Νέα επίθεση από την «Καθημερινή»

Ένα ακόμα άρθρο, ο συντάκτης του οποίου καταφέρεται κατά των φαρμακοποιών και τάσσεται υπέρ της κατάργησης του ποσοστού κέρδους των φαρμακοποιών, φιλοξενείται και σήμερα (30/9/2010) στην «Καθημερινή».

Στο εν λόγω άρθρο με τίτλο «Το φάρμακο της απελευθέρωσης» ο δημοσιογράφος Πάσχος Μανδραβέλης σχολιάζει ειρωνικά το δελτίο τύπου που εξέδωσε πρόσφατα ο Π.Φ.Σ. και κρίνει πως «η απελευθέρωση (του ποσοστού κέρδους των φαρμακοποιών) θα φτιάξει και καλύτερα φαρμακεία και θα μειώσει τις τιμές»..

Παράλληλα, ο πρώην υπουργός και νυν πρόεδρος της «ΔΡΑΣΗΣ» Στέφανος Μάνος επανέρχεται προκαλώντας, με απάντηση προς τον Αντιπρόεδρο του Π.Φ.Σ. Κ. Θεοδοσιάδη και στις αντιδράσεις που ξεσήκωσε στον κλάδο το πρόσφατο άρθρο του στην Καθημερινή με τίτλο «Οι τιμές των φαρμάκων».

1. «Το φάρμακο της απελευθέρωσης (Καθημερινή, 30/9/2010)»

Tου Πάσχου Μανδραβέλη / pmandravelis@kathimerini.gr

“Είναι σίγουρο ότι πολλοί επιχειρηματίες θα ζηλεύουν το ποσοστό μεικτού κέρδους 23,8% των φαρμακείων, που δημοσιοποίησε με μεγάλες καταχωρίσεις στον Τύπο ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος. Ας προσπεράσουμε τη γαρνιτούρα της διαφήμισης περί «κοινωνικού ρόλου των φαρμακοποιών» (ο ρόλος των υδραυλικών αντικοινωνικός είναι;) και ότι «όλοι κατανοούν ότι ο φαρμακοποιός πρέπει με ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια να συνεχίσει να επιτελεί τον ρόλο του». Όλοι οι άνθρωποι με ανεξαρτησία και αξιοπρέπεια να συνεχίσουν να επιτελούν τον ρόλο τους.

Θα δεχθούμε ότι τα 23,8 ευρώ, που παίρνουν οι φαρμακοποιοί σε κάθε κατοστάρικο που δίνουμε εμείς οι πολίτες, είναι λίγα. Και αν πληρώνουν τόσο πολύ, ενοίκιο, ρεύμα, ΟΤΕ ύδρευση κ.λπ. που να τους μένει (όπως λέει η διαφήμιση) το 10-11,5%, αυτό το ποσοστό καθαρού κέρδους μπορεί να είναι ζηλευτό για πολλούς επιχειρηματίες, αλλά εμείς θα δεχθούμε ότι είναι πενιχρό. Τότε γιατί δεν παλεύουν υπέρ της απελευθέρωσης της τιμής των φαρμάκων, ώστε να πάρουν περισσότερα; Η απελευθέρωση δεν είναι μονόδρομος. Σίγουρα οι πωλητές θα συνυπολογίσουν αποσβέσεις, ενοίκια κ.λπ. (που αναφέρονται στη διαφήμιση) και θα προσαρμόσουν την τιμή, πιθανώς και προς τα πάνω. Το πρόβλημα στην αγορά φαρμάκου -όπως και σε όλα τα άλλα κλειστά επαγγέλματα- δεν είναι το ποσοστό κέρδους. Παρά τους θρύλους περί αισχροκέρδειας που κυκλοφορούν στην Ελλάδα δεν υπάρχει ένα δίκαιο ποσοστό κέρδους. Αν υπήρχε, ο ιδρυτής του Facebook θα ήταν ο πλέον αισχροκερδής όλων των εποχών. Από μια ιδέα έφτιαξε περιουσία. Πώς να εκτιμηθεί το δίκαιο ποσοστό κέρδους του;

