Το μειονοτικό φαρμακείο

Πάνω: o Γιουξέλ Νουρή Ογλού, Λ. Ηρώων 18, Κομοτηνή

Κάτω: η Γκιουλδέν Χουσεΐν Ογλού, Δοκός Φιλύρας

Περιδιαβαίνοντας στη Ροδόπη, στο μυαλό μας στριφογυρίζουν αντιθέσεις. Χριστιανοί και μουσουλμάνοι. Τζαμιά και εκκλησίες. Ανατολή και Δύση. Πόλη και χωριά της υπαίθρου. Παράδοση και σύγχρονη ζωή.

Όλα συναντιούνται εκεί -στην Παλιά Αγορά της Κομοτηνής με τα καφεκοπτεία και τα ανατολίτικα γλυκά, στο Γενί Τζαμί, στο μητροπολιτικό ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου, στα ερείπια του παλιού μεγαλόπρεπου βυζαντινού κάστρου, αλλά και στις Σάπες, στα Αρριανά, στη Φιλύρα. Η θρησκεία που σε άλλους τόπους χωρίζει δεν αποτελεί πια αιτία διακρίσεων.

Η συνύπαρξη είναι αρμονική και ειρηνική, έστω κι αν στο παρελθόν υπήρξαν οξύνσεις.

Θέλοντας να μάθουμε για το μειονοτικό φαρμακείο, το κοινό, τις υπηρεσίες, αλλά και τα προβλήματά του, συναντήσαμε τον Γιουξέλ Νουρή Ογλού, στο φαρμακείο του, στη Λ. Ηρώων στην Κομοτηνή, και την Γκιουλδέν Χουσεΐν Ογλού, που ήρθε και μας βρήκε μετά το κλείσιμο του φαρμακείου της, που βρίσκεται στο Δοκό Φιλύρας.

Ο Γιουξέλ Νουρή Ογλού, ο πρώτος φαρμακοποιός από τη μειονότητα που άνοιξε φαρμακείο στην Κομοτηνή, έχει πλέον εδώ και 15 χρόνια το δικό του φαρμακείο στην πόλη, όπου υπηρετεί με επιστημονική πληρότητα και συνέπεια το φαρμακευτικό επάγγελμα και τους συμπολίτες του, χριστιανούς και μουσουλμάνους, ανεξαρτήτως θρησκείας, έχοντας δημιουργήσει μαζί τους μια ζεστή σχέση επαφής και εμπιστοσύνης.

Η Γκιουλδέν Χουσεΐν Ογλού, μια νεαρή συνάδελφος, με συνδικαλιστική δράση στα φοιτητικά της χρόνια, που παρότι είχε πολλές επιστημονικές αναζητήσεις και συμμετοχή σε συνέδρια στο εξωτερικό, στην Ευρώπη και όλο τον κόσμο, προτίμησε να μείνει στη γενέτειρα Κομοτηνή και να ανοίξει το φαρμακείο της στο Δοκό Φιλύρας -ένα μικρό μειονοτικό χωριό της υπαίθρου με αγροτικό πληθυσμό και πολλά προβλήματα- και προσφέρει σε ανθρώπους που έχουν πραγματική ανάγκη από περίθαλψη και συμβουλή.

Και οι δύο χαμογελαστοί, φιλόξενοι και ευγενικοί -γι’ αυτό και στην κουβέντα μας γρήγορα καταργήθηκε ο πληθυντικός- μας μίλησαν πρόθυμα και με καλή διάθεση τόσο για την προσωπική τους πορεία όσο και για την άσκηση του φαρμακευτικού επαγγέλματος στη Ροδόπη, καθώς και για τις ιδιαιτερότητες του μειονοτικού πληθυσμού, κυρίως της υπαίθρου, που έχει την ίδια ανάγκη μέριμνας από την πολιτεία, όπως και ο υπόλοιπος αγροτικός πληθυσμός της χώρας.

Ας ξεκινήσουμε τη γνωριμία μας με λίγα λόγια για την πορεία σας μέχρι να ανοίξετε φαρμακείο.

Γιουξέλ: Γεννήθηκα στην Ξάνθη το 1952. Τελείωσα τη Φαρμακευτική Σχολή στη Σμύρνη. Το 1980 έδωσα εξετάσεις για αναγνώριση πτυχίου στο ΔΙΚΑΤΣΑ και υπηρέτησα στην Ελληνική Αεροπορία. Για δέκα περίπου χρόνια δούλεψα σε φαρμακείο της Ξάνθης ως υπάλληλος φαρμακοποιός. Μετά το 1995 άνοιξα φαρμακείο στην Κομοτηνή, από όπου κατάγεται και η γυναίκα μου.

