Πώς θα παρασκευάσετε αντισηπτικό διάλυμα στο φαρμακείο;

Οδηγίες και παραδείγματα που βοηθούν τους φαρμακοποιούς να παρασκευάσουν αντισηπτικά διαλύματα δίνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξαιτίας της μεγάλης ζήτησης που μπορεί να παρουσιαστεί με την αύξηση των κρουσμάτων κορονοϊού. Όπως εξηγεί, είναι δυνατή η παρασκευή τους με τη μορφή γαληνικού σκευάσματος με βάση τις παρακάτω οδηγίες: Ο Π.Ο.Υ αναφέρει πως 3 είναι τα βασικά πρόσθετα και δεν συνίσταται η χρήση άλλων.

H2O2: Έχει σποριοκτόνο δράση για το τελικό διάλυμα και τους τελικούς περιέκτες, ενώ στη συγκέντρωση που υπάρχει στο τελικό διάλυμα δεν έχει αντισηπτική δράση για τον χρήστη.

GLYCERIN: Έχει μαλακτική και ενυδατική δράση. Προστίθεται για να βελτιώσει την τελική μορφή του προϊόντος και χρησιμοποιείται γιατί είναι ένα υλικό φθηνό και καλά ανεκτό στην πλειονότητα των ανθρώπων.

ΝΕΡΟ: Χρησιμοποιείται κατά προτίμηση αποστειρωμένο νερό αλλά σε περίπτωση που δεν υπάρχει χρησιμοποιείται φρεσκοβρασμένο νερό που έχει έρθει ξανά σε θερμοκρασία περιβάλλοντος.

Η προσθήκη επιφανειοδραστικών για τη δημιουργία πηκτωμάτων δεν συνιστάται διότι καθιστά τη διαδικασία περίπλοκη, κοστοβόρα, χρονοβόρα και μπορεί να θέσει τελικώς σε κίνδυνο την αντιμικροβιακή δράση του σκευάσματος. Δεν συνιστάται η χρήση αρωμάτων λόγω πιθανότητας παρουσίασης αλλεργίας ή υπερευαισθησίας. Τόσο η αλκοόλη όσο και τα έκδοχα πρέπει να είναι υψηλής φαρμακευτικής καθαρότητας. Η παρασκευή του αντισηπτικού διαλύματος γίνεται αποκλειστικά από αδειούχο επιστήμονα φαρμακοποιό, καταγράφεται με προσοχή στο βιβλίο αποθετών φαρμάκων και σηματοδοτείται με βάση τα διεθνή πρότυπα των καλών παρασκευαστικών πρακτικών

Παραδείγματα

Συνταγή 1: αιθυλική αλκοόλη 96% 833ml, διάλυμα υπεροξειδίου υδρογόνου 3% 41,7ml, γλυκερίνη 14,5ml, νερό (αποστειρωμένο) μέχρι τα 1000ml. Για τη συνταγή 1 χρησιμοποιείται μετουσιωμένη αλκοόλη φαρμακευτικής καθαρότητας.

Συνταγή 2: ισοπροπυλική αλκοόλη 99,8% 751,5ml, διάλυμα υπεροξειδίου υδρογόνου 3% 41,7ml, γλυκερίνη 14,5ml, νερό (αποστειρωμένο) μέχρι τα 1000ml.

Τελική συγκέντρωση συστατικών: 1. Συνταγή 1: αιθυλική αλκοόλη 80v/v, γλυκερίνη 1,45% v/v, υπεροξείδιο του υδρογόνου 0,125% v/v. 2. Συνταγή 2: ισοπροπυλική αλκοόλη 75v/v, γλυκερίνη 1,45% v/v, υπεροξείδιο του υδρογόνου 0,125% v/v.

Εξοπλισμός και χρήσιμες πληροφορίες

Ογκομετρικοί κύλινδροι, ογκομετρικά ποτήρια ζέσεως, υάλινη ράβδος ή άλλο εργαλείο ανάδευσης, αλκοολόμετρο, κατάλληλοι πλαστικοί περιέκτες. Χρησιμοποιήστε κατάλληλο προστατευτικό εξοπλισμό κατά την παρασκευή. Φροντίστε να μην υπάρχει κάποια πηγή θερμότητας κοντά στο χώρο εργασίας, καθώς η αλκοόλη είναι εύφλεκτη. Αν στο φαρμακείο σας δεν διαθέτετε σύστημα διαχείρισης αέρα, μην παρασκευάζετε μεγαλύτερη ποσότητα από ένα λίτρο κάθε φορά.

Η διαδικασία παρασκευής

1) Εξέταση των πιστοποιητικών ανάλυσης των πρώτων υλών για επιβεβαίωση της ποιότητας και καθαρότητάς τους, σύμφωνα με τις προδιαγραφές της φαρμακοποιίας. 2) Ογκομετρείται η αλκοόλη (αιθυλική ή ισοπροπυλική). 3) Ογκομετρείται το διάλυμα υπεροξειδίου του υδρογόνου και προστίθεται υπό ανάδευση στην αλκοόλη. 4) Ογκομετρείται η γλυκερίνη και προστίθεται υπό ανάδευση. Επειδή η γλυκερίνη έχει υψηλό ιξώδες, ξεπλένεται από τα τοιχώματα του ογκομετρικού σωλήνα με μικρή ποσότητα νερού. 5) Προστίθεται νερό ως τον τελικό όγκο και συνεχίζεται η ανάμειξη εωσότου ληφθεί ομοιογενές διάλυμα. 6) Συσκευάζεται το διάλυμα σε κατάλληλο περιέκτη και αφήνεται σε καραντίνα πριν διατεθεί στο κοινό για 72 ώρες. Στο χρονικό αυτό διάστημα καταστρέφονται τα ανθεκτικά σπόρια που υπάρχουν πιθανόν είτε στην αλκοόλη είτε στους περιέκτες. 7) Πραγματοποιείται τελικός έλεγχος βαθμών αλκοόλης με κατάλληλο αλκοολόμετρο με αποδεκτές τιμές με απόκλιση μέχρι 5%. 8) Τοποθετήστε κατάλληλη ετικέτα στο παρασκεύασμα. Στην ετικέτα πρέπει να αναγράφονται τα στοιχεία φαρμακείου, ο τίτλος του προϊόντος, οι επισημάνσεις του, η ημερομηνία παρασκευής, ο αριθμός παρτίδας, ο τρόπος χρήσης, η πλήρης σύνθεση (αναλόγως ποια από τις δύο συνταγές θα φτιάξετε) και η προειδοποίηση: εύφλεκτο! Κρατήστε το μακριά από φωτιά και σε υψηλή θερμοκρασία.