Οι νόσοι του περιοδοντίου κατά την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση

Η λέξη περιοδόντιο προέρχεται από τις ελληνικές λέξεις: περί και οδόντα. Με τον όρο «περιοδόντιο» εννοούμε τους ιστούς που περιβάλλουν και στηρίζουν το δόντι, δηλαδή τα ούλα, το περιρρίζιο, το φατνιακό οστό και την οστεΐνη του δοντιού.

Οι πιο κοινές νόσοι του περιοδοντίου είναι η ουλίτιδα και η περιοδοντίτιδα, η εμφάνιση των οποίων σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο ζωής και τις συνήθειες στοματικής υγιεινής που υιοθετούν τα άτομα, κυρίως κατά την παιδική και εφηβική ηλικία. Οι περισσότεροι άνθρωποι, ενήλικες αλλά και παιδιά, παρουσιάζουν συμπτώματα των νόσων του περιοδοντίου.

Τόσο η ουλίτιδα όσο και η περιοδοντίτιδα είναι φλεγμονές που προκαλούνται από τα μικρόβια (βακτήρια) της οδοντικής μικροβιακής πλάκας, μιας συνάθροισης μικροβίων που σχηματίζεται πάνω στα δόντια και τα ούλα και περιέχει εκατομμύρια μικρόβια. Τα μικρόβια αυτά πολλαπλασιάζονται και παράγουν τοξίνες οι οποίες προκαλούν φλεγμονή.

Οι ορμονικές διαταραχές, που συμβαίνουν σε διάφορες ηλικίες και φάσεις της ζωής της γυναίκας (π.χ. εφηβεία, εγκυμοσύνη, εμμηνόπαυση κ.ά.), δημιουργούν πολλές φορές επιπλοκές στην υγεία των ούλων, οι οποίες εμφανίζονται ως ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα.

Εγκυμοσύνη

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, πολλές γυναίκες πάσχουν από εντονότερη ουλίτιδα. Σε αυτή την περίοδο της ζωής μιας γυναίκας, αυξάνεται ο βαθμός ευπάθειας στην ουλίτιδα και την περιοδοντίτιδα. Αυτό παρατηρείται, κυρίως, επειδή αλλάζουν οι ορμονικές ισορροπίες του σώματος της γυναίκας, με αποτέλεσμα να επηρεάζεται και η κατάσταση της στοματικής της υγείας. Έτσι, μεγάλο ποσοστό εγκύων (50-70%) γυναικών θα εμφανίσουν ουλίτιδα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι νόσοι του περιοδοντίου παρουσιάζουν έξαρση κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σε γυναίκες όπου προϋπάρχει φλεγμονή των ούλων και η φροντίδα της υγείας των δοντιών τους είναι ανεπαρκής, αφού η μικροβιακή πλάκα αποτελεί τη βασική αιτία των νόσων του περιοδοντίου.

Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και γυναίκες που φροντίζουν την υγεία των δοντιών τους, κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να παρουσιάσουν φλεγμονή στα ούλα τους. Η φλεγμονή αυτή αποκαθίσταται μετά τον τοκετό, ιδιαίτερα όταν υπάρξει η κατάλληλη θεραπεία από τον οδοντίατρο και η σωστή φροντίδα από την ασθενή.

Εκτός από την επίδραση της εγκυμοσύνης στην ουλίτιδα, φαίνεται ότι και η κατάσταση των ούλων μπορεί να επηρεάσει την έκβαση της εγκυμοσύνης. Έρευνες των τελευταίων ετών παρέχουν ενδείξεις ότι η περιοδοντίτιδα μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα για τη γέννηση πρόωρων και ελλιποβαρών βρεφών. Η έγκαιρη θεραπεία των νόσων του περιοδοντίου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αυτό.

Συμπερασματικά, τα επιστημονικά δεδομένα υποδεικνύουν ότι είναι επιτακτική η σχολαστική στοματική υγιεινή από τις εγκύους, καθώς και ο τακτικός έλεγχος από τον οδοντίατρό τους, για την έγκαιρη αντιμετώπιση οποιουδήποτε προβλήματος.

Εμμηνόπαυση

Εκτός από την περίοδο της εγκυμοσύνης, η περίοδος της εμμηνόπαυσης φαίνεται να σχετίζεται με τις νόσους του περιοδοντίου λόγω της μείωσης των οιστρογόνων. Έτσι, σε αυτήν την περίοδο, είναι πιθανότερο να συμβεί εντονότερη καταστροφή του οστού και φλεγμονή στην περιοχή του περιοδοντίου σε προϋπάρχουσα φλεγμονή και χωρίς επαρκή στοματική υγιεινή.

Σε ορισμένες επιστημονικές μελέτες έχει βρεθεί ότι οι γυναίκες που ακολουθούν «θεραπεία υποκατάστασης γεννητικών ορμονών», κατά την περίοδο της εμμηνόπαυσης, δεν παρουσιάζουν παθολογικά ευρήματα στα ούλα και το οστό που στηρίζει τα δόντια, ενώ σε περίπτωση περιοδοντίτιδας η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης επιβραδύνει την εξέλιξη της νόσου. Ωστόσο, οι απόψεις αυτές απαιτούν περαιτέρω επιστημονική τεκμηρίωση.

Αντιμετώπιση

Γνωρίζοντας ότι η κύρια αιτία εμφάνισης των νόσων του περιοδοντίου είναι τα μικρόβια, γίνεται αντιληπτό ότι η καθημερινή απομάκρυνσή τους από τα δόντια με το βούρτσισμα και το οδοντικό νήμα αποτελεί ασπίδα προστασίας και μπορεί να προλάβει δύσκολες καταστάσεις που εμφανίζονται σε ορισμένες περιόδους της ζωής μιας γυναίκας.