Το ίδιο ισχύει και με τους φαρμακοποιούς. Σε συναλλαγές συναινούντων ενηλίκων (και με δεδομένες τις εναλλακτικές λύσεις που πρέπει να έχει ένας καταναλωτής, δηλαδή αν υπάρχει αγορά), το ποσοστό 23,8% δεν είναι ούτε πολύ ούτε λίγο. Δεν μπορεί να κριθεί, όπως δεν μπορεί να κριθεί το ποσοστό κέρδους του Αρμάνι, σε σύγκριση με τα κινέζικα. Κάποιοι θέλουν να πληρώνουν την ετικέτα Αρμάνι δίνοντας περιθώριο κέρδους στον μόδιστρο 1.000% και κάποιοι δεν νοιάζονται για φίρμες και αγοράζουν από το καλάθι. Το πρόβλημα ξεκινά αν ο μονοπωλητής της νόμιμης βίας (δηλαδή το κράτος) επιβάλλει να φοράμε όλοι Αρμάνι ή επιβάλλει στον Αρμάνι να πουλά με ποσοστό 23,8%. Στους δικούς μας λογαριασμούς δεν χρειαζόμαστε δερβέναγα. Μπορεί δηλαδή μετά την απελευθέρωση κάποιοι καταναλωτές να προτιμήσουν φαρμακεία που προσφέρουν ωραίο περιβάλλον και φαρμακοποιούς πρόθυμους να εξηγήσουν τα σανσκριτικά που έχουν μέσα στις συσκευασίες τους τα φάρμακα και να πληρώσουν γι’ αυτό ποσοστό κέρδους 30% και μπορεί άλλοι να προτιμήσουν το απρόσωπο φαρμακείο και μετά να βγάλουν τα μάτια τους προσπαθώντας να καταλάβουν τις παρενέργειες των φαρμάκων. Τώρα με κρατικά καθορισμένο το ποσοστό κέρδους δεν έχουμε ούτε την υπηρεσία ούτε τη φθήνια από την απουσία της. Η απελευθέρωση θα φτιάξει και καλύτερα φαρμακεία και θα μειώσει τις τιμές.

ΥΓ.: Αν δει κάποιος τη διαφήμιση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου θα προσέξει ότι είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ)! Τι στην ευχή! Και η συνδικαλιστική τους έκφραση δημοσιοϋπαλληλική είναι;”

2. Απάντηση του πρώην υπουργού Στέφανου Μάνου προς τον Αντιπρόεδρο του Π.Φ.Σ. Κυριάκο Θεοδοσιάδη και σε επιστολή του φαρμακοποιού Δημήτρη Μπάλτα:

Α. Στην «Καθημερινή» της 29/9/2010 δημοσιεύτηκε απαντητική επιστολή του αντιπροέδρου του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, αναφορικά με το άρθρο του Στέφανου Μάνου για τις τιμές των φαρμάκων.

Η επιστολή του αντιπροέδρου του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου ανέφερε τα εξής:

“Στην έγκριτη εφημερίδα σας δημοσιεύθηκε την Κυριακή 26/9/2010 άρθρο του πρώην υπουργού και νυν προέδρου της Δράσης κ. Στέφανου Μάνου με βαρυσήμαντες προτάσεις σχετικά με το ποσοστό κέρδους του φαρμακοποιού και κατ’ επέκταση της λιανικής τιμής του φαρμάκου. Προς ενίσχυση των επιχειρημάτων του, μάλιστα, επικαλείται τα ισχύοντα στη Σουηδία και συγκρίνει τη φαρμακευτική πολιτική της Ελλάδας και της Σουηδίας.

Δεν γνωρίζει, όμως, ο κ. Μάνος κάτι πολύ σημαντικό και θεμελιώδες. Τα φαρμακεία στη Σουηδία είναι κρατικά, ενώ στην Ελλάδα είναι ιδιωτικά. Υποθέτω ότι ο κ. Μάνος δεν είναι οπαδός του κρατισμού. Εκτός και αν έχει καταφέρει να συστεγάσει τον φιλελευθερισμό που διακηρύσσει με τον κρατισμό που θαυμάζει. Αλλά αυτά παθαίνει όποιος αναμειγνύεται με χώρους που δεν γνωρίζει.

Και κάτι ακόμη. Ο οιοσδήποτε πολίτης ή πολιτικός μπορεί να λέει ό,τι θέλει. Επειδή όμως «αρχή άνδρα δείκνυσι», δηλαδή τα έργα έχουν σημασία και όχι τα λόγια, το μόνο που θυμάται ο ελληνικός λαός από τα έργα του κ. Μάνου είναι ότι κατόρθωσε επί υπουργίας του να διπλασιάσει τις τιμές των καυσίμων στο όνομα του ανταγωνισμού.

