Νέα κριτήρια για την ένταξη φαρμάκων στη θετική λίστα

Νέα κριτήρια θα θέσει το υπουργείο Υγείας για την ένταξη φαρμάκων στη θετική λίστα (που σημαίνει ότι θα αποζημιώνονται από τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης), ανάμεσα στα οποία είναι και η προηγούμενη αξιολόγηση των σκευασμάτων σε 6 ευρωπαϊκές χώρες (Αγγλία, Ιταλία, Ισπανία, Σουηδία, Πορτογαλία και Γαλλία) μέσω του συστήματος Αξιολόγησης Ιατρικής Τεχνολογίας (HTA).

Σύμφωνα με τον capital.gr, ο καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής Υγείας του London School of Economics and Political Science (LSE) Πάνος Καναβός αυτά τα μέτρα θα καθυστερήσουν ακόμα περισσότερο την είσοδο καινοτόμων θεραπειών στη χώρα, καθώς αυξάνεται κατά πολύ η περίοδος αναμονής για την αποζημίωση ενός προϊόντος.

Σήμερα ένα νέο φάρμακο χρειάζεται κατά μέσο όρο περίπου δύο χρόνια για να αποζημιωθεί και στην Ελλάδα, αλλά οι επικείμενες αλλαγές ενδεχομένως να επιτείνουν την καθυστέρηση από 2 ως και 4 χρόνια σε πολλές περιπτώσεις.

Σύμφωνα με την ίδια πηγή, όπως αναφέρει ο κ. Καναβός στην ανάλυσή του, υπάρχουν ασάφειες ως προς το πώς θα εφαρμοστούν τα μέτρα, η επίδρασή τους θεωρείται αμφίβολη, ενώ απαιτούνται περαιτέρω διευκρινίσεις από την πλευρά της Κυβέρνησης για να υλοποιηθεί το κριτήριο «HTA» σωστά, αποφεύγοντας έτσι τυχόν σφάλματα:

• «Δεν είναι ξεκάθαρο το νόημα της φράσης "θετική απόφαση". Υποθέτουμε ότι ένα φάρμακο χαρακτηρίζεται/αξιολογείται θετικά, τόσο όταν η χρήση του συνιστάται πλήρως ή συνιστάται με περιορισμούς – είτε οικονομικούς ή κλινικούς. Ωστόσο, υπάρχουν πολυάριθμες υποθέσεις φαρμάκων τα οποία φορείς ΗΤΑ απέρριψαν λόγω της αδύναμης σχέσης κόστους- αποτελεσματικότητας, τα οποία όμως καλύπτονται στη συνέχεια λόγω του ότι εναλλακτικές συμφωνίες χρηματοδότησης ή ειδικοί προϋπολογισμοί έχουν δημιουργηθεί ή λόγω ύπαρξης σύμβασης επιμερισμού κινδύνου.
• Δεύτερον, είναι πιο πιθανό μια συγκεκριμένη τεχνολογία να λάβει εξ ολοκλήρου αντίθετες συστάσεις από διαφορετικούς φορείς HTA, έτσι ώστε σε ένα περιβάλλον να είναι αποδεκτή, σε άλλο να είναι αποδεκτή με περιορισμούς, ενώ σε ένα τρίτο να απορριφθεί.
• Τρίτον, είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τους λόγους πίσω από την επιλογή των χωρών. Οι χώρες που μας ενδιαφέρουν (Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ιταλία, Πορτογαλία, Σουηδία, Ισπανία) έχουν θεσπίσει πολύ διαφορετικές διαδικασίες και υπάρχουν σημαντικές ανομοιότητες στον τρόπο που εφαρμόζουν τον μηχανισμό HTA. Αυτό μπορεί να έχει επίπτωση στη διαθεσιμότητα των πληροφοριών και στο βαθμό στον οποίο υπάρχουν δημοσιευμένες συστάσεις που χρησιμοποιούνται για τους σκοπούς της διαμόρφωσης της πολιτικής μίας χώρας έναντι ορισμένων δημοσιευμένων αξιολογήσεων, τις οποίες κανένας δεν λαμβάνει υπ' όψιν. Δύο παραδείγματα αποτελούν η Ισπανία και η Ιταλία, όπου οι διαδικασίες των μηχανισμών HTA δεν υλοποιούνται με συνέπεια ούτε είναι νομικά δεσμευτικές, ενώ παραμένει ακόμα ασαφές το εάν οι συστάσεις HTA (εάν υπάρχουν) έχουν επίπτωση στις διαπραγματεύσεις σχετικά με την αποζημίωση φαρμάκων (Ισπανία) ή αποτελούν απλά τμήμα μία πιο περίπλοκης διαδικασίας (Ιταλία) για τον καθορισμό της αποζημίωσης. Σε κάθε περίπτωση, θα είναι πολύ δύσκολο να αναγνωρισθεί το εύλογο υλικό που παραπέμπει στους HTA σε οποιαδήποτε από τις χώρες αυτές. Αυτή είναι μία από τις βασικές ανησυχίες που καθιστά την εφαρμοσιμότητα της εν λόγω μεταρρύθμισης σχεδόν αδύνατη.
• Τέταρτον, οι χώρες διαφέρουν επίσης στην επιλογή των τεχνολογιών που υπάγονται στον HTA. Συχνά οι χώρες, επιλέγουν τεχνολογίες για την αξιολόγηση και εκτίμηση βάσει των εθνικών προτεραιοτήτων και άλλων τελείως διαφορετικών κριτηρίων. Για παράδειγμα, η NICE στην Αγγλία αξιολογεί ένα μικρό σύνολο τεχνολογιών κάθε έτος (περίπου 30-40 κατ' έτος) και δεν έχει τη δυνατότητα να αξιολογήσει όλες τις τεχνολογίες στο απαιτούμενο βάθος. Η TLV στη Σουηδία αξιολογεί εξωνοσοκομειακά φάρμακα μόνο και για τα ενδονοσοκομειακά φάρμακα υπάρχει μία εναλλακτική διαδικασία την οποία χειρίζονται τα Συμβούλια των Κομητειών της Σουηδίας (Swedish County Councils), όπου η TLV παρέχει επίσης πληροφορίες. Στην περίπτωση αυτή, θα ήταν επίσης άδικο για μία νέα τεχνολογία να λάβει μια "αρνητική επισήμανση" επειδή δεν αξιολογήθηκε από μία χώρα λόγω διαδικαστικών θεμάτων” σημειώνει ο Καθηγητής του LSE.»