Γκιουλδέν: Εγώ γεννήθηκα το 1979 στην Κομοτηνή. Τελείωσα το 1ο μειονοτικό Δημοτικό στην Κομοτηνή και μετά το αντίστοιχο μειονοτικό Γυμνάσιο και Λύκειο. Τις πανεπιστημιακές μου σπουδές τις έκανα στη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου Χατζέττεπε στην ’γκυρα. Το 2001 γύρισα στην Ελλάδα, πήρα την αναγνώριση του πτυχίου από το ΔΙΚΑΤΣΑ, μετά την άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και εδώ και δύο χρόνια έχω δικό μου φαρμακείο στο Δοκό του δήμου Φιλύρας.

Γιουξέλ: Ακόμη κι αν υπήρξαν κάποια προβλήματα στην αρχή, τώρα όλα έχουν ξεπεραστεί. Εγώ διατηρώ φαρμακείο εδώ και δεκαπέντε χρόνια, στην αρχή ένιωθα λίγο σαν ξένος, αλλά ο κόσμος της Κομοτηνής είναι πολύ καλός. Ανεξαρτήτως θρησκείας. Δεν υπάρχει δηλαδή διαχωρισμός. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι. Δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Η πελατεία μου είναι μισοί-μισοί, είναι δηλαδή και χριστιανοί και μουσουλμάνοι.

Γκιουλδέν: Εγώ δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα. Τα προβλήματα που ίσως υπήρχαν στο παρελθόν έχουν ξεπεραστεί πλέον και αφορούν μια εποχή που ήμουν πολύ μικρή και δεν έχω προσωπική εμπειρία. Τις προκλήσεις στο επάγγελμα όμως πρέπει να τις αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί. Δεν χωράει ο διαχωρισμός σε μειονοτικούς και μη.

Γιουξέλ: Όχι. Εντάξει, μπορεί να υπάρχει κάποια εμπορική αντιζηλία, αλλά πέρα από αυτό όχι κάτι περισσότερο. Στην αρχή υπήρξαν προβλήματα, αλλά τώρα έχουν εξαλειφθεί. Είμαστε μέλη του Φ.Σ. Ροδόπης, είμαστε πολύ ευχαριστημένοι από τον τωρινό πρόεδρο, ο οποίος είναι πολύ δραστήριος. Γίνονται πρωτοποριακά πράγματα στο Σύλλογο και υπάρχει αλληλεγγύη μεταξύ μας.

Γκιουλδέν: Εγώ δεν έχω αντιμετωπίσει τέτοια προβλήματα. Έχω αποκτήσει φίλους από όλη την Ελλάδα. Στα φοιτητικά μου χρόνια δραστηριοποιήθηκα και σε συνδικαλιστικές οργανώσεις και γνώρισα αρκετά παιδιά με τα οποία βρεθήκαμε σε συνεδριάσεις σε πανευρωπαϊκό και σε παγκόσμιο επίπεδο, με τους οποίους έχω κρατήσει ακόμη επαφή. Με τη Μαρία τη Στογιά, για παράδειγμα, η οποία -αν δεν απατώμαι- έχει γίνει γραμματέας του Φ.Σ. Δράμας, γνωριζόμαστε από πολύ παλιά.

Όχι, εμένα είναι μόνο μειονοτικοί λόγω της περιοχής.

Δέχονται το φάρμακο, το γνωρίζουν, ακόμη και οι γυναίκες των απομακρυσμένων χωριών, και μπορούν να μιλήσουν ελεύθερα για τον τρόπο χρήσης τους. Σύμφωνα με τη θρησκεία, πάντως, δεν πρέπει να νηστεύει αυτός ο οποίος είναι άρρωστος, αυτός ο οποίος ταξιδεύει, αυτός ο οποίος είναι ηλικιωμένος και χρειάζεται φάρμακα. Εγώ συμμερίζομαι αυτήν την άποψη. Αλλά η νηστεία έτσι κι αλλιώς κρατάει για ένα μήνα. Ως φαρμακοποιός, συμβουλεύω ότι δεν πρέπει να νηστεύει κάποιος όταν παίρνει φάρμακο, παρά μόνο μία εβδομάδα το πολύ. Ο καθένας όμως έχει δικαίωμα να κάνει τον οργανισμό του ό,τι θέλει. Με τον καλύτερο τρόπο προσπαθούμε να διαφωτίσουμε τον κόσμο και όταν πρόκειται για θέμα υγείας προσαρμόζονται.