Κυριάκος Θεοδοσιάδης - Αντιπρόεδρος Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου / Αθήνα”

Η απάντηση του Στεφ. Μάνου, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της «ΔΡΑΣΗΣ»:

“Στην Καθημερινή της Τετάρτης 29 Σεπτεμβρίου φιλοξενήθηκε επιστολή του Αντιπροέδρου του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Κυριάκου Θεοδοσιάδη αναφορικά με όσα έγραψα για τον τρόπο διαμόρφωσης της λιανικής τιμής των φαρμάκων στη Σουηδία σε σύγκριση με τον ελληνικό τρόπο. Θυμίζω την ουσία της σύγκρισης: ένα φάρμακο που στην Ελλάδα αφήνει περιθώριο στον φαρμακοποιό 435,24 ευρώ στο Σουηδό φαρμακοποιό αφήνει 15,53 ευρώ.

Η πρώτη παρατήρηση του κ. Θεοδοσιάδη είναι ότι δεν γνωρίζω ότι στη Σουηδία τα φαρμακεία είναι κρατικά, ενώ στην Ελλάδα είναι ιδιωτικά. Η απάντηση μου είναι ότι ό,τι είναι κρατικό στη Σουηδία δεν δημιουργεί ελλείμματα και ζημιές όπως στην Ελλάδα αλλά υποχρεώνεται να έχει κέρδη που να ικανοποιούν μια στοιχειωδώς καλή απόδοση του επενδυμένου κεφαλαίου. Απορρίπτω λοιπόν τον συλλογισμό του κ. Θεοδοσιάδη ότι η διαφορά κρατικό ιδιωτικό δικαιολογεί τη σχέση 15,53 προς 435,24.

Ο κ. Θεοδοσιάδης με βάση το επιχείρημα του με νουθετεί: «Αυτά παθαίνει όποιος (εγώ δηλαδή) αναμειγνύεται σε χώρους που δεν γνωρίζει».

Επισημαίνω όμως ότι από την 1η Ιουλίου 2009 καταργήθηκε το σουηδικό μονοπώλιο των φαρμακείων. Τα 2/3 των 946 φαρμακείων ιδιωτικοποίηθηκαν. 465 από τα κρατικά φαρμακεία αφού κατανεμήθηκαν σε 8 ενότητες πουλήθηκαν με διαγωνισμό σε 4 σουηδικούς ιδιωτικούς ομίλους. 300 φαρμακεία έμειναν υπό τον έλεγχο του κράτους για να διασφαλιστεί ότι θα υπάρχουν φαρμακεία στα πιο απόμακρα σημεία της Σουηδίας. Η γνωστή αγγλική αλυσίδα φαρμακείων Boots ανακοίνωσε την περασμένη άνοιξη την πρόθεση της να επενδύσει σε 100 φαρμακεία στη Σουηδία. Το ίδιο και ένας γερμανικός όμιλος το όνομα του οποίου μου διαφεύγει. Όλα αυτά τα φαρμακεία λειτουργούν με το καθεστώς των τιμών που περιέγραψα που προφανώς είναι αρκετά ελκυστικό ώστε να επενδύονται τόσα χρήματα σε ιδιωτικά φαρμακεία. Και κάτι ακόμη: Μετά το 2009 στη Σουηδία, τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα πωλούνται σε σουπερμάρκετ, καπνοπωλεία, περίπτερα, βενζινάδικα κλπ. ’λλη μια πηγή αποκλειστικών εσόδων έφυγε από τα φαρμακεία.

Οι πολιτικοί δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωρίζουν σε βάθος όλα τα θέματα με τα οποία καταπιάνονται. Πρέπει βέβαια να επιδεικνύουν κάποια επιμέλεια και να συμβουλεύονται έντιμους ανθρώπους που γνωρίζουν τα συγκεκριμένα θέματα σε βάθος. Αναρωτιέμαι ποιον θα συμβουλευτεί ο υπουργός Υγείας κ. Λοβέρδος; Τον κ. Θεοδοσιάδη και τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο που, όπως αποδεικνύεται, αγνοούν τι συμβαίνει διεθνώς στο δικό τους χώρο; Ή δεν αγνοούν και παραπλανούν; Δυστυχώς η συνεννόηση με συνδικαλιστικούς φορείς δεν είναι ωφέλιμη. ’λλοι πρέπει να είναι οι συνομιλητές. Οι συνδικαλιστές για να γίνουν αξιόπιστοι συνομιλητές θα πρέπει κατά τη γνώμη μου να υιοθετήσουν έναν κανόνα αληθείας. Μόνον αν στη συζήτηση και τα δύο μέρη συνομολογούν ποια είναι η πραγματικότητα και η αλήθεια, μόνον τότε μπορεί ο διάλογος πολιτείας συνδικαλιστών να αποβεί χρήσιμος. Αλλιώς είναι χάσιμο χρόνου.

