Όταν (και) ο ξένος Τύπος ασχολείται με τα φαρμακεία στην Ελλάδα...

Στις 14 Οκτωβρίου 2010 δημοσιεύτηκε άρθρο στους New York Times με τίτλο «Οι πιέσεις για την κατάργηση των επαγγελματικών φραγμών συνταράζουν την Ελλάδα και την οικονομία της». Στο άρθρο αυτό, με υπεύθυνη σύνταξης την κ. Νίκη Κιτσαντώνη, γίνεται εκτενής αναφορά στο ελληνικό φαρμακείο, στους περιορισμούς που ρυθμίζουν το επάγγελμα και στο ποσοστό κέρδους των Ελλήνων φαρμακοποιών.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, η αμερικανική εφημερίδα αναφέρει τα εξής:

“Ο Αντώνιος Αυγερινός, 59 ετών, συνταξιούχος στρατιωτικός φαρμακοποιός, πάντοτε ήθελε το δικό του φαρμακείο εδώ (στην Αθήνα). Και γιατί όχι, αφού η ελληνική νομοθεσία εξασφαλίζει στους φαρμακοποιούς ποσοστό κέρδους 35% επί των πωλήσεων του κάθε φαρμάκου, ακόμη και των ΜΗΣΥΦΑ.

Αλλά η ελληνική νομοθεσία περιορίζει παράλληλα οτιδήποτε άλλο έχει σχέση με τα φαρμακεία. Θα πρέπει να απέχουν τουλάχιστον 250 μέτρα μεταξύ τους και να απευθύνονται σε αγορά όχι μικρότερη των 1.500 κατοίκων. Για να ανοίξει επίσης κάποιος νέος φαρμακοποιός τη δική του επιχείρηση θα πρέπει γενικά να αγοράσει την άδεια από κάποιον φαρμακοποιό που συνταξιοδοτείται. Αυτό συχνά κοστίζει ακόμη και 400.000 δολάρια (300.000 ευρώ).

«Είναι ένα παράλογο σύστημα» ανέφερε πρόσφατα ο κ. Αυγερινός, «αλλά αυτό ίσχυε ανέκαθεν». Ίσως όμως όχι για πολύ ακόμη. Καθώς η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου αγωνίζεται να βάλει σε τάξη τα οικονομικά της χώρας - μειώνοντας το μέγεθος του δημόσιου τομέα, κυνηγώντας τη φοροδιαφυγή και αναμορφώνοντας το συνταξιοδοτικό σύστημα - ξεκίνησε επίσης να θίγει ένα λιγότερο συζητημένο πρόβλημα: το βολικό σύστημα των «κλειστών επαγγελμάτων», που υπάρχει στην Ελλάδα για δεκαετίες, στοιχίζοντας στην ελληνική Οικονομία δισεκατομμύρια δολάρια κάθε χρόνο.

(…)

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΟΒΕ κ Στουρνάρα, για την πώληση ενός αντικαρκινικού φαρμάκου αξίας 4.200 $ ο φαρμακοποιός εισπράττει περίπου 1.400 $, «με μια μόλις κίνηση του χεριού του, που είναι πιο επικερδής τελικά και από την αντίστοιχη του Roger Federer (σημ. διάσημος τενίστας)».

(…)

«Όλοι αυτοί οι περιορισμοί θα πρέπει να αρθούν» αναφέρει ο Θ. Πάγκαλος, αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης. «Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί να υπάρχει μόνο ένα φαρμακείο έξω από ένα νοσοκομείο – και συχνά αυτό να είναι κλειστό. Υπάρχουν σίγουρα άλλοι φαρμακοποιοί που θα ερχόντουσαν και θα είχαν το φαρμακείο τους ανοιχτό όλη τη νύχτα, αν τους δινόταν η ευκαιρία».

Αλλά κάποιοι φαρμακοποιοί ισχυρίζονται ότι οι προτεινόμενες αλλαγές θα προκαλέσουν σίγουρα απεργίες και ο κ. Αυγερινός, ο οποίος πλέον ηγείται μιας ένωσης 3.200 φαρμακοποιών που δεν κατάφεραν ποτέ να αγοράσουν τα δικά τους φαρμακεία, είναι απαισιόδοξος για την ικανότητα της κυβέρνησης να αντιπαρατεθεί με ένα τόσο περιχαρακωμένο σύστημα. «Οι άνθρωποι χρειάζονται τα φάρμακα τους» αναφέρει, «η κυβέρνηση θα αναγκαστεί τελικά να υποχωρήσει»”.

Το παραπάνω άρθρο αναδημοσιεύτηκε σε πλήθος εφημερίδων (εντύπων και ηλεκτρονικών), μεταξύ των οποίων, ως είδηση και στο αναγνωρισμένο φαρμακευτικό site CompoundingToday.com.

Την κατατοπιστική απάντησή του απέναντι στις ανακρίβειες και στην παραπληροφόρηση που εμπεριείχε το άρθρο, έδωσε εύστοχα ο φαρμακοποιός Κωνσταντίνος Κακονίκος, με επιστολή του προς το CompoundingToday.com, το οποίο μάλιστα έγινε αυτούσιο και editorial στο εβδομαδιαίο newsletter του site.