Γκιουλδέν: Εάν ο γιατρός είναι γνώστης του θέματος, σε ένα οξύ περιστατικό, μπορεί να δώσει την ανάλογη θεραπεία. Αντί για μια αντιβίωση οκτάωρη, π.χ., μπορεί να χορηγήσει μια αντιβίωση εικοσιτετράωρη που να τον καλύψει σε αυτό το θέμα.

Γκιουλδέν: Ο περισσότερος κόσμος του νομού μας είναι αγροτικός κόσμος, καπνοπαραγωγοί και βαμβακοκαλλιεργητές. Οπότε είναι ασφαλισμένοι του ΟΓΑ και έχουν να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που έχει ο κλάδος στον τομέα του ΟΓΑ, τα οποία καθημερινά αυξάνονται. Το τελευταίο που μου έρχεται στο μυαλό είναι ότι δεν έχει διευκρινιστεί το θέμα με τα Μ.Υ.ΣΥ.ΦΑ. και αυτό είναι ένα μεγάλο πρόβλημα, ειδικά στην επαρχία, που οι οικονομική δυνατότητα των αγροτών είναι περιορισμένη. Έτσι, εμείς είμαστε οι πρώτοι δέκτες των παραπόνων.

Γιουξέλ: Εμένα το κοινό μου δεν είναι αποκλειστικά ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, αλλά παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζω και εγώ.

Γκιουλδέν: Όταν εγώ φοιτούσα στο Πανεπιστήμιο η σχολή διαρκούσε τέσσερα χρόνια -τώρα το έχουν αλλάξει-, ενώ στην Ελλάδα ήταν πέντε χρόνια. Αυτή ήταν η διαφορά τους.

Σε επίπεδο μαθημάτων δεν υπάρχουν ιδιαίτερες διαφορές, αν κρίνω και από τα μαθήματα για την αναγνώριση του πτυχίου στο ΔΙΚΑΤΣΑ. Όλοι οι μεσογειακοί στις σπουδές τους είναι στο ίδιο επίπεδο. Όσο πιο βόρεια πάμε τα πράγματα δυσκολεύουν, έχουν άλλο τρόπο εκμάθησης. Εμείς στα μαθήματα είχαμε συνηθίσει να παπαγαλίζουμε. Όταν ήμουν σε ένα συνέδριο στη Σουηδία, εκεί είδα τη διάκριση. Ιταλοί, Ισπανοί, Γάλλοι, γενικά οι μεσογειακοί ήμασταν στο ίδιο επίπεδο. Μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας δεν υπάρχει καμία διαφορά.

Όχι δεν δυσκολεύτηκα, με την πρώτη πέρασα τα μαθήματα. Η γλώσσα με βοήθησε πάρα πολύ.

Εγώ τελείωσα το δημόσιο Γυμνάσιο και έτσι γνώριζα καλά την ελληνική γλώσσα, η οποία με βοήθησε πάρα πολύ γιατί τα λατινικά και η ορολογία έχει κοινές ρίζες με τα ελληνικά. Η Φαρμακευτική της Σμύρνης είναι διεθνής και έτσι το πτυχίο μου αναγνωρίστηκε αμέσως. Ήταν ισότιμη, δηλαδή, με τις ελληνικές σχολές. Σε συζητήσεις μου με άλλους συναδέλφους από τη Θεσσαλονίκη και την Αθήνα, διαπίστωσα ότι κάναμε τα ίδια μαθήματα και εδώ και στην Ιταλία και στην Τουρκία, οπότε δεν αντιμετώπισα κανένα πρόβλημα.

Γκιουλδέν: Δεν έχω δουλέψει εκεί σε φαρμακείο καθόλου. Απλώς αυτό που βλέπω και ακούω από συμφοιτητές και συμφοιτήτριες που είχα τότε όλο το πρόβλημα είναι στο ασφαλιστικό σύστημα της κάθε χώρας, το οποίο έχει προβλήματα παντού. Και εκεί δηλαδή έχουν αντίστοιχες δυσκολίες με τα ασφαλιστικά ταμεία.

Γιουξέλ: Το πρόβλημα της κοινωνικής ασφάλισης είναι διεθνές.

Ιατρικές πράξεις όχι. Υπάρχει αγροτικός γιατρός και το πρόγραμμα «Βοήθεια στο σπίτι». Πρώτες βοήθειες όμως προσφέρω. Δηλαδή όσοι κοπούν με μαχαίρι ή ψαλίδι από τις αγροτικές καλλιέργειες, εκεί ναι, όσο μπορώ επεμβαίνω. Σε πολύ προχωρημένα περιστατικά τους βάζω αντισηπτικό σε ένα βαμβάκι και τους στέλνω στο νοσοκομείο. Συμβουλές δίνω αρκετές φορές στον κόσμο. Οι γυναίκες, μάλιστα, με προτιμούν περισσότερο, κυρίως για γυναικολογικά προβλήματα.

