Για να μη χρειαστεί να ανακαλύψουμε τον τροχό

Παλαιότερα ο Robert Heilbroner, γνωστός Αμερικανός οικονομολόγος και ιστορικός, στο έργο του «Οι Φιλόσοφοι του Οικονομικού Κόσμου» παρατηρούσε με έμφαση ότι, αν και οι θεωρίες των μεγάλων οικονομολόγων ήταν συγκλονιστικές, τα λάθη τους υπήρξαν ολέθρια για τον κόσμο. Η διαχρονικότητα της διαπίστωσης αυτής επιβεβαιώνεται και σε ενεστώτα χρόνο, αφού η εφαρμογή των σημερινών θεωριών, οι οποίες συντίθενται από λιγότερο φωτεινές και μάλλον ταπεινότερες σε έμπνευση απόψεις, μπορεί να υπολείπεται σε «συναρπαστικότητα», αλλά όχι σε δυνητικά καταστροφικά λάθη.

Επιγέννημα των σημερινών οικονομικών εφαρμογών, που προκύπτει από την αλληλεπίδραση διαφορετικών μεταξύ τους αιτίων, είναι η σε πολιτικό πλαίσιο θολή αντίληψη του τι είναι πρωτοβάθμια περίθαλψη, που καθώς συμπληρώνεται από τραχείς χειρισμούς με σχεδόν αποκλειστικό γνώμονα λογιστικούς στόχους και όχι θεραπευτικές προτεραιότητες, μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε περιορισμό ή και καταστροφή της.

Υπάρχει η ανάγκη για αποτελεσματικότερη πρωτοβάθμια περίθαλψη με ουσιαστικά αναβαθμισμένο ρόλο του φαρμακοποιού, η οποία θα λειτουργούσε τόσο ευεργετικά για τους ασθενείς όσο και θεραπευτικά για το υπόλοιπο πολύπαθο σύστημα υγείας, καθώς, αφού θα το αποφόρτιζε, θα άμβλυνε αρκετά τις ανεπάρκειές του σε κάθε είδους πόρους. Δεν υπάρχει όμως το πλαίσιο στο οποίο θα μπορούσε αυτή να καρποφορήσει και δεν μοιάζει να μπορεί να γεννηθεί, τουλάχιστον αποκλειστικά, από κάποια πολιτική πρωτοβουλία.

Είναι γνωστά τα παραδείγματα άλλων ευρωπαϊκών κρατών με συνθήκες που μοιάζουν κάπως με αυτές της Ελλάδας, όπως της Πορτογαλίας ή της Ισπανίας, όπου τα ζητήματα της φαρμακευτικής φροντίδας λειτουργούν με ορατά θετικά αποτελέσματα. Η σημείωση ότι στην περίπτωση της Πορτογαλίας (1) η ρύθμιση του τρόπου άσκησης, των μεθόδων, των εργαλείων, των κανόνων και της έρευνας που αφορούν τη φαρμακευτική φροντίδα πραγματοποιείται από την Πορτογαλική Ένωση Φαρμακοποιών (ANF), έναν ανεξάρτητο οργανισμό ιδιωτών φαρμακοποιών που αντιπροσωπεύει το 97% των πορτογαλικών φαρμακείων, και όχι από κάποιο θεσμοθετημένο κρατικό όργανο, δείχνει τους εναλλακτικούς δρόμους μέσω των οποίων θα μπορούσε να επιδιωχθεί κάτι τέτοιο.

Η αύξηση του επιστημονικού μας κύρους, με την επέκταση του επαγγέλματος στην παροχή υπηρεσιών υγείας, σαν μερικές από αυτές που προσφέρονται σε κάποιες άλλες ευρωπαϊκές χώρες, θα ισχυροποιούσε τη θέση μας στην αλυσίδα της υγείας, που είναι και το ζητούμενο, και θα ενίσχυε το ρόλο και την αποτελεσματικότητά μας. Επομένως, αν δούμε με ψυχραιμία τι συμβαίνει σε άλλες χώρες, ώστε να μη χρειαστεί να «ανακαλύψουμε τον τροχό» προκειμένου να βρούμε λύσεις και αναλάβουμε πρωτοβουλίες, το δυσοίωνο και σκοτεινό μέλλον είναι σίγουρο ότι θα φωτιστεί από αχτίδες ουσιαστικής ελπίδας.

1: Community Pharmacy Services in Portugal. (2006). Ann Pharmacother, 40: 2228-2234.