Μπασκόζος: Συντονισμός δράσεων κατά της πολυανθεκτικής φυματίωσης

Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας κ. Γιάννης Μπασκόζος συμμετείχε σε Τεχνική Ενημέρωση που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο των εργασιών της 67ης Συνόδου του Π.Ο.Υ. Ευρώπης στη Βουδαπέστη. Το θέμα ήταν η ανταπόκριση στην αντιμικροβιακή αντοχή και τα διδάγματα από την πολυανθεκτική φυματίωση.

Κατά την παρέμβασή του, ο κ. Μπασκόζος επεσήμανε ότι η μόνη δυνατή λύση του προβλήματος είναι οι κοινές στρατηγικές, ο συντονισμός των κοινών δράσεων, η ανταλλαγή τεχνογνωσίας και οι ορθές πρακτικές. Ειδικότερα, κρίνεται απαραίτητη η συνεργασία σε περιφερειακό επίπεδο με χώρες υψηλού επιπολασμού για τη φυματίωση, ιδιαίτερα για την πολυανθεκτική μορφή της.

Σύμφωνα με τον κ. Μπασκόζο, η αντιμετώπιση της αντιμικροβιακής αντοχής δεν είναι απλή υπόθεση. Απαιτεί μια ολιστική προσέγγιση σε νομοθετικό και σε κλινικό επίπεδο, με την κατάλληλη υποστήριξη του συστήματος υγείας και των θεσμικών του οργάνων. Απαιτεί ισχυρή πολιτική δέσμευση με συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση, παροχή και εξασφάλιση των απαραίτητων πόρων και ανάπτυξη της διεθνούς συνεργασίας, διότι η αντιμικροβιακή αντοχή δεν γνωρίζει όρια.

Επίσης ο αναπληρωτής υπουργός τόνισε ότι αν και η εφαρμογή τέτοιων πολιτικών απαιτεί ριζικές αλλαγές και χρόνο, ωστόσο «αποτελεί σημαντική καινοτομία για το σύστημα υγείας, η προώθηση της ανάπτυξης και η βελτίωση του, με την αναθεώρηση παλαιών δομών και αξιών».

Αξίζει να σημειωθεί ότι η ελληνική εμπειρία συγκλίνει με τα ευρωπαϊκά επιδημιολογικά δεδομένα σχετικά με τα νέα κρούσματα φυματίωσης, τη συνοσηρότητα με λοίμωξη HIV, καθώς και τους κινδύνους από μορφές της νόσου, όπως η πολυανθεκτική (MDR-TB) και η υπερανθεκτική στα φάρμακα φυματίωση (XDR-TB).

Η Πολυανθεκτική Φυματίωση στην Ελλάδα

Τα κυριότερα προβλήματα που δυσχεραίνουν την προσπάθεια αντιμετώπισης της φυματίωσης στην Ελλάδα είναι:

• η έλλειψη Εθνικού Προγράμματος για τον έλεγχο της φυματίωσης
• η υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση των αντιφυματικών τμημάτων και ιατρείων και των διευθύνσεων δημόσιας υγείας
• η ασυνέχεια στη διαθεσιμότητα ορισμένων αντιφυματικών φαρμάκων
• η έλλειψη προγραμμάτων επιβλεπόμενης χορήγησης θεραπείας (DOT)
• η οικονομική κρίση και οι συνεπαγόμενες περικοπές στην υγεία.

Έχουν προταθεί οι ακόλουθες δράσεις:

1. Λήψη περαιτέρω μέτρων καταγραφής και επεξεργασίας των επιδημιολογικών δεδομένων.
2. Υλοποίηση προγραμμάτων πρόληψης και εφαρμογής ορθών εμπειρικών θεραπευτικών σχημάτων.
3. Η υποχρεωτική απομόνωση των βακτηριολογικά θετικών περιπτώσεων, σε ειδικούς χώρους με άριστο σύστημα εξαερισμού.
4. Η επιτηρούμενη χορήγηση θεραπείας (DOT) στις περιπτώσεις πολυανθεκτικής φυματίωσης, αλλά και σε όλες τις προβληματικές περιπτώσεις.
5. Μέριμνα για επίβλεψη της ολοκλήρωσης της θεραπείας των ασθενών.
6. Χημειοπροφύλαξη των μεταναστών με ιδιαίτερη προσοχή, δεδομένου ότι οι περισσότεροι είναι νεαρής ηλικίας.
7. Διαμόρφωση εθνικών πρωτοκόλλων ελέγχου της φυματίωσης και διερεύνησης του περιβάλλοντος, με έμφαση στις φυλακές και στα κέντρα πρώτης υποδοχής και ταυτοποίησης αλλά και φιλοξενίας προσφύγων-μεταναστών.
8. Εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας, του κοινού και των ευάλωτων ομάδων πληθυσμού με ειδικά πολιτισμικά προσαρμοσμένα προγράμματα πρόληψης.