Και ένα καταληκτικό σχόλιο. Τελειώνει την επιστολή του ο κ. Θεοδοσιάδης με την ακόλουθη συμπαθή παρατήρηση: «το μόνο που θυμάται ο ελληνικός λαός από τα έργα του κ. Μάνου είναι ότι κατόρθωσε επί υπουργίας του να διπλασιάσει τις τιμές των καυσίμων στο όνομα του ανταγωνισμού». Θυμίζω τι έκανα: Μόλις ανέλαβα και το Υπουργείο Οικονομικών (είχα ήδη το χαρτοφυλάκιο της Εθνικής Οικονομίας) τον Αύγουστο του 1992, το ίδιο απόγευμα, χωρίς διαβουλεύσεις και αναβολές, αύξησα το φόρο στα καύσιμα κατά 50 δραχμές ανά λίτρο (0,15 ευρώ). Χάρη σε αυτή την ακαριαία παρέμβαση μου, ο προϋπολογισμός του 1992 έκλεισε με μικρό πρωτογενές πλεόνασμα. Αν οι διάδοχοι μου στο Υπουργείο Οικονομικών είχαν επιδείξει την ίδια αποφασιστικότητα αντί της «ήπιας» προσαρμογής η Ελλάδα σήμερα δεν θα ήταν στα πρόθυρα της χρεοκοπίας”.

Β. “Κε Μάνο πως είναι δυνατόν να εφαρμόσουμε Σουηδικό μοντέλο φαρμακευτικής περίθαλψης στην πατρίδα μας; Μήπως γίναμε Σουηδία και δεν το κατάλαβα; Ξέρετε την χωροταξία της Σουηδίας; Ξέρετε αν τα ταμεία πληρώνουν στη ώρα τους; Υπάρχει και λειτουργεί στη Σουηδία anti-trust law; Ξέρετε πόσες υπηρεσίες κάνει απληρωτί ο φαρμακοποιός, και τέλος ξέρετε ποιο είναι το after taxes and expenses καθαρό κέρδος του;

Εσείς μπορείτε να φορέσετε το κουστούμι μου που είναι αρκετά μικρότερο από το μέγεθός σας. Αυτά τα λάθη κάνουμε και τα κάνουμε μπάχαλο γενικά. Κάνετε λάθος και στο ποσοστό κέρδους του φαρμακοποιού. Αν πουλάω ένα φάρμακο 10 ευρώ και τα 2,5 είναι δικά μου, πως έχω 35% κέρδος;

Νοείτε κέρδος επί της αγοράς και όχι επί της πώλησης; Απογοητεύτηκα από την προχειρότητα των θέσεών σας, γιατί σας εκτιμούσα. Μερικά θέματα είναι ειδικά και ίσως πρέπει να ζητάτε πληροφόρηση πριν πάρετε θέση. Ναι χρειαζόμαστε αλλαγές δομών πρώτα και έντιμες διοικήσεις.

Φιλικά,

Δημήτριος Μπάλτας

Φαρμακοποιός με φαρμακείο στην Αθήνα, ΝΥS Lisenced”

Απάντηση του Στέφανου Μάνου στην επιστολή του φαρμακοποιού Δημήτρη Μπάλτα, όπως αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα της «ΔΡΑΣΗΣ»:

“Κύριε Μπάλτα,

Στο τέλος του άρθρου μου γράφω ότι η εφαρμογή του σουηδικού τρόπου διαμόρφωσης των λιανικών τιμών των φαρμάκων θα πλήξει βάναυσα τα συμφέροντα των φαρμακοποιών. Μου είναι λοιπόν κατανοητό ότι δεν θα τους αρέσει οποιαδήποτε αλλαγή. Ο Μακιαβέλι είχε γράψει ότι: «αν θέλεις να σε μισήσουν πρότεινε μεγάλες αλλαγές».

