Ο καρκίνος του παγκρέατος εμφανίζεται όταν παθολογικά κύτταρα στο εσωτερικό του παγκρέατος τίθενται εκτός ελέγχου και σχηματίζουν έναν όγκο. Το πάγκρεας είναι ένας αδένας στην κοιλιακή χώρα, ο οποίος βρίσκεται πίσω από το στομάχι και μπροστά από τη σπονδυλική στήλη και έχει δύο κύριες λειτουργίες: την πέψη και τη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα. Ο καρκίνος του παγκρέατος έχει το χαμηλότερο ποσοστό επιβίωσης από όλους τους κυριότερους τύπους καρκίνου.
Δώστε σημασία σε αυτά τα συμπτώματα
Ο καρκίνος του παγκρέατος συχνά δεν δίνει κάποιο σημάδι ή προκαλεί κάποιο σύμπτωμα στα πρώιμα στάδιά του, γεγονός που μπορεί να καταστήσει πολύ δύσκολη την έγκαιρη διάγνωσή του. Όμως ο πόνος στην κοιλιακή χώρα και τη μέση της πλάτης, η ανεξήγητη απώλεια βάρους, το κιτρίνισμα των ματιών που μπορεί να υποδηλώνει ίκτερο, οι αλλαγές στην εντερική λειτουργία (κόπρανα στο χρώμα του πυλού) και η αιφνίδια μεταβολή των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα σε διαβητικά άτομα που είχαν κατά το παρελθόν καλά ελεγχόμενο διαβήτη μπορεί να είναι τα πρώτα συμπτώματα που ίσως υποκρύπτουν τη νόσο.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παγκρέατος: Εάν η μητέρα, ο πατέρας, ο αδελφός, η αδελφή ή το παιδί ενός ατόμου είχε αναπτύξει καρκίνο του παγκρέατος, τότε ο κίνδυνος ανάπτυξης της νόσου από το συγκεκριμένο άτομο αυξάνεται κατά 2 έως 3 φορές.
Οικογενειακό ιστορικό άλλων τύπων καρκίνου: Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του παγκρέατος αυξάνεται εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου των ωοθηκών, του μαστού ή του παχέος εντέρου, κληρονομική παγκρεατίτιδα ή οικογενές μελάνωμα.
Διαβήτης: Ο καρκίνος του παγκρέατος είναι πιο πιθανό να εμφανιστεί σε άτομα με μακροχρόνιο ιστορικό διαβήτη (άνω των 5 ετών). Αυτό μπορεί να είναι επίσης ένα από τα συμπτώματα.
Παγκρεατίτιδα (χρόνια και κληρονομική): Η χρόνια παγκρεατίτιδα υποδεικνύει αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παγκρέατος. Ο κίνδυνος αυτός είναι ακόμη υψηλότερος στα άτομα με κληρονομική παγκρεατίτιδα.
Κάπνισμα: Τα άτομα που καπνίζουν έχουν διπλάσιες πιθανότητες να αναπτύξουν καρκίνο του παγκρέατος σε σύγκριση με τα άτομα που δεν κάπνισαν ποτέ.
Παχυσαρκία: Τα παχύσαρκα άτομα έχουν κατά 20% αυξημένο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παγκρέατος σε σύγκριση με τα άτομα με κανονικό σωματικό βάρος.
Εθνοτική Καταγωγή: Οι Αφροαμερικανοί και οι Εβραίοι Ασκενάζι έχουν υψηλότερη επίπτωση καρκίνου του παγκρέατος σε σύγκριση με άτομα ασιατικής, ισπανόφωνης ή καυκάσιας προέλευσης.
Ηλικία: Οι πιθανότητες ανάπτυξης καρκίνου του παγκρέατος αυξάνονται με την αύξηση της ηλικίας. Τα περισσότερα άτομα που διαγιγνώσκονται με καρκίνο του παγκρέατος είναι ηλικίας άνω των 60 ετών.
Διατροφή: Αν και απαιτείται περαιτέρω έρευνα, μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε κόκκινα και επεξεργασμένα κρέατα μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του παγκρέατος. Μία διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε φρούτα και λαχανικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο.
Οι υπάρχουσες θεραπείες
Η θεραπεία για τον καρκίνο του παγκρέατος εξαρτάται από το πόσο προχωρημένος είναι ο καρκίνος και από τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του ασθενούς. Εάν είναι εφικτό, οι χειρουργοί αφαιρούν τον καρκίνο. Η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη επέμβαση είναι η διαδικασία Whipple (χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση ολόκληρου ή μέρους του παγκρέατος και άλλων οργάνων). Η χειρουργική επέμβαση συνήθως ακολουθείται από συμπληρωματική χημειοθεραπεία ή και ακτινοθεραπεία.
Για τον
μεταστατικό καρκίνο του παγκρέατος (ο οποίος έχει εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του
σώματος), η αντιμετώπιση μπορεί να περιλαμβάνει χημειοθεραπεία και ορισμένες
φορές και ακτινοθεραπεία. Σε έναν ασθενή μπορεί επίσης να προσφερθεί θεραπεία
για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, καθώς και η δυνατότητα ένταξής του σε μία
κλινική δοκιμή.
Ενημέρωση για τους ασθενείς
Οι
επιστήμονες ανακοίνωσαν πως δημιουργήθηκε η πρώτη ελληνική ηλεκτρονική
πλατφόρμα ενημέρωσης αποκλειστικά για τον καρκίνο του παγκρέατος που
περιλαμβάνει την ιστοσελίδα www.pancare.gr και την εφαρμογή Pancare, διαθέσιμη
δωρεάν για λειτουργικό android μέσω του play.google.com. Η πλατφόρμα παρέχει
ολοκληρωμένη πληροφόρηση για τον καρκίνο του παγκρέατος και τη διαχείρισή του,
πρόσβαση σε άρθρα ειδικών, πλήρη καταγραφή των ογκολογικών κέντρων, δομών και
φορέων υποστήριξης ασθενών σε όλη την Ελλάδα, ενημέρωση για τα δικαιώματα των
ασθενών, ενώ δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας προσωπικού ημερολογίου ασθενούς
και διαθέτει διαδραστικές υπηρεσίες όπως επικοινωνία με επαγγελματίες υγείας
και υποβολή αιτημάτων υποστήριξης. Την πλατφόρμα διαμόρφωσε και διαχειρίζεται ο
Σύλλογος Ασθενών Κ.Ε.Φ.Ι. με την αιγίδα των φορέων ΕΟΠΕ, ΕΜ-ΚΑΠΕΣ και ΕΛΛ.ΟΚ
και την ευγενική υποστήριξη της διεθνούς φαρμακευτικής εταιρείας Celgene.
Παράλληλα, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών στηρίζει ενεργά την προσπάθεια για τον καρκίνο του παγκρέατος, και φωτίζεται συμβολικά στο μοβ χρώμα της Παγκόσμιας Ημέρας, την Πέμπτη 15 Νοεμβρίου.