«Σε φαρμακοποιούς η κυριότητα των φαρμακείων στην Ευρώπη»

Τα φαρμακεία στο σύνολο σχεδόν της Ευρώπης αποτελούν υγειονομικά καταστήματα, η ιδιοκτησία και η διαχείριση των οποίων επιφυλάσσεται αποκλειστικά σε πιστοποιημένο επιστήμονα φαρμακοποιό για λόγους προστασίας της Δημόσιας Υγείας, που χαρακτηρίζονται ως λόγοι υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος.

Έτσι, σε σύνολο άνω των 140.000 φαρμακείων στο έδαφος της Ε.Ε. το 2009, τα 134.000 βρίσκονται σε κυριότητα φαρμακοποιών. Μόνο τα υπόλοιπα 6.000 βρίσκονται στην κυριότητα Ανωνύμων Εταιρειών (αποτελούν το 4,29% του συνόλου και το 90% αυτών βρίσκεται στη Μ. Βρετανία). Επίσης άλλα 2.000 βρίσκονται υπό άτυπο διαχειριστικό έλεγχο μεγάλων χονδρεμπορικών εταιρειών (ποσοστό μικρότερο του 1,43% του συνόλου).

Αυτά επισημαίνει ο ταμίας του νέου ΔΣ του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής (Φ.Σ.Α.), Γιάννης Δαγρές, με αφορμή τις διαπραγματεύσεις του κλάδου με το υπουργείο Υγείας για την «απελευθέρωση» του επαγγέλματος του φαρμακοποιού.

Και καθώς οι επιδιωκόμενες ρυθμίσεις βρίσκονται τη συγκεκριμένη στιγμή υπό διαμόρφωση, ο κ. Δαγρές προχώρησε στην κατάρτιση έκθεσης σχετικά με την υπάρχουσα νομοθεσία, εθνική και κοινοτική, αλλά και την αντίστοιχη νομολογία που διέπει την Ε.Ε. και την εσωτερική νομοθεσία.

Σύμφωνα με τον κ. Δαγρέ, η Ευρωπαϊκή Οδηγία «Σχετικά με την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων» (2005/36/EC) ορίζει ότι «η ανάληψη, εντός των κρατών-μελών, του επαγγέλματος του φαρμακοποιού θα πρέπει να εξαρτάται από την κατοχή καθορισμένου τίτλου εκπαίδευσης, γεγονός που διασφαλίζει ότι ο ενδιαφερόμενος παρακολούθησε εκπαίδευση η οποία πληροί τους ισχύοντες ελάχιστους όρους. Το σύστημα αυτό θα πρέπει να συμπληρώνεται από σειρά κεκτημένων δικαιωμάτων τα οποία έχουν οι ειδικευμένοι επαγγελματίες υπό ορισμένους όρους».

Επίσης προβλέπει ότι «η γεωγραφική κατανομή των φαρμακείων και το μονοπώλιο διανομής φαρμάκων θα πρέπει να εξακολουθήσουν να εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των κρατών-μελών. Η παρούσα οδηγία διατηρεί αμετάβλητες τις νομοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις των κρατών-μελών που απαγορεύουν στις εταιρείες την άσκηση ορισμένων φαρμακευτικών δραστηριοτήτων ή εξαρτούν την εν λόγω άσκηση από ορισμένες προϋποθέσεις».

Η Οδηγία Μπόλκενσταιν «Σχετικά με τις υπηρεσίες στην εσωτερική αγορά» (2006/123/EU) ειδικά για τον τομέα Υγείας κάνει λόγο για «εξαίρεση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης από το πεδίο εφαρμογής της παρούσας οδηγίας», χαρακτηρίζει ως «επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος» τη δημόσια υγεία και ορίζει ρητά πως «η πρόσβαση σε δραστηριότητα υπηρεσιών ή η άσκηση της στο έδαφος κράτους-μέλους δεν θα πρέπει να υπόκειται σε οικονομική δοκιμή. Η απαγόρευση των οικονομικών δοκιμών ως προϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας θα πρέπει να αφορά στις οικονομικές δοκιμές καθαυτές και όχι τις απαιτήσεις που δικαιολογούνται από επιτακτικό λόγο δημοσίου συμφέροντος όπως η δημόσια υγεία».

Σύμφωνα με τον κ. Δαγρέ, η Ελλάδα έχει εναρμονιστεί με την κοινοτική νομοθεσία στο θέμα της απελευθέρωσης των υπηρεσιών, έχοντας ενσωματώσει την παραπάνω οδηγία dir 2006/123/EU στο Εθνικό Δίκαιο με την ψήφιση του Ν. 3844/2010 (ΦΕΚ63/Α73.5.2010).

Το θέμα του ιδιοκτησιακού και διαχειριστικού καθεστώτος, του ωραρίου των φαρμακείων και της χορήγησης φαρμάκων προς τον ασθενή στην Ε.Ε. έχει ρυθμιστεί και από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Για το ιδιοκτησιακό καθεστώς των φαρμακείων, το ΔΕΚ προέβλεψε περιορισμό στις Α.Ε., σημειώνοντας πως «ο περιορισμός αυτός δύναται να δικαιολογηθεί από το σκοπό που συνίσταται στην εγγύηση του ασφαλούς και με ποιοτικά εχέγγυα εφοδιασμού του πληθυσμού με φάρμακα», διαφοροποιώντας τα φάρμακα από τα υπόλοιπα προϊόντα λόγω των θεραπευτικών τους ιδιοτήτων και σημειώνοντας παράλληλα πως «πρέπει να γίνει δεκτό ότι τα κράτη-μέλη μπορούν να απαιτούν η διανομή των φαρμάκων να γίνεται από φαρμακοποιούς, που απολαμβάνουν πραγματικής επαγγελματικής ανεξαρτησίας». Και ανέφερε ρητά πως «ένα κράτος μέλος μπορεί να θεωρήσει ότι η εκμετάλλευση φαρμακείου από μη φαρμακοποιό ενδέχεται να αντιπροσωπεύει έναν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία».

Γεωγραφική αναλογία

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο σε ότι αφορά τις γεωγραφικές αποστάσεις και τα πληθυσμιακά κριτήρια, την 1η Ιουνίου 2010, αποφάσισε, ότι «ένα κράτος -μέλος μπορεί να θεσπίσει, έναντι του κινδύνου αυτού, ρύθμιση προβλέπουσα ότι μόνο ένα φαρμακείο μπορεί να ιδρυθεί για ορισμένο αριθμό κατοίκων», αλλά και ότι «μόνον ο όρος περί ελαχίστου πληθυσμού ενδέχεται να μη δώσει τη δυνατότητα αποφυγής της συγκέντρωσης φαρμακείων εντός γεωγραφικής ζώνης που καθορίζεται συμφωνά με τον όρο αυτό, σε ορισμένες ελκυστικές συνοικίες της ζώνης αυτής. Όμως αυτή η συγκέντρωση φαρμακείων, μπορεί να καταλήξει στη δημιουργία περιττών δομών ενώ σε άλλα τμήματα της ίδιας ζώνης ενδέχεται να υπάρχει έλλειψη φαρμακείων».

«Έτσι, ο όρος περί ελάχιστης απόστασης εμφανίζεται συμπληρωματικός του όρου περί ελαχίστου πληθυσμού και συνεπώς μπορεί να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου της ισόρροπης κατανομής των φαρμακείων στο εθνικό έδαφος».

Πηγή: Ναυτεμπορική (3/1/2010)

Διαβάστε αναλυτικά, ολόκληρη τη μελέτη του Γ. Δαγρέ: «ΟΙ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟΥ»