του συµπλέγµατος Β και µαγνήσιο: Οι βιταµίνες υποστηρίζουν την παραγωγή υδροχλωρικού οξέος, ενώ το µαγνήσιο βοηθά το πάγκρεας να παράγει τα ένζυµα για να αφοµοιωθούν οι πρωτεΐνες, οι υδατάνθρακες και τα λίπη.

Βιταµίνη D: Ο σολοµός αλλά και άλλα λιπαρά ψάρια, όπως η ρέγκα, οι σαρδέλες και ο τόνος, θεωρούνται οι καλύτερες διαιτητικές πηγές της πολύτιµης βιταµίνης D. (Η καλύτερη πηγή είναι ο ήλιος, αλλά πολλά αυτοάνοσα νοσήµατα.προκαλούν φωτοευαισθησία.)

Προβιοτικά: Η υγιής εντερική χλωρίδα µειώνει την παραγωγή αντισωµάτων και την υπερδιέγερση του ανοσοποιητικού. Τα προβιοτικά εποµένως βοηθούν στην ισορροπία του ανοσοποιητικού συστήµατος και στην επίτευξη της φυσιολογικής ανοσο-ανοχής.

Ψευδάργυρος: Βρίσκεται στο συκώτι, το βόειο κρέας, το αρνί και συνεργάζεται µε την πρωτεΐνη του κρέατος για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήµατος. Τα στρείδια είναι µακράν η καλύτερη πηγή ψευδαργύρου. Κατά τους χειµερινούς µήνες, συστήστε χειµωνιάτικα κολοκυθάκια, λαχανικά, βατόµουρα κ.ά.

Ωµέγα-3 λιπαρά οξέα: Βρίσκονται κυρίως σε όλα τα λιπαρά ψάρια. Συστήστε τα µικρά ψάρια, όπως σαρδέλες, σκουµπρί, πέστροφα (στα οποία µειώνεται ο κίνδυνος επιβάρυνσης µε βαρέα µέταλλα). Σε µικρότερη περιεκτικότητα βρίσκονται στα σκούρα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, π.χ. γλιστρίδα και άγρια χόρτα, και στους ξηρούς καρπούς (καρύδια, αµύγδαλα).

Βιταµίνη C: Συνδέεται µε την αυξηµένη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήµατος και βρίσκεται στα φυλλώδη λαχανικά, τις πιπεριές και στα εσπεριδοειδή, στο µπρόκολο και στο κουνουπίδι. Για να γίνουν τα λαχανικά πιο ελκυστικά, συστήστε στους ασθενείς να τα προσθέσουν σε σούπες, µαγειρευτά φαγητά και σάλτσες ή να πίνουν ένα ποτήρι χυµού ντοµάτας ή άλλων λαχανικών.

Τι να αποφεύγουν οι ασθενείς

Οι ασθενείς από αυτοάνοσο νόσημα καλό είναι να ακολουθούν μια υγιεινή διατροφή, από την οποία πρέπει να λείπουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα τεχνητά χρώματα/γεύσεις/γλυκαντικά, τα συντηρητικά, το γλουταμινικό μονονάτριο (MSG), η βουτυλική υδροξυανισόλη (ΒΗΑ), το βουτυλικό τολουόλιο υδροξυλίου (ΒΗΤ), οι γενετικά τροποποιημένοι οργανισμοί, τα τρανς λιπαρά και τα επεξεργασμένα σάκχαρα.

Κατά τη διάρκεια της θεραπείας οι ασθενείς θα πρέπει να αποφεύγουν τα γαλακτοκομικά προϊόντα, την καφεΐνη και τη γλουτένη και το κρέας που δεν είναι βιολογικό.

Επίσης στους πάσχοντες που λαμβάνουν κορτιζόνη, να θυμάστε πάντα να τους συμβουλεύετε να αποφεύγουν το αλάτι και τα τρόφιμα στα οποία αυτό κρύβεται (συσκευασμένα, κονσερβοποιημένα τρόφιμα κλπ.) και να αυξήσουν την κατανάλωση νερού.

Προτείνετε στους ασθενείς

Από τη στιγμή που ο ασθενής τρώει σωστά, συστήστε του να αποτοξινώνει τον οργανισμό του αποφεύγοντας και τις περιβαλλοντικές τοξίνες. Συστήστε του βιολογικά σαπούνια, σαμπουάν, προϊόντα φροντίδας του δέρματος, αρώματα, κολόνιες, προϊόντα καθαρισμού κλπ. Συστήστε του επίσης να κινείται (περπάτημα, τρέξιμο, κολύμπι, χορό, γιόγκα), καθώς το λεμφικό σύστημα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος και για να λειτουργήσει σωστά, πρέπει να υπάρχει κυκλοφορία.

Σε όσους χορηγείτε κορτιζόνη, υπενθυμίστε τους να ελέγχουν τακτικά και το σάκχαρό τους, καθώς η κορτιζόνη ενδέχεται να αποδιοργανώνει τις τιμές του σακχάρου στο αίμα.

Σε περιόδους έξαρσης ιών και λοιμώξεων οι ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά, μπορούν να θωρακιστούν με συμπληρώματα διατροφής σιδήρου, φυλλικού οξέος, ηλεκτρολυτών καθώς και με πολυβιταμίνες.

 Η Ειρήνη Γεωργάτου είναι κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος