Ο καθοριστικός ρόλος του φαρμακοποιού στην αντιμετώπιση της βακτηριακής αντοχής

Ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης αναλαμβάνει να διοργανώσει μια μεγάλη δράση κατά της βακτηριακής αντοχής, που θα περιλαμβάνει καμπάνια ενημέρωσης του κοινού αλλά και την εκπαίδευση των φαρμακοποιών-μελών του στην κατηγοριοποίηση και στην αντιμετώπιση των λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού.

Η ενημέρωση του κοινού θα πραγματοποιηθεί με έντυπο υλικό (φυλλάδια, αφίσες) και μέσω των Μ.Μ.Ε.

Η εκπαίδευση των φαρμακοποιών περιλαμβάνει περισσότερους άξονες:

• Θεματική ενότητα στα μεταπτυχιακά μαθήματα του Συλλόγου αναφορικά με τις λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος.
• Κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν συνταχθεί σε συνεργασία με την Α' Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική του νοσοκομείου «ΑΧΕΠΑ» και τον διευθυντή της Απόστολο Χατζητόλιο, ο οποίος αγκάλιασε θερμά την προσπάθεια.
  Οι οδηγίες αποτελούν ουσιαστικά έναν αλγόριθμο κατάταξης των περιστατικών ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας για εκδήλωση επιπλοκών με αντίστοιχη παραπομπή για ιατρική εξέταση ή για συμπτωματική αντιμετώπιση στο φαρμακείο. Με αυτόν τον τρόπο ο φαρμακοποιός μπορεί να συμβάλει όχι μόνο στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, αλλά και στην πρόληψη σοβαρών επιπλοκών, όπως η μηνιγγίτιδα και η πνευμονία.
  Οι ασθενείς θα κατατάσσονται σε κατηγορίες, ανάλογα με τη βαρύτητα των συμπτωμάτων και θα λαμβάνουν τις κατάλληλες οδηγίες για την αντιμετώπιση της ίωσης που τους ταλαιπωρεί. Η κατηγοριοποίηση θα αρχίζει από την παρακολούθηση στο φαρμακείο και θα καταλήγει στην υποχρεωτική παραπομπή σε γιατρό, ενώ στηρίζεται στις διεθνείς βιβλιογραφικές αναφορές.
• Ειδική εκπαιδευτική ομιλία με εισηγητή τον κλινικό φαρμακοποιό Διαμαντή Κλημεντίδη για την καλύτερη κατάρτιση των φαρμακοποιών.

Η δράση θα έχει ως αποτέλεσμα οι φαρμακοποιοί να μπορούν να εκπαιδεύσουν τους ασθενείς στην ορθή χρήση των αντιβιοτικών.

Επιπλέον θα εξαχθούν συμπεράσματα που θα συμβάλουν ουσιαστικά στη διαμόρφωση ενός νέου πλαισίου, στο οποίο ο φαρμακοποιός συμμετέχει αποφασιστικά στη δημόσια Υγεία. 

Η βακτηριακή αντοχή

Στην ανακοίνωσή του ο Φ.Σ. Θεσσαλονίκης σημειώνει ότι η αλόγιστη χρήση των αντιβιοτικών φαρμάκων αποτελεί πρόβλημα παγκόσμιας κλίμακας. Τα τελευταία 10 χρόνια έχει παρατηρηθεί δραματική αύξηση των πολυανθεκτικών βακτηρίων, κάτι που αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία. Μάλιστα υπολογίζεται ότι έως το 2050, περίπου 10 εκατομμύρια θάνατοι ετησίως θα αποδίδονται σε λοιμώξεις πολυανθεκτικών βακτηρίων.

Σήμερα το κόστος της αντιμετώπισης αυτών των λοιμώξεων υπολογίζεται σε 21-34 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως στις ΗΠΑ, ενώ το αντίστοιχο ποσό στην Ευρώπη ανέρχεται στα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αυτό έχει οδηγήσει όλους τους αρμόδιους διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO), το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC), να αρχίσουν εθνικές εκστρατείες για την προώθηση της ορθολογικής χρήσης των αντιβιοτικών τόσο στην κοινότητα όσο και στα νοσοκομεία.

Σύμφωνα με το ΚΕΕΛΠΝΟ, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις ευρωπαϊκές χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα βακτηριακής αντοχής, ενώ είναι πρώτη στη συνολική κατανάλωση αντιβιοτικών φαρμάκων. Οι λοιμώξεις από πολυανθεκτικά βακτήρια αποτελούν καθημερινή πραγματικότητα για τα ελληνικά νοσοκομεία και καθιστούν επιτακτική την ανάγκη λήψης αποτελεσματικών μέτρων για την πρόληψη και τον έλεγχό τους.

Ο ρόλος του Έλληνα φαρμακοποιού σε αυτήν την προσπάθεια μπορεί και πρέπει να είναι καθοριστικός. Είναι γνωστό άλλωστε ότι ο φαρμακοποιός αποτελεί τον πιο εύκολα προσβάσιμο επαγγελματία υγείας, γεγονός που τον τοποθετεί στο επίκεντρο της εκστρατείας ενημέρωσης των πολιτών για θέματα υγείας.