Γκιουλδέν: Όχι, δεν έχω διαπιστώσει κάτι τέτοιο. Είναι λίγοι αυτοί που αναζητούν έναν άλλο τρόπο θεραπείας. Όλοι προτιμούν να πάρουν τη συμβουλή του γιατρού και τα αντίστοιχα φάρμακα.

Γιουξέλ: Είναι το ίδιο με τους άλλους. Ό,τι γράφει ο γιατρός αυτά παίρνουν. Δεν γνωρίζω άτομο από τη μειονότητα που να αναζητά θεραπείες μέσω της ομοιοπαθητικής, για παράδειγμα.

Τη Vichy τη γνωρίζουν όλοι (γέλιο)! Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στη χρήση του καλλυντικού, όλοι ζητάνε προϊόντα και για περιποίηση μαλλιών και για περιποίηση σώματος ή προσώπου.

Γιουξέλ: Ό,τι θέλω μπορώ να το δώσω. Είναι στο χέρι μου.

Γιουξέλ: Καθόλου. Το μόνο που διαπιστώνω στο μειονοτικό κοινό είναι η καταπίεση της γυναίκας, με την οποία εγώ δεν συμφωνώ καθόλου. Ειδικά στις απομακρυσμένες περιοχές γίνεται μεγάλη χρήση αντικαταθλιπτικών εξαιτίας αυτής της κατάστασης.

Γκιουλδέν: Στις απομακρυσμένες περιοχές, δηλαδή στην ορεινή περιοχή του νομού, οι νεαρές γυναίκες, από την ηλικία των τριάντα χρόνων, μετά το πρώτο παιδί, αρχίζουν τη χρήση αντικαταθλιπτικών.

Γκιουλδέν: Εξαιτίας της κλειστής κοινωνίας. Η γυναίκα έχει να αντιμετωπίσει την οικογένεια του συζύγου, το μεγάλωμα των παιδιών, τα οικονομικά προβλήματα, τη δουλειά στο χωράφι, την αγωνία για το πώς θα συντηρηθεί η οικογένεια και από την άλλη μεριά δεν έχει καμία διέξοδο. Για παράδειγμα, για να πάει στην αγορά ή στο σούπερ μάρκετ κάποιος πρέπει να τη μεταφέρει, είτε ο σύζυγος είτε κάποιος γνωστός. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει συνέχεια ή όποτε θέλει. Όλα αυτά δημιουργούν μια ατμόσφαιρα καταπίεσης. Δεν είναι μόνο η καταπίεση του φύλου, αλλά είναι και η κοινωνική καταπίεση. Ζει δηλαδή σε ένα κλειστό κύκλο.

Γιουξέλ: Ο τρόπος ζωής το δημιουργεί αυτό. Περισσότερο οι άντρες πηγαίνουν, π.χ., στο σχολείο σε σχέση με τις γυναίκες. Ο άντρας ασχολείται με αγροτικές καλλιέργειες μαζί με τη γυναίκα του, αλλά το βράδυ πάει στο καφενείο. Η γυναίκα δεν έχει αυτήν τη διέξοδο. Στις αγροτικές περιοχές δύο ή τρεις γυναίκες δεν μπορούν να πάνε μαζί σε κάποιο μαγαζί να πιούνε, να φάνε κάτι και να τα πούνε. Με την πάροδο των χρόνων, ζώντας σε αυτόν τον κλειστό κύκλο, όπου βλέπεις η γυναίκα να μεγαλώνει τα παιδιά, να ασχολείται με τα οικονομικά της οικογένειας, να κάνει τα πάντα, αυτό έχει επίπτωση και στην υγεία της. Έτσι, τα αντικαταθλιπτικά είναι σε έξαρση.

Πριν από τρία χρόνια, θυμάμαι, είχε ρίξει πολύ χαλάζι που είχε καταστρέψει όλες τις αγροτικές καλλιέργειες. Εκείνη τη χρονιά όλοι, άντρες και γυναίκες, που το γενικό τους εισόδημα ήταν από τον καπνό, άρχισαν να παίρνουν αντικαταθλιπτικά, χωρίς διάκριση.

Γιουξέλ: Υπάρχει το οικονομικό πρόβλημα και είναι το πιο σημαντικό. Τα τελευταία χρόνια τα χρήματα από τις καπνοκαλλιέργειες λιγοστεύουν. Η πολιτεία έχει κάνει κάποιες προσπάθειες αλλά πρέπει να μεριμνήσει πιο πολύ για τις αγροτικές περιοχές.

Και εμείς σας ευχαριστούμε.