Ακόμη και μία νύχτα αϋπνίας μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για Aλτσχάιμερ, καθώς αυξάνει στον εγκέφαλο τη συγκέντρωση της βήτα αμυλοειδούς, της πρωτεΐνης που συνδέεται με την εκδήλωση της νευροεκφυλιστικής πάθησης, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.
Η βήτα αμυλοειδής πρωτεΐνη δημιουργεί συσσωματώσεις (πλάκες) ανάμεσα στους νευρώνες εμποδίζοντάς τους να λειτουργήσουν ομαλά, πράγμα που σταδιακά οδηγεί σε απώλεια μνήμης και άλλα προβλήματα. Οι ερευνητές, με επικεφαλής το δρα Εχσάν Σοκρί-Κοτζορί του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), μελέτησαν 20 εθελοντές χωρίς ιστορικό εγκεφαλικών παθήσεων, οι οποίοι πέρασαν δύο νύχτες στο εργαστήριο, όπου την πρώτη κοιμήθηκαν και την επόμενη έμειναν ξύπνιοι.
Οι εξετάσεις το επόμενο πρωί έδειξαν ότι μετά τη νύχτα αγρύπνιας υπήρξε σημαντική αύξηση στην πρωτεΐνη του Αλτσχάιμερ, τη βήτα αμυλοειδή, ιδίως σε περιοχές ζωτικές για τις μνημονικές και νοητικές λειτουργίες, όπως ο ιππόκαμπος και ο θάλαμος του εγκεφάλου.
Κάθε φορά που πυροδοτείται ένα εγκεφαλικό κύτταρο (νευρώνας), συμβάλλει στην παραγωγή βήτα αμυλοειδούς. Όταν οι άνθρωποι έχουν αϋπνία, οι νευρώνες τους συνεχίσουν να δρουν και να παράγουν βήτα αμυλοειδή. Έτσι, η αϋπνία βοηθά στο να συσσωρευτεί η εν λόγω πρωτεΐνη στον εγκέφαλο. Αντίθετα, ο ύπνος συμβάλλει, ώστε ο εγκέφαλος να καθαρίσει από αυτήν.
Οι επιστήμονες θεωρούν πάντως πως χρειάζονται περισσότερες μελέτες για να θεμελιώσουν ότι υπάρχει άμεση σχέση ανάμεσα στην αϋπνία και στον κίνδυνο για Αλτσχάιμερ. Παραμένει, για παράδειγμα, ασαφές αν ένας καλός ύπνος έπειτα από μια άυπνη βραδιά μπορεί να αποκαταστήσει την υγεία του εγκεφάλου.
Οι ασθενείς με Αλτσχάιμερ συχνά εμφανίζουν διαταραχές του ύπνου, ακόμη και αρκετά χρόνια πριν την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων της πάθησης. Δεν είναι σαφές αν οι διαταραχές στον ύπνο συμβάλλουν στην εκδήλωση της νόσου ή αποτελούν απλώς ένα ακόμη σύμπτωμά της.
Από την άλλη, δεν υπάρχει επιστημονική ομοφωνία ούτε για τις πλάκες βήτα αμυλοειδούς στον εγκέφαλο, κατά πόσον όντως αποτελούν αιτία του Αλτσχάιμερ ή απλώς σχηματίζονται ως συνέπεια της νόσου.