Στο άρθρο μου αυτό, το μόνο που έκανα είναι να περιγράψω με ακρίβεια πως κατασκευάζεται η λιανική τιμή των φαρμάκων ξεκινώντας από την χονδρική τιμή στην Ελλάδα και στη Σουηδία. Ανέφερα δύο συγκεκριμένα παραδείγματα: ένα φθηνό φάρμακο και ένα ακριβό.

Το 35% εφαρμόζεται στη τιμή αγοράς συν ΦΠΑ. Το 35/135=26% επί της τιμής πώλησης είναι η άλλη πλευρά της ίδιας αριθμητικής πράξης και είναι χρήσιμη μόνο για τη δημιουργία εντυπώσεων.

Η ουσία είναι ότι το Somatuline – αν ξεκινά από την ίδια χονδρική τιμή – στη μεν Ελλάδα διατίθεται από το φαρμακείο 1678,80 ευρώ ενώ στη Σουηδία θα είχε 1259,09 ευρώ. Η διαφορά είναι 419,71 ευρώ υπέρ του έλληνα φαρμακοποιού.

Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος σε σημερινή του ανακοίνωση διευκρινίζει ότι οι φαρμακοποιοί πρέπει να πληρώνουν ενοίκια, ΔΕΗ, ΟΤΕ, προσωπικό. Ό,τι δεν μπορούν να κλέψουν την εφορία, ό,τι πρέπει να αποσβέσουν τα έξοδα πρώτης εγκατάστασης και άλλα παρόμοια. Όλη αυτή η επιχειρηματολογία δείχνει μια προσπάθεια ατελέσφορη και συναισθηματική, διότι όλες αυτές τις επιβαρύνσεις αφορούν και τους σουηδούς φαρμακοποιούς.

Τέλος αναρωτιέστε αν γνωρίζω τη χωροταξία της Σουηδίας υπονοώντας υποθέτω ότι η χωροταξία επηρεάζει τον τρόπο διαμόρφωσης των τιμών. Η Σουηδία έχει έκταση 449,964 τετρ. χλμ και πληθυσμό 9,1 εκατομμυρίων. Η Ελλάδα έχει έκταση 131,957 τετρ. χλμ και πληθυσμό 10,7 εκ. Η χωροταξία της Σουηδίας υποδηλώνει διασπορά και μεγάλες αποστάσεις που θα δικαιολογούσε ενδεχομένως περισσότερα φαρμακεία και κάπως μεγαλύτερα περιθώρια από ό,τι στην Ελλάδα. Συμβαίνει όμως το αντίθετο.

Το δικό μου συμπέρασμα: Τα αδικαιολογήτως υψηλά περιθώρια στις τιμές έχουν προσελκύσει στο επάγγελμα πολύ περισσότερους από ό,τι χρειάζονται. Η εκλογίκευση των περιθωρίων κατά το σουηδικό πρότυπο θα εξοικονομήσει, κατά την εκτίμηση μου, περισσότερο από 1 δις. Ευρώ ετησίως που μέχρι σήμερα πλήρωναν τα χρεωκοπημένα Ταμεία που – επειδή ακριβώς ήταν χρεωκοπημένα - πλήρωνε ο προϋπολογισμός με ελλείμματα και χρέη. Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχιστεί διότι δεν μπορεί να περικόπτονται π.χ. συντάξεις για να μην αλλάξουν τα περιθώρια των φαρμακοποιών.

Μπορεί να μη σας αρέσουν αυτά που λέω αλλά να είστε βέβαιος ότι όσα λέω – αργά ή γρήγορα – θα γίνουν. Μια και δεν μετέχω στην εξουσία, δεν κινδυνεύετε από εμένα. Κινδυνεύετε όμως να υποστείτε αλλαγές που θα γίνουν από ανθρώπους που δεν πιστεύουν σε αυτές (μας ανάγκασε το μνημόνιο) και γι’ αυτό δεν εξηγούνται και πιθανόν να γίνουν βιαστικά και στο πόδι.

Αν ήμουν φαρμακοποιός δεν θα εστίαζα την προσοχή μου στη διατήρηση ενός καθεστώτος που δεν πρέπει να συνεχιστεί, αλλά στην άρση απαραδέκτων καταστάσεων όπως για παράδειγμα την καθυστέρηση στην εξόφληση λογαριασμών και τη θέσπιση τσουχτερής ποινής για κάθε ημέρα ή εβδομάδα καθυστέρηση.

Με φιλικούς χαιρετισμούς,