Συντακτική ομάδα ΦΚ

Πρόγραμμα για την ασφαλή καταστροφή των ληγμένων φάρμακων

3/3/2008

Πρωτοβουλία του Ι.Φ.Ε.Τ. και της Π.Ε.Φ.

Το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (Ι.Φ.Ε.Τ.), με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου Γ. Κιοσέ, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (Π.Ε.Φ.), θα «γεμίσουν» τους δρόμους της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων με ειδικούς κάδους, μέσα στους οποίους πρέπει να τοποθετούνται όλα τα φαρμακευτικά σκευάσματα τα οποία δεν είναι πλέον χρήσιμα.

Στόχος είναι να σταματήσει η ρύπανση του περιβάλλοντος με τα 50 εκατομμύρια συσκευασίες ετησίως που αποδεικνύονται άχρηστες για τα νοικοκυριά. Για την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος θα τοποθετηθούν σ’ ένα δήμο της Αττικής (δεν έχει ακόμη επιλεγεί) 30-50 καλαίσθητοι κάδοι φαρμάκων και από 50 σε Ρόδο και Μυτιλήνη.

Ειδικές σακούλες από οικολογικό υλικό θα διανέμονται επίσης από τα φαρμακεία σε κάθε ασθενή, ώστε και οι συσκευασίες να μην προκαλούν περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

«Φαρμάκι» για το περιβάλλον αποτελούν τα ληγμένα φάρμακα που πετιούνται στον κάλαθο των αχρήστων. Σε 1 δισ. € υπολογίζεται επίσης η αξία των φαρμάκων που πετιούνται κάθε χρόνο στα σκουπίδια από τα χιλιάδες νοικοκυριά σε ολόκληρη τη χώρα. Φάρμακα που είτε έχουν λήξει είτε έχουν χρησιμοποιηθεί μερικώς.

Το Ινστιτούτο Φαρμακευτικής Έρευνας και Τεχνολογίας (Ι.Φ.Ε.Τ.), με πρωτοβουλία του αντιπροέδρου Γ. Κιοσέ, σε συνεργασία με την Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (Π.Ε.Φ.), αντιδρούν: θα «γεμίσουν» τους δρόμους της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων με ειδικούς κάδους, μέσα στους οποίους πρέπει να τοποθετούνται όλα τα σκευάσματα τα οποία δεν είναι πλέον χρήσιμα.

Στόχος είναι να σταματήσει η ρύπανση του περιβάλλοντος με τα 50 εκατομμύρια συσκευασίες ετησίως που αποδεικνύονται άχρηστες για τα νοικοκυριά. Για την πιλοτική εφαρμογή του προγράμματος θα τοποθετηθούν σ’ ένα δήμο της Αττικής (δεν έχει ακόμη επιλεγεί) 30-50 καλαίσθητοι κάδοι φαρμάκων και από 50 σε Ρόδο και Μυτιλήνη.

Οι κάδοι αυτοί θα βρίσκονται έξω από φαρμακεία, νοσοκομεία, ιατρικά κέντρα και πολύ-ιατρεία του Ι.Κ.Α., ώστε οι πολίτες να έχουν εύκολη πρόσβαση.

Ειδικές σακούλες από οικολογικό υλικό θα διανέμονται επίσης από τα φαρμακεία σε κάθε ασθενή, ώστε και οι συσκευασίες να μην προκαλούν περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Η αποκομιδή των συγκεντρωμένων προϊόντων θα γίνεται από εταιρείες που ειδικεύονται στον τομέα αυτόν, ώστε τα σκευάσματα να καταστρέφονται σε ειδικούς κλιβάνους αποτέφρωσης. Οι εταιρείες θα επιλεγούν με μειοδοτικό διαγωνισμό. Αναμένεται να υπάρξει και συνεργασία με δήμους για την επιτάχυνση της όλης διαδικασίας, ενώ θα εξεταστεί το ενδεχόμενο ακόμη και μείωσης των δημοτικών τελών για τους ευσυνείδητους πολίτες.

