Προσεχώς, «νέα μέτρα για τα φάρμακα»

Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Κόσμος του Επενδυτή» (10/7/2010):

«Σειρά νέων, πιο σκληρών μέ­τρων μελετά η κυβέρνηση στον τομέα του φαρμάκου. Στόχος είναι να περικοπεί η δαπάνη των ασφαλιστικών Ταμείων για φάρμακα για το 2010 κατά 1,1 δισ. ευρώ έναντι του 2009 και στη συνέχεια να μείνει στα­θερή για την τριετία 2011-2013.

Να θυμίσουμε ότι η δαπάνη των ασφαλιστικών ταμείων για φάρμακα έφτασε τα 5,09 δισ. ευρώ το 2009 έναντι 980 εκατ. ευρώ το 2000. Αμέσως μόλις α­νέλαβε η κυβέρνηση Παπανδρέου, το Νοέμβριο, εξήγγειλε μέτρα για να περιορίσει τις δαπάνες, όπως ανατιμολόγηση όλων των φαρμάκων, ε­φαρμογή λίστας φαρμάκων, ηλε­κτρονικός έλεγχος συνταγών.

Ωστόσο στην πράξη διαπιστώθη­κε ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο τα μέτρα αυτά να εφαρμοστούν και να αποδώσουν άμεσα. Π.χ., η λίστα συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ένας κατάλογος που θα περιλαμβάνει τα φάρμακα που θα αποζημιώνουν τα Ταμεία) εκτιμάται ότι είναι δυνατόν να συνταχθεί περί τα τέλη του έτους! Είναι αξιοσημείωτο ότι η αρμόδια επιτροπή επιστημόνων έχει συνεδριάσει εθιμοτυπικά μόλις μία φορά.

Έτσι, σύμφωνα με έγκυρες πληρο­φορίες του «Κόσμου του Επενδυτή», η κυβέρνηση σχεδιάζει νέα μέτρα, ώστε να ελέγξει τις δαπάνες των Ταμείων, που αποτελεί συμβατική μας υποχρέωση από το μνημόνιο με την τρόικα. Προς την κατεύθυνση αυτή, γίνονται αλλεπάλληλες συσκέψεις του νέου προέ­δρου του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ.) κ. Γ. Τούντα με τους γ.γ. των συναρμόδιων υπουργείων Υγείας, Απασχόλησης και Ανάπτυξης, κ. Δημόπουλο, Δρέττα και Κομνηνό, προ­κειμένου να συνταχθεί συγκεκριμένο σχέδιο δράσεων και να γίνει αξιολόγηση στην υλοποίησή τους.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, επί τάπητος έχουν τεθεί τα ακόλουθα μέτρα:

