Πώς διαχειριζόμαστε το άγχος των εξετάσεων

Η περίοδος των ενδοσχολικών αλλά και εισαγωγικών εξετάσεων ξεκινά και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τρόπους διαχείρισης του άγχους αλλά και της πιθανής αποτυχίας. Συμβουλεύει ο ψυχολόγος της Γραμμής 115-25 της Ένωσης «Μαζί για το Παιδί», Δρ Λευτέρης Πετρόπουλος.

Πώς διαχειριζόμαστε τις πρώτες ενδοσχολικές εξετάσεις

Είναι σημαντικό για το γονιό να αναγνωρίσει και να αποδεχτεί τη μέχρι τώρα στάση του παιδιού απέναντι στο διάβασμα και την επίδοσή του. Όπως εξηγεί ο κ. Πετρόπουλος, «η πίεση, οι υπερβολικές προσδοκίες και η αίσθηση του παιδιού ότι οι δικές του εξετάσεις προκαλούν μεγάλο άγχος στο γονιό, μπορεί συχνά να έχουν ως αποτέλεσμα είτε ένα μεγάλο φορτίο άγχους είτε την εγκατάλειψη της προσπάθειας».

Καλό είναι να προετοιμάσουμε το παιδί για τις πρακτικές συνθήκες αυτής της δοκιμασίας, να του εξηγήσουμε ότι είναι φυσιολογικό να αισθάνεται άγχος και ότι είναι μια δοκιμή που από εδώ και πέρα θα συναντήσει πολλές φορές στη σχολική του ζωή.

Αυτό όμως που είναι κρίσιμο είναι ότι το παιδί πρέπει να αισθάνεται ότι η επιτυχία του μπορεί μεν να χαροποιήσει τον γονιό, αλλά η επίδοσή του δεν είναι, σε καμία περίπτωση, κριτήριο για την αγάπη και αποδοχή του ή για την επιτυχία και την ευτυχία του γενικότερα.

Πώς διαχειριζόμαστε την αποτυχία

«Όσο καλός, ικανός και έξυπνος να είναι κάποιος σε μια ή περισσότερες πλευρές της ζωής του, σίγουρα υπάρχουν άλλες στις οποίες δυσκολεύεται», λέει ο κ. Πετρόπουλος και εξηγεί ότι πρέπει να αποδεχτούμε τις εμπειρίες μας, θετικές και αρνητικές, ώστε να τις διαχειριστούμε και να μάθουμε από αυτές. Να μην τις θεωρούμε καταστροφικές.

Ο γονιός μπορεί να βοηθήσει το παιδί ανοίγοντας τη συζήτηση για το τι συνέβη, τι σκέφτεται και αισθάνεται το παιδί σχετικά με την αποτυχία, με την επίδοσή του, αν νομίζει ότι κάτι πήγε στραβά και τι είναι αυτό.

Είναι σημαντικό να μη φοβάται το παιδί ότι θα τιμωρηθεί ή θα απογοητεύσει τους γονείς, προκειμένου να μπορέσει να ανοιχτεί, αλλά αντιθέτως να νιώθει ότι οι γονείς του μπορούν να ακούσουν τις δυσκολίες του και ότι ενδιαφέρονται για το πώς βιώνει το ίδιο την εμπειρία του και για το πώς μπορεί να το βοηθήσουν για να τα καταφέρνει καλύτερα στο μέλλον».

Πώς διαχειριζόμαστε τις πανελλήνιες εξετάσεις

Καταρχάς, κατά τον κ. Πετρόπουλο, είναι σημαντικό να έχουμε υπόψη ότι «οι εισαγωγικές εξετάσεις στα ΑΕΙ και ΤΕΙ δεν είναι μόνο μια αγχωτική δοκιμασία που κρίνει την ευκαιρία που μπορεί να έχει ένας έφηβος να ακολουθήσει πανεπιστημιακές σπουδές, αλλά συμπίπτουν και με το τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και της προστασίας από τους γονείς, την έναρξη της ενήλικης ζωής και με μια σειρά από επιθυμίες και προσδοκίες για το μέλλον».

Είναι σημαντικό οι γονείς να συζητούν με τα παιδιά όλες αυτές τις προκλήσεις, να διερευνούν τις επιθυμίες/ στόχους των εφήβων αλλά και οι εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν σε περίπτωση αποτυχίας στις εξετάσεις.

Η αποτυχία είναι δεν ακυρώνει την προσπάθεια που έχει καταβάλλει ο έφηβος και ούτε τις γενικότερες ικανότητές του. Οι γονείς καλό είναι να παραμένουν ψύχραιμοι και τον βοηθήσουν να φτιάξει ένα νέο πλάνο για να συνεχίσει να επιδιώκει τους στόχους του.

«Όσο περισσότερο οι γονείς επικεντρώνονται στην επίδοση του παιδιού τους ως το κυρίαρχο κριτήριο για την ικανοποίησή τους από αυτό, όσο περισσότερο του ασκούν πίεση προκειμένου να αποδώσει, τόσο περισσότερο άγχος και ανασφάλεια δημιουργείται στο παιδί ή τείνουν να κρύβονται άλλες σημαντικές ψυχικές δυσκολίες που μπορεί να βιώνει», επισημαίνει επίσης ο ειδικός.