Το κόστος τόσο των κάδων όσο και των ειδικών συσκευασιών απόρριψης, καθώς και το πρόγραμμα ενημέρωσης των πολιτών και των φαρμακοποιών θα αναλάβει εξ ολοκλήρου η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (Π.Ε.Φ.). Όπως αναφέρει ο πρόεδρός της Θ. Κολέτης: «Η προσπάθεια θα στηριχθεί από τα μέλη της Π.Ε.Φ. και θα αναλάβουμε την εκπόνηση του έργου από την αρχή ως το τέλος».

Τα φάρμακα αποδεικνύονται σήμερα ένας ακόμη σοβαρός κίνδυνος για το περιβάλλον. Πιο ανθεκτικά είναι, σύμφωνα με μελέτες, τα αντιβιοτικά και τα αντιυπερτασικά. Όπως εξηγεί ο αντιπρόεδρος του ΙΦΕΤ και εμπνευστής του προγράμματος Γ. Κιοσές:

«Τα αντιβιοτικά δε διασπώνται εύκολα σε σχέση με τα υπόλοιπα φάρμακα, γι’ αυτό και προκαλούν μεγαλύτερες επιπτώσεις. Πλέον, όμως, δεν έχουμε την πολυτέλεια να πετάμε τίποτα στη φύση, καθώς, σύμφωνα με τις έρευνες που έχουν διεξαχθεί, τα τελευταία 100 χρόνια η μόλυνση που έχει γίνει στο περιβάλλον είναι μεγαλύτερη από ό,τι έγινε όλα τα προηγούμενα χρόνια ύπαρξης του πλανήτη».

Στο πλαίσιο και της υιοθέτησης οδηγιών της Ε.Ε., το υπουργείο Ανάπτυξης, όπως δηλώνει ο γ.γ. Βιομηχανίας Μ. Τζαφέρης, αναμένεται το επόμενο διάστημα να ξεκινήσει ειδικά προγράμματα: «Θα ενδυναμωθούν οι δράσεις που σχετίζονται με την πράσινη επιχειρηματικότητα, ένα σημαντικό κομμάτι της οποίας αποτελεί και η ανακύκλωση υπολειμμάτων φαρμάκων» σημειώνει.

Σήμερα, καταστρέφονται μόνο τα ληγμένα φάρμακα που επιστρέφονται στις φαρμακοβιομηχανίες: «Ετησίως καταλήγουν για αποτέφρωση από 130 έως 240 τόνοι σκευασμάτων. Οι ποσότητες αυτές συγκεντρώνονται από τις εταιρείες διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων και μεταφέρονται συνήθως είτε στη Γερμανία είτε στο Βέλγιο, όπου και καταστρέφονται σε ειδικές αδειοδοτημένες εγκαταστάσεις θερμοκαταστροφής επικίνδυνων υλικών», επισημαίνει ο Μιχ. Κουντουδιός της εταιρείας διαχείρισης επικίνδυνων αποβλήτων Envirochem.

Με βάση τους υπολογισμούς του Ι.Φ.Ε.Τ., περίπου 1 στα 4 φάρμακα που προμηθεύονται οι Έλληνες από τα φαρμακεία το πετούν, και το κόστος εκτιμάται ότι υπερβαίνει ετησίως το 1 δισ. €. Στο σύνολο των φαρμάκων που αγοράζονται, το 5% παρουσιάζει παρενέργειες και οι ασθενείς το διακόπτουν, ενώ ένα άλλο 10% λήγει χωρίς να αξιοποιηθεί ή χωρίς να χρησιμοποιηθεί πλήρως.

Παράλληλα, το 2% των φαρμάκων που διακινούνται στην αγορά επιστρέφεται στις φαρμακευτικές εταιρείες από τους φαρμακοποιούς ή τις φαρμακαποθήκες για καταστροφή λόγω λήξης της ημερομηνίας, πριν ακόμη πουληθούν. Μελέτες που έχουν γίνει σε Ευρώπη και Αμερική επιβεβαιώνουν ότι τα περισσότερα φάρμακα που πετιούνται αποτελούν προϊόντα-ρύπους, με επιπτώσεις στο περιβάλλον και με πιθανές μακροχρόνιες επιδράσεις στη δημόσια υγεία.