• Αρνητική λίστα φαρμάκων: Πρόκειται για έναν κατάλογο με φάρ­μακα τα οποία δεν θα αποζημιώνει η κοινωνική ασφάλιση. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα περιλαμβάνει πε­ρίπου 300 φάρμακα. Ουσιαστικά, αποτελεί προέκταση του καταλόγου Μη Συνταγογραφούμενων Φαρμά­κων (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.), ο οποίος εκδόθηκε στις 28-5-2010 και περιλαμβάνει πε­ρίπου 200 φάρμακα. Ο κατάλογος αυτός επικαιροποιείται (βασίστηκε σε ­στοιχεία του 2006 και φέρει κενά και λάθη) και θα συμπεριλάβει τα λεγόμενα φάρμακα lifestyle (παχυσαρκία, κάπνισμα, στυτική δυσλειτουργία κλπ), καθώς και φάρμακα με μη αποδεδειγμένη θεραπευτική αξία. Έχει ήδη υπολογιστεί ότι η μετατροπή του 5% των συνταγογραφούμενων φαρμάκων σε ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ. θα συμβάλλει σε εξοικονόμηση 120 εκατ. ευρώ ετησίως στα Ταμεία!
• Θεραπευτικά πρωτόκολλα: Πρόκειται για οδηγίες συνταγογράφησης ανά θεραπευτική κατη­γορία, που εφαρμόζονται ήδη με ε­πιτυχία στο εξωτερικό. Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Ε.Ο.Φ. συλλέγουν στοι­χεία από τα διεθνή πρωτόκολλα και έχουν ήδη έρθει σε επαφή με τις ε­πιστημονικές εταιρείες ώστε να εκ­δοθούν τα πρώτα πρωτόκολλα μέχρι τον Σεπτέμβριο, που θα αφορούν τη διαχείριση χρόνιων νόσων, όπως διαβήτης, υπέρταση, χοληστερίνη, οι οποίες αντλούν εκατοντάδες ε­κατ. ευρώ σε φάρμακα κάθε χρόνο. Στόχος είναι επίσης να δοθούν κί­νητρα σε γιατρούς και φαρμακο­ποιούς (;) να χορηγούν φθηνότερα φάρμακα στους ασθενείς.
• Εκπτώσεις: Η κυβέρνηση ευ­ελπιστεί ότι θα εισπράξει το λεγόμε­νο Rebate των ετών 2006, 2007 και 2008 από τις φαρμακοβιομηχανίες, το οποίο υπολογίζεται σε περίπου 400 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το θέμα εκ­κρεμεί στο ΣτΕ και είναι πολύ πιθα­νό η απόφαση να είναι αρνητική για την κυβέρνηση. Στην περίπτωση αυ­τή, δεν αποκλείεται να έχουμε την επιβολή έκτακτου Rebate για το 2010. Επίσης, έχει αποφασιστεί να θεσπιστεί Rebate και στα φαρμακεία με υ­ψηλό τζίρο (πιθανόν 1% επί των συ­νταγών προς τα Ταμεία).
• Φάρμακα υψηλού κόστους: Τα φάρμακα αυτά αφορούν ασθενείς που συνήθως ξεκινούν τη θεραπεία τους στο νοσοκομείο, αλλά στη συ­νέχεια δεν υπάρχει λόγος να λαμ­βάνουν τη θεραπεία στα νοσοκομεία. Όμως, η κυβέρνηση για να διατηρήσει τη δαπάνη των Ταμείων χα­μηλά επέβαλε τα φάρμακα αυτά να χορηγούνται μόνο από τα νοσοκομεία, ταλαιπωρώντας περίπου 300.000 ασθενείς. Ο σχετικός κα­τάλογος μέχρι πρότινος περιελάμ­βανε 89 σκευάσματα. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κατάλογος έχει επικαιροποιηθεί και εφεξής θα έχει 91 σκευάσματα, τα οποία θα χορηγούνται μόνο από τα ιδιωτικά φαρμα­κεία, τα οποία θα εισπράττουν χον­δρική τιμή συν 5%. Οι φαρμακαπο­θήκες θα εισπράττουν 2,5%.
• Ιατρικά συνέδρια: Όπως είχαμε αποκαλύψει πρόσφατα, από τις αρχές της χρονιάς οι υπηρεσίες του Ε.Ο.Φ. είχαν δεχθεί σοβαρές καταγγε­λίες για συνέδρια και επιστημονικές εκδηλώσεις. Εντός των επόμενων ημερών, θα εκδοθεί νέα εγκύκλιος του Ε.Ο.Φ. με πιο αυστηρούς όρους και προ­ϋποθέσεις για τη διοργάνωση συνε­δρίων, ώστε να μπει φραγμός στην ανεξέλεγκτη προώθηση φαρμάκων. Ειδική μέριμνα έχει δοθεί για τον πε­ριορισμό των εκδηλώσεων στο εξω­τερικό. Από την άλλη, στόχος είναι να περιοριστεί και η περιττή γραφειοκρατία, ώστε να μην μπαίνουν περιττά εμπόδια στον συνεδριακό του­ρισμό, που αποτελεί πολύτιμη πηγή εσόδων για την Ελλάδα, ειδικά στη δύσκολη περίοδο που διανύει ο του­ριστικός κλάδος.
• Παρατηρητήριο φαρμάκων: Φαίνεται ότι είναι ιδιαίτερα δημοφι­λές στην κυβέρνηση να δημιουργεί παρατηρητήρια για διάφορα θέματα. Έτσι, έπειτα από αυτό των τιμών φαρ­μάκων, που έχει δημιουργήσει η Λ. Κατσέλη και εκείνο των τιμών για τις προμήθειες των νοσοκομείων, που πρόσφατα οργάνωσε η Μ. Ξενογιαννακοπούλου, σύντομα θα έχουμε το λεγόμενο Παρατηρητήριο Κατανά­λωσης Φαρμάκων με έδρα στον Ε.Ο.Φ. Αξίζει να αναφέρουμε στο σημείο αυ­τό ότι τα στοιχεία που παρέχει η Ελλά­δα στον ΟΟΣΑ για τις δαπάνες φαρ­μάκων περιέχουν πολλά αναξιόπιστα δεδομένα, γεγονός που -έκτος των άλλων- εκθέτει τη χώρα.
• Εκστρατεία ενημέρωσης: Διά­φορες έρευνες έχουν καταδείξει ότι πολλά φάρμακα πετιούνται στα σκουπίδια ή ότι πολλοί ηλικιωμένοι έχουν όλα τα ντουλάπια γεμάτα με χάπια. Έτσι σχεδιάζεται εκστρατεία ενημέ­ρωσης και ευαισθητοποίησης του κοι­νού, αλλά και των γιατρών, για την ορθολογική χρήση των φαρμάκων.

