Τσιμπήματα εντόμων: Τι να κάνετε για να μην κινδυνεύσετε

Σύμφωνα με στοιχεία μία από τις πιο συνηθισμένες αιτίες επίσκεψης σε δερματολογικό ιατρείο το καλοκαίρι, είναι ο έντονος κνησμός και το εξάνθημα που προκαλείται από τσιμπήματα εντόμων.

Όπως επισημαίνει η Παναγιώτα Δημάκα, Διευθύντρια της Αλλεργιολογικής Μονάδας του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου σε ορισμένες περιπτώσεις, επικίνδυνες έως και θανατηφόρες, μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της αλλεργίας στα τσιμπήματα εντόμων. Για το λόγο αυτό τονίζει ότι επιβάλλεται η άμεση ιατρική παρέμβαση.

Ποια έντομα προκαλούν αλλεργία;

Η Παναγιώτα Δημάκα, Διευθύντρια της Αλλεργιολογικής Μονάδας του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου επισημαίνει, πως τα έντομα που μπορεί να προκαλέσουν επικίνδυνες αντιδράσεις ανήκουν στη κατηγορία των Υμενοπτέρων, δηλαδή η μέλισσα και τα διάφορα είδη σφηκών . Τα υπόλοιπα έντομα (κουνούπια, σκνίπες, τσιμπούρια, κοριοί, αράχνες, είδη μύγας όπως ο τάβανος κλπ) προκαλούν συνήθως μόνο τοπική αντίδραση στο δέρμα.

Τι μπορεί να πάθει κανείς από νυγμό Υμενοπτέρου;

Το τσίμπημα μέλισσας ή κάποιας σφήκας προκαλεί στο δέρμα φυσιολογικά μία μικρή τοπική αντίδραση (ερυθρότητα, πόνο και ήπιο οίδημα) που οφείλεται στη τοξική δράση του δηλητηρίου. Η φυσιολογική αντίδραση εξαρτάται και από το μέρος του νυγμού. Για παράδειγμα, εάν κάποιος τσιμπηθεί στο χέρι η στο πόδι θα δημιουργηθεί ένας τοπικός ερεθισμός με εξάνθημα και μικρό πρήξιμο, πόνος ή και φαγούρα. Εάν βέβαια τσιμπηθεί σε μαλακούς ιστούς (π.χ. χείλη, γλώσσα, βλέφαρα κλπ) τότε η αντίδραση θα είναι σαφώς εντονότερη, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι το άτομο είναι αλλεργικό στο δηλητήριο του εντόμου. Η βλάβη σε 2-3 ημέρες παρέρχεται τελείως με ή χωρίς αγωγή.

Στα ευαισθητοποιημένα άτομα εξηγεί η ειδικός μπορεί να προκληθεί εκτεταμένη αντίδραση π.χ πρήζεται όλο το χέρι κι ας έχει τσιμπηθεί στο δάχτυλο, ή μπορεί να εμφανιστεί κνίδωση σε όλο το σώμα ή να εμφανίσει το άτομο αλλεργικό shock (καθολική κνίδωση, δύσπνοια, βράγχος φωνής, πτώση της πίεσης κλπ).

Τι πρέπει να κάνει το άτομο που κινδυνεύει να εμφανίσει αλλεργικό shock;

Η Διευθύντρια της Αλλεργιολογικής μονάδας του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου καθιστά σαφές ότι: 

Ο αλλεργικός που γνωρίζει τεκμηριωμένα ότι είναι σε κίνδυνο να εμφανίσει αλλεργικό σοκ, πρέπει να έχει πάντα μαζί του ένα μικρό τσαντάκι με τα φάρμακα άμεσης αντιμετώπισης, οπότε να είναι πρόχειρα σε κάθε ανάγκη και ταυτότητα με το νόσημα του και τηλέφωνο επικοινωνίας σε περίπτωση απώλειας επαφής με το περιβάλλον.

 Τα φάρμακα και τον τρόπο χρήσης τους θα τα καθορίσει ο γιατρός (συνήθως είναι αντιισταμινικό σιρόπι ,χάπι κορτιζόνης ένα εισπνεόμενο βρογχοδιασταλτικό και μία ένεση αδρεναλίνης).

Πρέπει να τονιστεί ότι η αδρεναλίνη είναι φάρμακο που σώζει ζωές, αν γίνει έγκαιρα!

Για το λόγο αυτό από ετών κυκλοφορούν ειδικές ενέσεις αδρεναλίνης (συσκευές που μοιάζουν με στυλό)και τις κάνουν μόνα τους τα αλλεργικά άτομα. Η γρήγορη χορήγηση αδρεναλίνης αμέσως μετά την εμφάνιση των πρώτων συμπτωμάτων σχεδόν εγγυάται την επιβίωση του ατόμου, ακόμη και σε βαρύ αλλεργικό σοκ.