Παραθέτουμε μεταφρασμένο το σχετικό editorial:

“ Editorial: Κατατοπιστική απάντηση από την Ελλάδα

Στο newsletter του CompoundingToday.com της 8/10/10 παρουσιάστηκε μια είδηση με τίτλο «Η Ελλάδα προσπαθεί να βάλει τέλος σε συμφωνίες βολικών αδειών». Λάβαμε την ακόλουθη απάντηση, η οποία είναι τόσο κατατοπιστική που την παρουσιάζουμε εδώ αυτολεξεί. Ευχαριστούμε τον Κακονίκο Κωνσταντίνο, φαρμακοποιό MSc για το χρόνο που διέθεσε απαντώντας στη συγκεκριμένη είδηση.

Αγαπητέ κ. Αρχισυντάκτη

Αποφάσισα να γράψω μερικά σχόλια μετά την αναδημοσίευση, στο εβδομαδιαίο σας newsletter, του άρθρου που αναφέρεται σε «βολικές» κρατικές ρυθμίσεις που διέπουν το φαρμακευτικό επάγγελμα στην Ελλάδα.

Στην Ελλάδα, όπως και σε κάθε άλλη χώρα του επονομαζόμενου Δυτικού κόσμου, εφαρμόζονται αυστηροί κανονισμοί που καλύπτουν κάθε πτυχή του φαρμακευτικού επαγγέλματος, όπως την αδειοδότηση, τα γεωγραφικά κριτήρια κλπ. Η ελληνική κυβέρνηση καθορίζει τις τιμές των φαρμάκων βάσει του μέσου όρου των 3 χαμηλότερων τιμών τους στις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στους φαρμακοποιούς αποδίδεται ένα ποσοστό 35% επί της χονδρικής, το οποίο όμως αφού συνυπολογιστούν οι φόροι, καταλήγει σε ποσοστό κέρδους 22,8% επί των λιανικών πωλήσεων.

Το ρυθμιστικό αυτό σύστημα έχει επιτρέψει την ύπαρξη ενός εθνικού δικτύου φαρμακείων, των οποίων ιδιοκτήτες και λειτουργοί είναι ανεξάρτητοι φαρμακοποιοί.

Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι όλες αυτές οι ρυθμίσεις συμβαδίζουν με πρόσφατες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Το Ανώτατο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο εισηγήθηκε υπέρ των φαρμακοποιών, σε ότι αφορά τους τρέχοντες περιορισμούς στην αδειοδότηση και στο ιδιοκτησιακό καθεστώς, καθώς επίσης και στο ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων κλπ.

Το παρόν status quo παρέχει για παράδειγμα στον Έλληνα ασθενή τη μηνιαία προμήθεια λεβοθυροξίνης με 1,48 € ή 20 ταμπλέτες παρακεταμόλης (ακεταμινοφαίνης) με 0,74 €. Σε ότι αφορά ακριβά φάρμακα, όπως το αντικαρκινικό Temodal (temozolomide) το περιθώριο κέρδους ρυθμίζεται στο 15,5% και η τελική λιανική του τιμή στα 2.316,06 € για 20 ταμπλέτες των 140mg.

Ωστόσο οι Έλληνες φαρμακοποιοί δεν πωλούν τέτοια φάρμακα καθώς η κυβέρνηση επέλεξε να γίνεται η διάθεση των ακριβών φαρμάκων μέσω των Δημοσίων Νοσοκομείων, μην αποδίδοντας δηλαδή κέρδος στον ιδιώτη φαρμακοποιό. Εγώ ο ίδιος έχω εκτελέσει μόλις 20 τέτοιες συνταγές (ακριβών φαρμάκων) την τελευταία δεκαετία. Αυτή η πρακτική έχει οδηγήσει τους ιδιώτες φαρμακοποιούς στο να χάσουν την επαφή και τη γνώση που πηγάζει από το χειρισμό ασθενών με αυτού του είδους τις παθήσεις.

Νιώθω ότι τίποτα «βολικό» δε ρυθμίζει τη δουλειά μου. Θα πρέπει να ανεβάζω το επίπεδο των υπηρεσιών μου προς τους πελάτες μου, αν θέλω να είμαι η επιλογή τους, να καταβάλλω σκληρή προσπάθεια και μελέτη όπως κάθε άλλος συνάδελφος στην Ευρώπη ή στις ΗΠΑ. Συνήθως πληρώνομαι για φάρμακα που έχω διαθέσει, μετά από 5-8 μήνες και η κατάσταση αυτή γίνεται ολοένα χειρότερη εξαιτίας της τρέχουσας οικονομικής κρίσης.

Η κυβέρνηση έχει ασφαλώς την ευθύνη να αλλάζει τα πράγματα προς όφελος του Έλληνα ασθενή και των ασφαλιστικών ταμείων που καλύπτουν το κόστος της φαρμακευτικής περίθαλψης. Ο ίδιος περιμένω την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και νέους κανόνες που θα αντιμετωπίσουν τη γραφειοκρατία, βελτιώνοντας τις συνθήκες εργασίας του φαρμακοποιού και συμβάλλοντας αποτελεσματικά στον έλεγχο των δαπανών. Οι πρόσφατες μειώσεις στις τιμές των φαρμάκων έχουν λίγα να προσφέρουν και, όπως επισημάνατε και εσείς στο παρελθόν, οδήγησαν σε ελλείψεις φαρμάκων στη χώρα.

Είμαι στη διάθεσή σας για οποιαδήποτε περαιτέρω διευκρίνιση.