Η εν λόγω ουσία χρησιμοποιείται σε φάρμακα για τη θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου (νόσος του Crohn), της αρθρίτιδας και της αγγειίτιδας, ακόμα και σε αγωγές για να μην απορρίπτουν το μόσχευμα όσοι ασθενείς έχουν χρειαστεί μεταμόσχευση. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι εντόπισαν «ισχυρή συσχέτιση» ανάμεσα στην αζαθειοπρίνη και σε περιπτώσεις δερματικού καρκίνου του πλακώδους κυττάρου.
Πώς έγινε η έρευνα
Ερευνητές από τα πανεπιστήμια του Dundee και του Queen Mary στο Λονδίνου σε συνεργασία με συναδέλφους τους από το Ινστιτούτο Wellcome Sanger, δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Communications.
Σε μια ανάλυση μετάλλαξης όγκων τύπου cSCC (σ.σ. αρχικά από το «cutaneous squamous cell carcinoma», δηλαδή τον δερματικό καρκίνο πλακώδους κυττάρου) ανακάλυψαν ένα νέο τύπο, που συσχετίστηκε με την χρήση της αζαθειοπρίνης. Προσδιορίζοντας την μοριακή δομή του cSCC, οι ερευνητές πιστεύουν ότι μπορούν να αναπτυχθούν πιθανές θεραπείες.
Οι επιστήμονες ανέλυσαν 40 δείγματα καρκινικών όγκων από 37 ασθενείς, συμπεριλαμβανομένων 29 ατόμων που είχαν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων και οι οποίοι έλαβαν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα, καθώς και ένα φάρμακο για τη νόσο του Crohn (φλεγμονώδης νόσος του εντέρου).
«Αν και ο αριθμός των ασθενών στην μελέτη είναι μικρός και αυτά τα ευρήματα πρέπει να επαληθευτούν σε μια μεγαλύτερη μελέτη, διαπιστώνουμε μια ισχυρή συσχέτιση μεταξύ αυτού του νέου τύπου καρκίνου cSCC και της μακροχρόνιας χρήσης της αζαθειοπρίνης», δήλωσε ο δρ. Gareth Inman, μέλος της ερευνητικής ομάδας στο πανεπιστήμιο του Dundee.
Καρκίνος του δέρματος και αζαθειοπρίνη
Ο καρκίνος του δέρματος είναι από τους πιο κοινούς τύπους καρκίνου παγκοσμίως. Η αζαθειοπρίνη προηγουμένως είχε ταυτοποιηθεί με αυξημένη φωτοευαισθησία στην υπεριώδη ακτινοβολία UVA, η οποία ως γνωστόν συνδέεται άμεσα με τον καρκίνο του δέρματος (από την υπερβολική έκθεση στον ήλιο). Η νέα μελέτη έδειξε ακόμα μεγαλύτερη σύνδεση ανάμεσα στην εν λόγω δραστική ουσία και τον καρκίνο του δέρματος.
«Συνιστούμε σε όλους τους γιατρούς να δίνουν τις κατάλληλες συμβουλές για την αποφυγή της ακτινοβολίας UVA, συμπεριλαμβανομένης της προστασίας κατά του ήλιου, για τους ασθενείς τους που λαμβάνουν αζαθειοπρίνη» δήλωσε η δρ. Charlotte Proby, καθηγήτρια δερματολογίας στην Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου του Dundee. Και πρόσθεσε: «Όπως και με όλα τα φάρμακα, οι κίνδυνοι πρέπει να εξισορροπηθούν με τα οφέλη, ιδιαίτερα με την ανάγκη αντιμετώπισης δυνητικά απειλητικών για τη ζωή ασθενειών με ένα αποτελεσματικό φάρμακο».
Πρότεινε την κατάλληλη προστασία από τον ήλιο, την παρατήρηση του δέρματος για τυχόν σημάδια, την έγκαιρη διάγνωση και την απομάκρυνση των αλλοιώσεων για τους ασθενείς που λαμβάνουν αζαθειοπρίνη.
«Είναι σημαντικό να προστατεύετε το δέρμα σας από τον ήλιο, ειδικά αν παθαίνετε εγκαύματα εύκολα, ή αν παίρνετε φάρμακα που σας κάνουν πιο ευαίσθητους στον ήλιο», δήλωσε με την σειρά της η δρ. Sophia Lowes, ερευνήτρια στον οργανισμό Cancer Research UK. Και πρόσθεσε: «Η πιο αποτελεσματική προστασία είναι να είστε στη σκιά με καπέλο, μακρυμάνικη μπλούζα και γυαλιά ηλίου. Για τα μέρη του δέρματος που δεν μπορείτε να καλύψετε, χρησιμοποιήστε αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας και ευρέως φάσματος».