Φάρμακο για την αδιαφορία

Πληροφορίες και ωράριο λειτουργίας:

Το Κοινωνικό Φαρμακείο λειτουργεί κάθε Δευτέρα, Τετάρτη και Παρασκευή από τις 09:00 μέχρι τις 16:00 και στελεχώνεται από ένα φαρμακοποιό, ένα βοηθό φαρμακοποιού, ένα κοινωνικό λειτουργό και ένα βοηθητικό υπάλληλο.

Η Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου αντιμετωπίζει τα επείγοντα περιστατικά καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας, σε συνεννόηση με τους «Φαρμακοποιούς του Κόσμου» και το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής.

Πληροφορίες για εθελοντική προσφορά παρέχονται από το Ίδρυμα Αστέγων του Δήμου (Πειραιώς 35 και Σοφοκλέους 70) ή τηλεφωνικά (210 5239465, 210 5246515).

Σε μια πρωτοποριακή κίνηση, για τα διεθνή δεδομένα, προχώρησε ο Δήμος Αθηναίων, στο πλαίσιο της υλοποίησης του δημοτικού προγράμματος για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Πρόκειται για την ίδρυση του Κοινωνικού Φαρμακείου, το οποίο παρέχει δωρεάν πρόσβαση σε φάρμακα στους άπορους πολίτες της Αθήνας. Το φαρμακείο λειτουργεί στην πλατεία της Βαρβακείου Αγοράς, σε κτίριο το οποίο αποτελεί αντίγραφο του πρώτου δημοτικού κτιρίου που είχε χτιστεί στην περιοχή του Ψυρρή το 1876. Το εγχείρημα υλοποιείται σε συνεργασία με τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής και τη ΜΚΟ (Μη Κυβερνητική Οργάνωση) «Φαρμακοποιοί του Κόσμου».

Τα εγκαίνια του Κοινωνικού Φαρμακείου έγιναν από το δήμαρχο Αθηναίων Νικήτα Κακλαμάνη, παρουσία του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμου, στις
18 Δεκεμβρίου. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν, μεταξύ άλλων, εκπρόσωποι της κυβέρνησης, της τοπικής αυτοδιοίκησης, ο πρόεδρος του Ε.Ο.Φ. Βασίλης Κοντοζαμάνης, εκπρόσωποι του Φαρμακευτικού Συλλόγου Αττικής και ο πρόεδρος των «Φαρμακοποιών του Κόσμου» Σπύρος Σερεμίδης.

Ο κ. Κακλαμάνης δήλωσε ότι πρόθεση του Δήμου είναι: «να γίνει καταφύγιο για όλες τις κοινωνικά ευαίσθητες ομάδες είτε λέγονται μετανάστες είτε άνεργοι ή άποροι», καθώς το Κοινωνικό Φαρμακείο μαζί με την Αθηναϊκή Αγορά αποτελούν τις δύο νέες κοινωνικές δομές του προγράμματος του Δήμου, το οποίο ξεκίνησε πέρυσι με τη λειτουργία του Κοινωνικού Παντοπωλείου.

Παγκόσμια πρωτοτυπία

«Το Κοινωνικό Φαρμακείο του Δήμου μας αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία» επισημαίνει στο Φ.Κ. ο αντιδήμαρχος Κοινωνικής Αλληλεγγύης και πρόεδρος του Κέντρου Υποδοχής Αστέγων (Κ.Υ.Α.Δ.Α.) Ελευθέριος Σκιαδάς και συνεχίζει: «Στόχος μας είναι η κάλυψη των πρωτογενών αναγκών των απόρων, μέχρι να αποκτήσουν βιβλιάριο Απορίας από την Πρόνοια ή ασφαλιστική κάλυψη με την καθοδήγηση της Κοινωνικής Υπηρεσίας του Κ.Υ.Α.Δ.Α».

Το φαρμακείο διαθέτει φάρμακα, υγειονομικό υλικό και παραφαρμακευτικά προϊόντα, ενώ εξαιρούνται οι κατηγορίες φαρμάκων που υπάγονται στο νόμο 3549/2006 (φάρμακα ειδικής συνταγογράφησης).

