ΤΟΒ-G: Ευρωπαϊκό πρόγραμμα με ελληνική υπογραφή για τη διακοπή του καπνίσματος

Ιδιαίτερα ενθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα από την πιλοτική εφαρμογή του πρωτοποριακού ευρωπαϊκού προγράμματος TOB-G, το οποίο προσφέρει εξειδικευμένη βοήθεια για τη διακοπή του καπνίσματος σε 5 ειδικές ομάδες του πληθυσμού, που βρίσκονται σε κίνδυνο εξαιτίας του καπνίσματος. Ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, διαβήτη τύπου 2, χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ), έγκυες γυναίκες και έφηβοι, διέκοψαν με επιτυχία το κάπνισμα, μετά από παρέμβαση ειδικών επιστημόνων, οι οποίοι προηγουμένως είχαν λάβει εκπαίδευση, μέσω των κατευθυντήριων οδηγιών του προγράμματος TOB-G.

Τα αναλυτικά αποτελέσματα της πρακτικής εφαρμογής του TOB-G, παρουσιάστηκαν στο Ινστιτούτο Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος και αφορούσαν τους δύο βασικούς άξονες του προγράμματος:

•  Την αξιολόγηση της ειδικής εκπαίδευσης των επιστημόνων υγείας
•  Την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας σε ειδικές ομάδες ασθενών, εγκύων και εφήβων

Το πρόγραμμα TOB-G, χρηματοδοτούμενο από την Ε.Ε., έχει ελληνική επιστημονική υπογραφή, ενώ για την υλοποίησή του συνεργάστηκαν 5 ευρωπαϊκοί φορείς. Οι κατευθυντήριες οδηγίες κυκλοφόρησαν αρχικά σε έντυπη έκδοση, ενώ στη σημερινή ψηφιακή μορφή τους, ως πλατφόρμα e-learning, έχουν ελεύθερη και δωρεάν πρόσβαση όλοι οι ενδιαφερόμενοι εντός και εκτός των συνόρων της Ευρώπης. Το πρόγραμμα e-learning του TOB-G, αναμένεται να αποτελέσει βασικό επιστημονικό εργαλείο εκπαίδευσης για κάθε ειδικό, που επιθυμεί να αποκτήσει δεξιότητες, ώστε να βοηθήσει ειδικές ομάδες καπνιστών να εγκαταλείψουν το κάπνισμα.

«Την ώρα που η χώρα μας βρίσκεται ακόμη πίσω στη διακοπή του καπνίσματος και κυρίως στην προστασία από το παθητικό κάπνισμα, στην Ευρώπη πρωτοπορούμε σε επιστημονικές δραστηριότητες για τη διακοπή του καπνίσματος», τόνισε στην ομιλία του, ο καθηγητής και επικεφαλής του προγράμματος, Π. Μπεχράκης και συμπλήρωσε: «Η ιατρική του 21ου αιώνα έχει αρχίσει να συμπληρώνει, το μέχρι σήμερα νοσοκομειακο-κεντρικό μοντέλο, με την αύξηση των δραστηριοτήτων της στον τομέα της πρόληψης. Αντί να τρέχει, δηλαδή, πίσω από το νόσημα, ακολουθεί πλέον την Ιπποκρατική αρχή: «Κάλλιον του θεραπεύειν, το προλαµβάνειν». Έτσι, στη λογική ότι «ένα κλειδί δεν μπορεί να ανοίξει όλες τις πόρτες» δημιουργήσαμε το TOB-G, για να βοηθήσουμε ακριβώς αυτές τις κατηγορίες των ανθρώπων, που χρειάζονται στοχευμένη βοήθεια, η οποία μέχρι σήμερα δεν υπήρχε. Οι κατευθυντήριες οδηγίες του TOB-G, στις οποίες έχουν πρόσβαση οι ειδικοί της υγείας - μέσω έντυπης και ηλεκτρονικής έκδοσης και εντελώς δωρεάν - αναμένεται να προσφέρουν μια καινοτόμο και οικονομικά αποδοτική προσέγγιση στο πρόβλημα της διακοπής του καπνίσματος, το οποίο σήμερα θεωρείται μείζον πρόβλημα δημόσιας υγείας», είπε ο κ. Μπεχράκης.

Τα αποτελέσματα της πιλοτικής εφαρμογής του προγράμματος TOB-G

Οι επιστήμονες της υγείας εφάρμοσαν τις κατευθυντήριες οδηγίες του TOB-G – για τις οποίες είχαν λάβει προηγούμενη εκπαίδευση – προσεγγίζοντας περίπου 300 καπνιστές, που ανήκαν στις συγκεκριμένες υπό μελέτη ειδικές ομάδες. Οι παρεμβάσεις έγιναν, από τον Οκτώβριο του 2016, μέχρι τον Οκτώβριο του 2017, μέσω γνωσιακής, συμπεριφορικής, φαρμακολογικής (όπου υπήρχε ένδειξη) προσέγγισης, ή με τον συνδυασμό όλων των παραπάνω και κατά την κρίση του εκπαιδευμένου επιστήμονα της υγείας. 'Οταν ολοκληρώθηκε η παρέμβαση (και μετά από επανέλεγχο στους 2 και 6 μήνες) αποδείχθηκε ότι τα ποσοστά επιτυχίας άγγιξαν το 40%, κάτι που σημαίνει ότι οι 4 στους 10 συμμετέχοντες, κατάφεραν να διακόψουν το κάπνισμα, αλλά και να παραμείνουν «μη καπνιστές», έως και 6 μήνες μετά.

Το TOB-G, το οποίο μπορεί να αποτελέσει επίσης και εργαλείο ενημέρωσης του ευρύτερου κοινού, έχει δημοσιευθεί και είναι διαθέσιμο στο διαδίκτυο, εντελώς δωρεάν στον ιστότοπο http://tob-g.eu/