Υπάρχουν ακόμη δύο σημαντικά ζητήματα στα οποία παρατηρείται κυβερνητική δυστοκία. Το μνημόνιο που υπογράψαμε με την τρόικα αναφέρει ότι θα πρέπει να μεταφερθούν στο υπουργείο Υγείας όλες οι αρμοδιότητες που αφορούν στην Υγεία. Στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο έγινε το πρώτο βήμα, καθώς προβλέπει ότι οι υπηρεσίες υγείας των Ταμείων θα μεταφερθούν εκεί. Το ερώτημα όμως είναι: Οι αρμοδιότητες για το φάρμακο, όπως π.χ. για την τιμολόγηση, θα μεταφερθούν;

Εξίσου σημαντικό είναι ότι η κυβέρνηση δείχνει αναποφασιστικότητα στην υλοποίηση του πιο σημαντικού μέτρου για τον έλεγχο των δαπανών: την ηλεκτρονική συνταγογράφηση. Η πρόσκληση ενδιαφέροντος από τη Γραμματεία Εμπορίου φαίνεται ότι “μαράθηκε”, ενώ ίδια δείχνει να είναι η τύχη και της αντίστοιχης πρωτοβουλίας στη Γραμματεία Κοινωνικής Ασφάλισης.

Στο παρασκήνιο λέγεται ότι υπάρχουν δύο-τρία κέντρα εξουσίας στο κυβερνητικό στρατόπεδο, που μέχρι στιγμής δεν έχουν καταφέρει να συντονιστούν. Στο μεταξύ όμως, οι δαπάνες των Ταμείων δεν περιμένουν και σε λίγο στην κυβέρνηση θα τρέχουν και δεν θα φτάνουν. Πηγές της αγοράς, εκτιμούν ότι αν δεν αλλάξει κάτι, οι δαπάνες θα μειωθούν κατά περίπου 10-12%, ήτοι έως περίπου 550 εκατ. ευρώ το χρόνο! Δηλαδή, τα μισά από τον στόχο. Εντέλει φαίνεται ότι απαιτείται παρέμβαση του ίδιου του πρωθυπουργού…».