Το 98,3% των φαρμακοποιών στην Ελλάδα υποστηρίζει την επαγγελματική ανάπτυξη

Ο καίριος ρόλος των κοινοτικών φαρμακοποιών στην Ελλάδα αναδείχθηκε σε μελέτη που παρουσιάστηκε στο σημαντικό διεθνώς Ετήσιο Συνέδριο της Βασιλικής Φαρμακευτικής Εταιρείας (Royal Pharmaceutical Society Annual Conference 2024), στις 8 Νοεμβρίου 2024, στο Λονδίνο. Πρόκειται για μια μεγάλη τιμή και μια σπουδαία διάκριση για την ελληνική φαρμακευτική κοινότητα, καθώς η εν λόγω μελέτη ήταν η μόνη από μη βρετανικό πανεπιστήμιο που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, αποδεικνύοντας το υψηλό επίπεδο της επιστημονικής κατάρτισης των Ελλήνων φαρμακοποιών και αναδεικνύοντας το έργο τους σε διεθνές επίπεδο. 

Η μελέτη είχε τίτλο: «Παρεμβάσεις για Παθήσεις Ήσσονος Σημασίας και ο Καίριος Ρόλος του Κοινοτικού Φαρμακοποιού στην Ελλάδα» και πραγματοποιήθηκε από την ομάδα της Δρ. Αλίκης Πελετίδη (Συντονίστρια του Προγράμματος Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, Επ. Καθηγήτρια Κλινικής Φαρμακευτικής Πρακτικής, Διδάσκουσα της Πρακτικής ’σκησης στη Φαρμακευτική του ΑΠΘ και Επισκέπτρια Λέκτορας στο Τμήμα Φαρμακευτικής του Πανεπιστημίου του Νιουκαστλ), εξειδικευμένης στις φαρμακευτικές υπηρεσίες και στον διευρυμένο ρόλο του κοινοτικού φαρμακοποιού. Η κύρια ερευνήτρια στη μελέτη ήταν η Π. Κοκορόσκου και συνεργάτες ήταν οι Μ. Πετρίδης (Αναπ. Λέκτορας του Προγράμματος Φαρμακευτικής) και Δρ. Χ. Πέτρου (Πρόεδρος του τμήματος Επιστημών Υγείας) από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας.

Στόχος της μελέτης & κύρια ευρήματα

Η μελέτη είχε ως στόχο την παρουσίαση των πρακτικών και των αντιλήψεων των φαρμακοποιών στην Ελλάδα σχετικά με τις παθήσεις ήσσονος σημασίας και τις υπηρεσίες που παρέχουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τη δημοσιευμένη βιβλιογραφία, αυτή είναι η πρώτη έρευνα με αντίστοιχο σκοπό που πραγματοποιήθηκε στον ελληνικό χώρο και τα αποτελέσματά της ανέδειξαν τον κεντρικό ρόλο των κοινοτικών φαρμακοποιών στη διαχείριση παθήσεων ήσσονος σημασίας. Οι φαρμακοποιοί αναγνώρισαν πλήρως τον ορισμό της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, όπως τον ορίζει ο Π.Ο.Υ., με το 85% να συμφωνεί απόλυτα και το 15% να συμφωνεί. 

Όλοι οι συμμετέχοντες (100%) αισθάνονταν σίγουροι για την ικανότητά τους να ανιχνεύουν και να προτείνουν σωστή θεραπεία για παθήσεις ήσσονος σημασίας. Επιπλέον, το 78,3% των φαρμακοποιών θεωρεί ότι διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο σύστημα υγείας. Όσον αφορά την ανάγκη για δια βίου εκπαίδευση, το συντριπτικό 98,3% υποστηρίζει τη συνεχή επαγγελματική ανάπτυξη, με προτίμηση στη συνεχή εξέλιξη σε πρωτοβάθμια περίθαλψη (46,7%) και προηγμένη κλινική εκπαίδευση (36,7%). Οι φαρμακοποιοί κατάφεραν να διαχωρίσουν επακριβώς τις παθήσεις ήσσονος σημασίας. Το 98,3% αναγνώρισε το κοινό κρυολόγημα και τα συμπτώματα γρίπης, το 81,7% τις αλλεργίες και το 75% τους πονοκεφάλους και τις ημικρανίες. Μόνο ένα μικρό ποσοστό συμπεριέλαβε λανθασμένα χρόνιες παθήσεις, όπως υπερλιπιδαιμία (8,3%) και υπέρταση (1,7%). Σχεδόν όλοι οι φαρμακοποιοί (96,7%) παρέχουν συμβουλές σχετικά με την αγωγή στους ασθενείς και χορηγούν ΜΗΣΥΦΑ, ενώ το 81,7% παροτρύνει σε υγιεινό τρόπο ζωής.

Εμπόδια και προκλήσεις

Τα κυριότερα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι φαρμακοποιοί είναι οι χρονικοί περιορισμοί (90%) και η έλλειψη αποζημίωσης για τις διευρυμένες υπηρεσίες που παρέχουν (50%). Επίσης, το 43,3% αναφέρει την απροθυμία ή μη συμμόρφωση των ασθενών ως πρόκληση, ενώ το 41,7% επισημαίνει την έλλειψη πλήρους ιατρικού ιστορικού των ασθενών.

Σχέση με ασθενείς και άλλους επαγγελματίες υγείας

Οι φαρμακοποιοί πιστεύουν ότι οι ασθενείς είναι πρόθυμοι να δεχτούν διευρυμένες υπηρεσίες στο φαρμακείο (73,4%), ενώ το 85% παρατηρεί αυξημένο ενδιαφέρον από το κοινό για τις υπηρεσίες ΠΦΥ. Οι περισσότεροι ενημερώνουν τους ασθενείς μέσω διαπροσωπικών συζητήσεων (70%), ενώ λιγότεροι χρησιμοποιούν φυλλάδια ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Για την ενίσχυση της συνεργασίας με άλλους επαγγελματίες υγείας, το 35% των φαρμακοποιών επιδιώκει αποδοτικότερα κανάλια επικοινωνίας και το 33,3% τυποποιημένα πρωτόκολλα ανταλλαγής πληροφοριών.

Προοπτικές και επιθυμίες για το μέλλον

Οι φαρμακοποιοί ευελπιστούν ότι τα επόμενα πέντε χρόνια ο ρόλος τους στην πρωτοβάθμια φροντίδα θα ενισχυθεί, με άμεση εμπλοκή σε προγράμματα διαχείρισης ασθενειών (35%) και περισσότερη αυτονομία στη συνταγογράφηση φαρμάκων (30%). Επιθυμούν επίσης πολιτικές μεταρρυθμίσεις που θα υποστηρίζουν τους διευρυμένους ρόλους τους (28,3%), ενισχυμένα πλαίσια συνεργασίας (48,3%) και χρηματοδότηση των διευρυμένων υπηρεσιών (20%).

Συμπεράσματα

Η μελέτη υπογραμμίζει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι φαρμακοποιοί στο ελληνικό σύστημα υγείας και την ανάγκη ενίσχυσης του ρόλου τους στη διαχείριση παθήσεων ήσσονος σημασίας. Παρά την αυτοπεποίθηση και την επάρκεια γνώσεων, αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως είναι η απουσία αμοιβής για τις διευρυμένες υπηρεσίες, οι κανονιστικοί περιορισμοί και η μη πλήρης αποδοχή του διευρυμένου ρόλου τους από το κοινό και άλλους επαγγελματίες υγείας. Η μελέτη προτείνει συντονισμένες προσπάθειες από τους φορείς χάραξης πολιτικής, τον ΠΦΣ και άλλους εμπλεκόμενους, προκειμένου να υποστηριχθεί ακόμα περισσότερο η ανάληψη διευρυμένων ρόλων από τους φαρμακοποιούς.

Δείτε τη δημοσίευση της μελέτης εδώ.