Οι ενέσεις κορτιζόνης είναι επιβοηθητικές, αλλά δεν έχουν θέση στην άμεση αντιμετώπιση του αλλεργικού shock.

Μυστικά υγείας

Συμβουλές για να μην κινδυνεύσετε δίνει η Διευθύντρια της Αλλεργιολογικής Μονάδας του Σισμανόγλειου Νοσοκομείου:

• Φοράτε πάντοτε κλειστά υποδήματα (όχι σανδάλια), ιδίως έξω από το σπίτι (σφήκες).
• Αποφύγετε τις κηπουρικές εργασίες, μόνο εάν φοράτε γάντια, καπέλο, μακριά ρούχα
• Μείνετε μακριά από μέρη που συναθροίζονται έντομα π.χ. από ανθισμένα λουλούδια, ανοικτούς κάδους απορριμμάτων, σάπια φρούτα κλπ.
• Προσοχή κατά τη διάρκεια αθλοπαιδιών στην ύπαιθρο.
• Μην αφήνετε υπολείμματα τροφών στην ύπαιθρο
• Προσέχετε εάν ψαρεύετε στην ακτή διότι μαζεύονται έντομα (ιδίως σφήκες)
• Αποφεύγετε να φοράτε αρώματα, λακ, αντηλιακά με έντονες οσμές διότι προσελκύουν τα έντομα.
• Τα εντομοαπωθητικά (σε σπρέι ή διάλυμα) δεν είναι αποτελεσματικά
• Μην φοράτε χαλαρά ενδύματα με έντονα χρώματα και σχέδια, προτιμείστε χρώμα λευκό, πράσινο (χακί) και ανοικτό καφέ.
• Μην ξεχνάτε το κράνος και τα γάντια σας, όταν οδηγείτε μοτοσικλέτα
• Αποφυγή πανικού και των ξαφνικών περιστροφικών κινήσεων σε παρουσία των εντόμων. Θυμηθείτε ότι τα έντομα γίνονται επιθετικά εάν αισθάνονται ότι απειλούνται. Παράδειγμα: Οδηγείτε μόνος ή μόνη και αντιλαμβάνεστε τη παρουσία του «εχθρού» μέσα στο αυτοκίνητο. ΜΗΝ ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΕΤΕ να εξοντώσετε το έντομο (εσείς ή οι συνεπιβάτες), ανοίξτε αμέσως τα παράθυρα, φροντίστε να παρκάρετε προσωρινά όπου μπορέσετε, κατεβείτε από το αυτοκίνητο, ανοίξτε όλες τις πόρτες και είναι βέβαιο ότι το έντομο θα αποδράσει χωρίς να σας επιτεθεί.
• Να γνωρίζετε ότι τα Υμενόπτερα είναι πιο επιθετικά αργά τις απογευματινές ώρες και όταν τα έντομα απειλούνται, αλλά και κατά τη διαδικασία του τσιμπήματος εκκρίνουν φερορμόνες που παρακινούν και άλλα έντομα να επιτεθούν. Επίσης, σε θερμό και υγρό περιβάλλον τα έντομα είναι πιο επιθετικά
• Τοποθετείστε τις ειδικές σήτες στα παράθυρα.
• Πρέπει να θυμάται κανείς ότι τα έντομα ΔΕΝ είναι επιθετικά και τσιμπούν ΜΟΝΟ εάν αισθανθούν ότι απειλούνται για να αμυνθούν.
• Σε περίπτωση επίθεσης σφηκών ή μελισσών, καλύψτε το κεφάλι σας και τα χέρια σας με κάποιο ύφασμα και απομακρυνθείτε σε ασφαλές μέρος με ηρεμία
• ΕΧΕΤΕ ΠΑΝΤΑ ΤΟ ΚΟΥΤΙ ΠΡΩΤΩΝ ΒΟΗΘΕΙΩΝ ΜΑΖΙ ΣΑΣ! με τα φάρμακα άμεσης αντιμετώπισης, συνήθως είναι αντιισταμινικό σιρόπι ,χάπι κορτιζόνης, ένα εισπνεόμενο βρογχοδιασταλτικό και μία ένεση αδρεναλίνης.
• Nα φοράτε ταυτότητα ( λαιμό, χέρι) με την αλλεργική πάθηση σας και με τηλέφωνο επικοινωνίας με άτομο που είναι ενήμερο για το νόσημα σας σε περίπτωση απώλειας επαφής με το περιβάλλον