Η βιομηχανία των
καλλυντικών προϊόντων είναι κατεξοχήν ανταγωνιστική. Δείκτης του φαινομένου
είναι η πληθώρα των νέων προϊόντων που λανσάρονται στην αγορά κάθε χρόνο.
Αντίθετα με τα φαρμακευτικά σκευάσματα, η ανάπτυξη των νέων καλλυντικών προϊόντων απαιτεί συντομότερο χρονικό διάστημα, ενώ οι απαιτήσεις του ρυθμιστικού πλαισίου τους είναι λιγότερο αυστηρές. Έτσι οι εξελίξεις της τεχνολογίας ενσωματώνονται πρώτα στα καλλυντικά, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται προϊόντα που ενσωματώνουν καινοτόμα τεχνολογία, πολύ πριν αυτή εμφανιστεί στα φάρμακα.
Ως παράδειγμα αναφέρεται η λιποσωμιακή τεχνολογία, η οποία χρησιμοποιήθηκε σε καλλυντικό προϊόν για τη βελτίωση της μεταφοράς συστατικών στο δέρμα, πολύ πριν κυκλοφορήσει λιποσωμιακό φαρμακευτικό σκεύασμα για τη θεραπεία του καρκίνου.
Η εφαρμογή των επιστημονικών εξελίξεων στην τεχνολογία των καλλυντικών δίνει πάντα ένα πολύ σοβαρό όπλο κατά του ανταγωνισμού, ειδικά όταν οδηγεί στην ανάπτυξη καλλυντικών, τα οποία εκτός από ασφαλή είναι και αποτελεσματικά.
Οι τάσεις που φαίνεται να επικρατούν σήμερα στην ενσωμάτωση των επιστημονικών επιτευγμάτων στην τεχνολογία των καλλυντικών προϊόντων αναφέρονται συνοπτικά στη συνέχεια:
Καινοτομία στα συστατικά
Φυσική προέλευση: Χωρίς αμφιβολία τα συστατικά φυσικής προέλευσης προτιμώνται από τους καταναλωτές (όχι πάντα δικαιολογημένα είναι η αλήθεια) ως ασφαλέστερη λύση. Πρώτες ύλες που αποτελούνται από απομονωμένες ουσίες, εκχυλίσματα, βάμματα, από ολόκληρα φυτά ή διάφορα μέρη αυτών, υπάρχουν εμπορικά διαθέσιμες. Η πληθώρα των φυτικής προέλευσης συστατικών που έχει στη διάθεσή του όποιος αναπτύσσει καλλυντικά, καθιστά πολλές φορές δύσκολη την ορθή επιλογή τέτοιων συστατικών.
Προϊόντα βιοτεχνολογίας: Σε όλα τα προηγούμενα έρχονται να προστεθούν οι νεότερες πρώτες ύλες που είναι προϊόντα βιοτεχνολογίας και, ενώ μπορούν να διατηρούν τον ισχυρισμό της φυσικής προέλευσης, εντούτοις είναι παράγωγα κυτταρο-καλλιεργειών ή και ζύμωσης. Ήδη εκτός από τα «πράσινα καλλυντικά» που οι παρασκευαστές τους υπόσχονται ότι είναι «φυσικής», «βιολογικής», «οργανικής» προέλευσης, αρχίζουν να κυκλοφορούν τα «μπλε καλλυντικά», προϊόντα με συστατικά που προέρχονται από κυτταρο-καλλιέργειες διαφόρων ειδών φυκών.
Εναλλακτικά συντηρητικά: Συνεπακόλουθη της έκδηλης ανησυχίας του καταναλωτικού κοινού για τα paraben ήταν η στροφή προς την ανακάλυψη νέων συντηρητικών με εξίσου καλή δράση αλλά με μεγαλύτερη ασφάλεια στη χρήση. Ήδη υπάρχει μεγάλος αριθμός συντηρητικών φυτικής προέλευσης, εναλλακτικών των paraben.
Συστήματα μεταφοράς: Η προστασία των δραστικών ουσιών αλλά και η μεταφορά τους στις βαθύτερες στι-βάδες της επιδερμίδας είναι ο στόχος που καλούνται να εκπληρώσουν τα επιτεύγματα της νανοτεχνολογίας. Μεγάλη ποικιλία νανοφορέων με εγκλωβισμένα κάθε λογής μόρια ή εκχυλίσματα υπάρχουν στη διάθεση των ανθρώπων που αναπτύσσουν νέα καλλυντικά.
Φωτοσταθεροποίηση φίλτρων UV: Το μεγάλο πρόβλημα των επιστημόνων που ασχολούνται με τα αντηλιακά προϊόντα είναι η αστάθεια των διαθέσιμων φίλτρων υπεριώδους ακτινοβολίας. Πολλές εταιρείες προτείνουν μόρια που χρησιμοποιούνται στα αντηλιακά είτε ως σταθεροποιητές ή ως ενισχυτικά των φίλτρων υπεριώδους ακτινοβολίας.
Βελτίωση στα τελικά προϊόντα
Πολυλειτουργικά προϊόντα: Πιθανώς η σύγχρονη κατάσταση της οικονομίας οδηγεί τους καταναλωτές στην προτίμηση καλλυντικών που διαθέτουν πολλούς ισχυρισμούς. Προϊόντα 3 σε 1 ή 5 σε 1 είναι ήδη γνωστά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι κρέμες «αλφαβήτου»: μετά τις BB (blemish balm), CC (color correction) και τις DD (daily defense) creams, πριν λίγους μήνες έκανε την εμφάνισή της –όπως άλλωστε αναμένονταν– και η ΕΕ (Even Effect).
Καλύτερες υφές: Η σύγκριση των σύγχρονων καλλυντικών με αυτά που κυκλοφορούσαν μόλις πριν από μια δεκαετία κλίνει σαφώς υπέρ των πρώτων. Συνεχώς προτείνονται συστατικά που δίνουν στο τελικό προϊόν καλύτερη υφή και σταθερότητα, ενώ ταυτόχρονα μπορούν να υποκαταστήσουν υλικά που δεν είναι τόσο καλά αποδεκτά από τους καταναλωτές.
Συμπερασματικά
Δεν πρέπει να ξεχνάει κανείς το γεγονός ότι τα καινοτόμα προϊόντα είναι αποτέλεσμα της κοπιώδους προσπάθειας μεγάλου αριθμού επιστημόνων διαφόρων ειδικοτήτων. Η καινοτομία είναι ζωτικής σημασίας για την ευημερία της παγκόσμιας αγοράς καλλυντικών προϊόντων και για την ανάπτυξη κάθε επιμέρους δραστηριότητας στον κλάδο. Στόχος είναι η ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών με καινοτόμα προϊόντα, χωρίς να παραμερίζεται στο ελάχιστο η ασφάλεια του χρήστη αλλά και η αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα του προϊόντος.
Σοφία Χατζηαντωνίου, επίκουρη καθηγήτρια στο Εργαστήριο Φαρμακευτικής Τεχνολογίας, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας Πανεπιστημίου Πατρών