Μια από τις πιο συνηθισμένες και δαπανηρές παθήσεις του πεπτικού συστήματος είναι οι χολόλιθοι, καθώς, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία, 6,3 εκατομμύρια άνδρες και 14,2 εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 20 έως 74 ετών υποφέρουν από την πάθηση μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, εξηγεί ο γενικός χειρουργός, Δρ. Αναστάσιος Ξιάρχος - και Πρόεδρος της Επιστημονικής Εταιρείας Ορθοπρωκτικής Χειρουργικής.
Αν κάποιος από τους πόρους (σωληνοειδή αγγεία) που μεταφέρουν τη χολή από το ήπαρ στη χοληδόχο κύστη και από αυτή στην πεπτική οδό έχει φραχθεί με λάσπη ή λίθους, μολυνθεί ή φλεγμαίνει, το άτομο μπορεί να βιώσει πόνο. Το 80% των ασθενών που αντιμετωπίζουν πρόβλημα στη χοληδόχο κύστη λόγω χολολίθων είναι ασυμπτωματικοί, ακόμα και για 20 χρόνια. Όμως, δεν είναι λίγοι κι εκείνοι που βιώνουν σοβαρό κοιλιακό άλγος μία φορά στη ζωή τους ή και περισσότερες. Ο πόνος μπορεί να οφείλεται σε:
- Κολικό
χοληφόρων: Προκαλείται από συσπάσεις των τοιχωμάτων της χοληδόχου κύστης ή των
χοληφόρων αγγείων κατά τη μετατόπιση των λίθων ή της λάσπης. Ο χοληφόρος
κολικός είναι ένας συνεχόμενος ή διακοπτόμενος πόνος που μπορεί να διαρκέσει
από μερικά λεπτά έως 24 ώρες. Ο πόνος ή το αίσθημα πίεσης εντοπίζεται στην άνω
κοιλία, στο κέντρο της ή στο πάνω δεξιά μέρος της, κοντά στη χοληδόχο κύστη και
στο ήπαρ. Μεταξύ των περιστατικών μπορεί να μεσολαβούν ακόμα και μήνες. Ο
κολικός μπορεί να προκληθεί μετά από κάποιο λιπαρό γεύμα, ιδιαίτερα όταν έχει
προηγηθεί νηστεία και να συνοδεύεται από ναυτία και έμετο.
- Οξεία χολοκυστίτιδα: Πρόκειται για φλεγμονή του ιστού της χοληδόχου κύστης, που προκαλείται όταν κάποιος λίθος προκαλέσει απόφραξη της χοληδόχου κύστης και στη λιμνάζουσα χολή αναπτυχθούν μικρόβια. Ο πόνος είναι σοβαρός και σταθερός, που διαρκεί περισσότερο από τον κολικό χοληφόρων. Εμφανίζεται στη δεξιά κοιλιακή περιοχή και μπορεί να εξαπλωθεί προς τον δεξί ώμο. Ο πόνος χειροτερεύει με την μετακίνηση ή τον βήχα.
- Οξεία παγκρεατίτιδα: Τις περισσότερες φορές σχετίζεται με την ύπαρξη χολολίθων, που φράζουν τον παγκρεατικό πόρο (ο οποίος ενώνεται σε κάποιο σημείο με το χοληδόχο), παγιδεύοντας τα πεπτικά υγρά στο εσωτερικό του παγκρέατος. Σοβαρός κοιλιακός πόνος ακριβώς κάτω από τα πλευρά που εμφανίζεται ξαφνικά και εμμένει περισσότερο από 1-2 ημέρες, ίσως είναι σύμπτωμα της νόσου. Μπορεί να "αντανακλά” στην πλάτη και να προκαλεί κοιλιακή ευαισθησία. Η πάθηση διαγιγνώσκεται με κλινική εξέταση, αιματολογικές και απεικονιστικές εξετάσεις.
- Χολαγγειίτιδα: Είναι μια φλεγμονή του χοληδόχου πόρου, που συνήθως προκαλείται από έμφραξή του και δημιουργία βακτηρίων. Αρχικά, η δυσφορία στην άνω δεξιά κοιλιακή χώρα μετατρέπεται σε κοιλιακό άλγος που μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό και ρίγη, κνησμό και ίκτερο. Η καθυστέρηση στη διάγνωση ή τη θεραπεία της χολαγγειίτιδας μπορεί να αποβεί μοιραία.
Η αναζήτηση
ιατρικής συμβουλής πρέπει να είναι γρήγορη, αμέσως με την εμφάνιση πόνου στην
κοιλιά που διαρκεί περισσότερο από 8 ώρες ή εάν ο πόνος είναι τόσο έντονος που
δεν ανακουφίζεται σε κάποια θέση ή όταν παρουσιάζεται και υψηλός πυρετός ή ρίγη
ή ίκτερος.