Οι βάσεις μιας κοινωνίας και ενός κλάδου

Στην Ελλάδα τα συνολικά έσοδα του κράτους ανέρχονταν το 2011 σε 53 δις ευρώ και για το 2012 προϋπολογίζονται σε 55 δις ευρώ. Την ίδια ώρα, τα τοκοχρεωλύσια της χώρας ήταν 16 δις ευρώ το 2011 και προϋπολογίζονται σε 13 δις € για το 2012. Το 1/4 δηλαδή περίπου των εσόδων. Αν το κράτος ήταν μια οικογένεια, αυτό θα σήμαινε ότι με 2.000€ συνολικό μηνιαίο εισόδημα, τα 500-600€ θα πήγαιναν σε εξυπηρέτηση μονάχα τοκοχρεολυσίων. Σε ώρες εργασίας, αν δουλεύεις ένα 8ωρο καθημερινά, οι δύο ώρες του μόχθου σου είναι «υπέρ τοκοχρεολυσίων ξένων δανειστών».

Αυτό το ιδιότυπο χαράτσι είναι ίσως το μεγαλύτερο και πιο περιττό που πληρώνουμε σήμερα όλοι μας. Κάτι σαν μετα-οθωμανικός κεφαλικός φόρος με σύγχρονο προσωπείο. Και το ρόλο του φοροεισπράκτορα για τους «μετα-οθωμανούς» (ξένους πιστωτές) έχουν πλέον οι... εκλεγμένες κυβερνήσεις μας!

Όσο απλοποιημένα και αν είναι τα παραπάνω, σημαίνουν πέραν όλων των άλλων ότι απλώς δεν θα απομένουν πολλά λεφτά για άλλες κοινωνικές αναγκαιότητες όπως π.χ. για φάρμακα.

Μέσα σε όλα αυτά, υπάρχει και η αφέλεια του θύματος, δηλαδή των πολιτών. Πόση ευθύνη πηγάζει από αυτό; Όση ακριβώς έχει το ζωντανό που πιάνεται στη δολωμένη παγίδα του κυνηγού. Η ανοησία και η επιπολαιότητα του πολίτη, και η φυσική υπεροχή του θύτη, δικαιολογούν το δεινά του σαν τιμωρία του, για την άφεση αμαρτιών από αυτόν που τον παγίδευσε; Όσο περίπου θα μπορούσε να δικαιολογηθεί το να αθωωθεί σε ένα δικαστήριο ένας κλέφτης και να καταδικαστεί αντί για αυτόν το θύμα του με το αιτιολογικό ότι... ήταν νοήμων ενήλικας και δεν έχει δικαιολογία και ελαφρυντικό που έπεσε θύμα.

Αν μας βρίσκει σύμφωνους μια τέτοια θεώρηση της ζωής, τότε κακώς ξεσηκωνόμαστε· η κυβέρνηση και η Τρόικα πράττουν ορθώς και δίκαια ό,τι πράττουν και εμείς έχουμε άδικο: η δικαιοσύνη του ισχυρού. Αν σκεφτόμαστε έτσι σαν κλάδος, τα πάντα είναι μια τεράστια διαπραγμάτευση χωρίς κόκκινες γραμμές. Ένα ευέλικτο και ρευστό περιβάλλον όπου νοιώθεις ότι αν υποχωρήσεις κάπου θα ωφεληθείς κάπου αλλού. Έχεις αποδεχτεί τους κανόνες του παιχνιδιού, και αυτοί περιλαμβάνουν και τις συνέπειες.

Έχει δουλέψει αυτό το υπόδειγμα στρατηγικής; Είναι αποτελεσματικότερο από ένα άλλο, στο οποίο υπάρχουν απαραβίαστες αξίες και αρχές, για τις οποίες είσαι αποφασισμένος μέσα σου να πολεμήσεις μέχρις εσχάτων, ακόμα και αν οι πιθανότητες είναι εναντίον σου; Πότε, με άλλα λόγια οι τακτικές γίνονται όχημα της θεμελιώδους στρατηγικής μας ως κλάδου και πότε αυτές γίνονται αυτοσκοπός, ελλείψει της στρατηγικής εκείνης που πατάει σε γερά αξιακά θεμέλια;

Μπορεί η διαφορά ανάμεσα στα δύο να μοιάζει στα λόγια λίγο συγκεχυμένη, στην πράξη, όμως, όταν επικεντρώνεσαι στις διαπραγματεύσεις χωρίς να νιώθεις μέσα σου την εσωτερική δύναμη να παλέψεις, το πιθανότερο είναι να αποτύχεις τελικά και στις διαπραγματεύσεις.