Οι υπηρεσίες που παρέχονται είναι εντελώς δωρεάν και αφορούν όσους είναι σε πλήρη ένδεια και καλύπτουν τις προϋποθέσεις που θέτει ο κανονισμός λειτουργίας του Κοινωνικού Φαρμακείου. Ως δικαιούχοι ορίζονται οι δημότες Αθηναίων ή / και οι κάτοικοι που διαμένουν στα όρια του Δήμου, οι οποίοι είναι είτε άνεργοι είτε ανασφάλιστοι. Οι πηγές εισοδήματος και τα περιουσιακά στοιχεία, τα δικά τους ή των οικογενειών τους, πρέπει να αποδεικνύουν πραγματική ένδεια κάτω από το όριο της φτώχειας. Στη διαδικασία έγκρισης συνυπολογίζονται οι συνθήκες στέγασης του ατόμου και η παθολογική του κατάσταση, ενώ απαιτείται και η κατάθεση δικαιολογητικών που να πιστοποιούν ότι ο αιτούμενος πληροί τις παραπάνω προϋποθέσεις. Ταυτόχρονα, με την εγγραφή του δικαιούχου στο Φαρμακείο, θα ξεκινούν από την κοινωνική υπηρεσία οι διαδικασίες για την έκδοση Βιβλιαρίου Απορίας.

Το Κοινωνικό Φαρμακείο εξυπηρετεί ήδη 180 άτομα, τα οποία στεγάζονται στους ξενώνες του Δήμου, ενώ συνεχίζεται καθημερινά η έγκριση νέων εγγραφών.

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα των λαθρομεταναστών, ο κύριος Σκιαδάς ανέφερε στο Φ.Κ. ότι θα υπάρχει όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ευαισθησία, «καθώς σε σοβαρά ζητήματα υγείας πρέπει να ανταποκρινόμαστε ακόμα και αν δεν καλύπτονται πλήρως οι προϋποθέσεις που θέτει ο κανονισμός». Υπεύθυνη για την έγκριση των εγγραφών είναι η επιστημονική επιτροπή, η οποία περιλαμβάνει δύο κοινωνικούς λειτουργούς, δύο ψυχολόγους και ένα φαρμακοποιό.

Η κοινωνική αυτή υποδομή είναι καινοφανής για τα παγκόσμια δεδομένα, καθώς δε συναντάται σε καμία άλλη χώρα. Όπως αναφέρει ο φαρμακοποιός και πρόεδρος της ΜΚΟ «Φαρμακοποιοί του Κόσμου», Σπύρος Σερεμίδης, «η κίνηση δημιουργίας και υλοποίησης από τον Δήμαρχο Αθηναίων κ. Νικήτα Κακλαμάνη όλης της συστοιχίας κοινωνικών δομών για τους πολίτες της πόλης μας, σίγουρα είναι μια πρωτοποριακή έκφραση ευαισθησίας, υπευθυνότητας και προσφοράς». Οι μόνες αντιστοιχίες που υπάρχουν με άλλες περιπτώσεις στο εξωτερικό αφορούν δωρεές μεγάλων φαρμακευτικών εταιρειών προς ΜΚΟ, φορείς ή Προγράμματα (Health Partners International, Supporting our Communities Program κ.ά.), τα οποία προωθούν τη βασική υγειονομική βοήθεια προς τους απόρους τοπικών ή ευρύτερων κοινοτήτων, ή σε ανθρωπιστικές οργανώσεις οι οποίες ασχολούνται με πληθυσμούς χωρών που βρίσκονται υπό ανάπτυξη.

Μεγάλη ανταπόκριση από τους φαρμακοποιούς

Η σημαντική συμβολή των φαρμακοποιών της Αττικής στη λειτουργία του Κοινωνικού Φαρμακείου αποτυπώθηκε, κατά την τελετή των εγκαινίων, στην ομιλία του κ. Κακλαμάνη, ο οποίος ευχαρίστησε το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής, τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και τους «Φαρμακοποιούς του Κόσμου» για τη συμπαράστασή τους στη λειτουργία του Φαρμακείου, καθώς και τους εθελοντές του Ιδρύματος Αστέγων. Μεγάλη προσφορά φαρμάκων υπάρχει και από μεμονωμένους φαρμακοποιούς. «Το πιο γοητευτικό στο όλο εγχείρημα είναι η συμπαράσταση του φαρμακευτικού κόσμου, ο οποίος δείχνει το ωραίο του πρόσωπο. Η ανταπόκριση των φαρμακοποιών είναι συγκινητική» δηλώνει χαρακτηριστικά στο Φ.Κ. ο κ. Σκιαδάς. «Μαζί με το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής, προωθούμε τη δημιουργία ενός κοινωνικού δικτύου πληροφόρησης των φορέων πρόνοιας, μέσα από τα φαρμακεία της πρωτεύουσας, για τις ανάγκες επέμβασης σε οικογένειες ή γειτονιές. Το δίκτυο αυτό θα ενημερώνει παράλληλα τους πολίτες για τις υπάρχουσες δομές πρόνοιας».

Τη συμπαράσταση του κόσμου των φαρμακοποιών επιβεβαιώνει και ο πρόεδρος της εθελοντικής Ελληνικής οργάνωσης «Φαρμακοποιοί του κόσμου» κ. Σπύρος Σερεμίδης. «Οι “Φαρμακοποιοί του Κόσμου” θεωρούν υποχρέωσή τους να συμπράξουν και να βοηθήσουν ουσιαστικά στην πρωτογενή υγειονομική συμπαράσταση για όσους δεν έχουν δυνατότητα ή δικαίωμα πρόσβασης σε υγειονομικές υπηρεσίες» δηλώνει χαρακτηριστικά στο Φ.Κ. Η συμβολή της Οργάνωσης αφορά το σχεδιασμό υλοποίησης, τη συνεχή προσφορά ιατροφαρμακευτικού υλικού στο Φαρμακείο, αλλά και την προσωπική παρουσία «προσφέροντας το μερίδιο ανθρωπιάς που της αναλογεί».

Ο φαρμακοποιός των απόρων

Από τους εμπλεκόμενους φαρμακοποιούς στην πρωτοβουλία αυτή του Δήμου Αθηναίων είναι ο Κωνσταντίνος Κωτσόπουλος, συνταξιούχος και επιστημονικός σύμβουλος του Κοινωνικού Φαρμακείου. Ο «φαρμακοποιός των απόρων» μιλάει στο Φ.Κ. για την εμπειρία του από τη συμμετοχή στο πρόγραμμα.

Η συμμετοχή στην υλοποίηση της ιδέας του Κοινωνικού Φαρμακείου (Κ.Φ.) είναι εθελοντική. Όλοι όσοι ασχολούμαστε με το πρόγραμμα αυτό συνεισφέρουμε εθελοντικά, από τους επιστημονικούς συμβούλους μέχρι και τους προμηθευτές. Ήρθα σε επαφή με το Δήμο Αθηναίων και διαπιστώθηκε ότι μπορώ να προσφέρω τις υπηρεσίες μου. ’λλωστε, υπήρξα ενεργός στο χώρο της τοπικής αυτοδιοίκησης, έχοντας διατελέσει νομαρχιακός σύμβουλος για οχτώ χρόνια, ενώ συμμετείχα τόσο στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο όσο και στο Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής.

Η βάση του θεσμού ήταν πάρα πολύ καλά σχεδιασμένη. Δημιουργήθηκε ένα «τετράγωνο» συνεργασίας ανάμεσα στο Δήμο, τον Ε.Ο.Φ., τους Φαρμακοποιούς του Κόσμου και το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής, το οποίο λειτούργησε άψογα, με αποτέλεσμα να φτάσουμε στην υλοποίηση αυτού του πρωτοποριακού σχεδίου. Κάθε φορέας συνεισφέρει στον τομέα του. Ο Δήμος παρέχει την υποδομή, όπως το πολιτισμένο και ευχάριστο περιβάλλον στο οποίο στεγάζεται το Φαρμακείο, ο Ε.Ο.Φ. συνεισφέρει μέσω και του ΙΦΕΤ, ενώ οι Φαρμακοποιοί του Κόσμου και ο Φ.Σ.Α. συγκεντρώνουν το φαρμακευτικό υλικό.

Πρώτο μέλημά μας ήταν η προσέγγιση χορηγών. Μέχρι στιγμής, η ανταπόκριση των φαρμακοβιομηχανιών είναι ικανοποιητική. Επικοινωνούμε μαζί τους και ήδη έχουν ανταποκριθεί μερικές από αυτές. Δεδομένου ότι μεσολάβησε και το διάστημα των διακοπών των Χριστουγέννων, θεωρώ ότι η επιχορήγηση πάει καλά και έχει δημιουργηθεί ένα ικανοποιητικό πρώτο στοκ από φαρμακευτικό υλικό. Στόχος μας είναι να παρέχουμε βασική φαρμακευτική περίθαλψη, ενώ εξαιρούνται τα ναρκωτικά, τα φάρμακα ειδικής συνταγογράφησης και τα φάρμακα που χορηγούνται μόνο μέσα στα νοσηλευτικά ιδρύματα. Πιστεύω ότι σε ένα διάστημα τριών μηνών θα είμαστε σε πλήρη οργάνωση και θα προσφέρουμε και ορθοπεδικό υλικό στο Κ.Φ.

Πιστεύω ότι έχουμε αποφύγει τη γραφειοκρατία. Υπάρχει η Κοινωνική Επιτροπή του Δήμου, η οποία κάνει μια προσεκτική εκτίμηση των συνθηκών κάθε αίτησης και στη συνέχεια εκδίδουμε στο δικαιούχο την κάρτα «Δωρεάν παροχής φαρμάκων». Η κάρτα αυτή έχει εξάμηνη διάρκεια και αν χρειαστεί παρατείνεται. Αυτό στηρίζεται στο σκεπτικό να καλύψουμε το άτομο μέχρι να αποκτήσει ασφάλιση και όχι να παρέχουμε μια απλή φιλανθρωπία. Μέσα από τις υπηρεσίες της πρόνοιας, ο δικαιούχος θα μπορέσει είτε να ασφαλιστεί σε κάποιο φορέα, βρίσκοντας εργασία, είτε να του εκδοθεί βιβλιάριο από την πρόνοια. Σταδιακά, εντάσσονται στο πρόγραμμα καινούρια άτομα, μέχρι να καταφέρουμε να καλύψουμε όλες τις ανάγκες των δικαιούχων.

Το θέμα της λαθρομετανάστευσης είναι πολύπλοκο από τη στιγμή που ενέχει στοιχεία παραβατικής πράξης. Εμείς πρέπει να λειτουργήσουμε με βάση τον κανονισμό του Κ.Φ. Πρωτίστως, πρέπει να γνωρίζουμε ποιος είναι ο άνθρωπος αυτός που ζητάει τη βοήθειά μας. Αν δεν έχει τα ανάλογα χαρτιά ώστε να μπορέσουμε να τεκμηριώσουμε την κατάστασή του, δεν μπορούμε να τον εντάξουμε στο πρόγραμμα. Φυσικά, εάν παρουσιαστεί ένα έκτακτο περιστατικό που χρήζει άμεσης φαρμακευτικής περίθαλψης, δεν μπορούμε να αρνηθούμε την παροχή βοήθειας.

Κάθε πρωτοποριακή κίνηση προς όφελος του κοινωνικού συνόλου μπορεί και πρέπει να αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση. Η δική μας δικαιοδοσία περιορίζεται στα όρια του Δήμου Αθηναίων. Από εκεί και πέρα είναι στο χέρι του εκάστοτε δήμου να εφαρμόσει ανάλογα προγράμματα κοινωνικής στήριξης.

Κάθε φαρμακοποιός μπορεί να βοηθήσει σε δύο επίπεδα. Στον τομέα της προσφοράς υλικού, θα πρέπει να έρθει σε επαφή με τους Φαρμακοποιούς του Κόσμου, οι οποίοι έχουν την υποδομή για να επιλέξουν το φαρμακευτικό υλικό που χρειάζεται το Κ.Φ. για να λειτουργήσει. Ακόμα πιο σημαντική είναι η συμβολή του φαρμακοποιού στην ανάπτυξη ενός δικτύου αλληλοπληροφόρησης με το Δήμο Αθηναίων. Μέσα από αυτό το δίκτυο, θα μπορούν να ενημερωθούν οι κοινωνικές υπηρεσίες του Δήμου για περιστατικά ανθρώπων σε κάθε γειτονιά της πόλης, οι οποίοι έχουν ανάγκη από φαρμακευτική περίθαλψη.

Η λειτουργία του Κοινωνικού Φαρμακείου αποτελεί ένα βήμα ανάμεσα σε αυτά που χρειάζεται να κάνει ο Δήμος Αθηναίων για την κάλυψη των αναγκών των 1.500 και πλέον (στοιχεία Κ.Υ.Α.Δ.Α.) αστέγων που ζουν στους δρόμους της πρωτεύουσας, αριθμός που πολλαπλασιάζεται αν συμπεριληφθούν και οι λαθρομετανάστες οι οποίοι φοβούνται να καταγραφούν και να χρησιμοποιήσουν τις υπηρεσίες πρόνοιας. Η πρωτοποριακή αυτή κίνηση από το Δήμο αφήνει υποσχέσεις για τη βελτίωση των συνθηκών ζωής των απόρων πολιτών της Αθήνας και μένει πλέον να αποδειχτεί εάν και κατά πόσο ο θεσμός του Κοινωνικού Φαρμακείου μπορεί να βοηθήσει ουσιαστικά, αποφεύγοντας τον κίνδυνο της γραφειοκρατίας που μέχρι σήμερα εμφανίζεται σε προγράμματα κοινωνικής πρόνοιας.