Εξουθενωμένοι οι Έλληνες φαρμακοποιοί από τη δουλειά τους

Υψηλό παραμένει το ποσοστό των Ελλήνων φαρμακοποιών που έρχεται αντιμέτωπο με το σύνδρομο επαγγελματικής εξουθένωσης, το γνωστό burnout, συγκριτικά με αντίστοιχα αποτελέσματα του 2016 (βλ. Papavasileiou Emmanouil, 2016. Burnout among community pharmacists in Greece. 2nd Hellenic Conference of Applied Pharmacy, Thessaloniki, May 2016).

Το 49% εμφανίζει υψηλά επίπεδα ψυχικής και σωματικής κόπωσης, καθώς και απώλειας ενέργειας και διάθεσης. Ωστόσο συνεχίζει να δείχνει το καλό πρόσωπό του στους ασθενείς/πελάτες του από τους οποίους δεν έχει απομακρυνθεί ή αποξενωθεί. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι οι φαρμακοποιοί που είναι και γονείς εμφανίζουν υψηλότερα επίπεδα ικανότητας να προσφέρουν στο χώρο εργασίας τους και χαμηλότερα επίπεδα αποξένωσης από τους ασθενείς σε σύγκριση με τους συναδέλφους τους που δεν είναι γονείς.

Τα παραπάνω στοιχεία προκύπτουν από την εργασία με τίτλο «Greek pharmacists level of job burnout: The role of parenthood» («Τα επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης στους Έλληνες φαρμακοποιούς: Ο ρόλος της γονικής μέριμνας»), την οποία εκπόνησε ο ερευνητής στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ του Ηνωμένου Βασιλείου, PhD, MBA, MSc, Δρ Εμμανουήλ Παπαβασιλείου. Η παρουσίαση της εργασίας θα γίνει την Κυριακή 6 Μαΐου (18:00 έως 18:30), στο πλαίσιο του 4ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής, το οποίο διοργανώνει στις 5 και 6 Μαΐου ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης.

Ειδικότερα θα παρουσιαστούν επιπλέον αποτελέσματα των μετρήσεων επαγγελματικής εξουθένωσης των Ελλήνων φαρμακοποιών βάσει τριών δεικτών: συναισθηματική εξάντληση, αποπροσωποποίηση και προσωπική επίτευξη. Η έρευνα άρχισε το 2016 σε συνεργασία με το Φαρμακευτικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης και χρηματοδοτήθηκε από τη Σχολή Διοίκησης του Πανεπιστημίου του Πόρτσμουθ (Ηνωμένο Βασίλειο).

Το δείγμα αφορά 304 φαρμακοποιούς από όλα τα μέρη της Ελλάδας που συμμετείχαν στο 2ο και στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εφαρμοσμένης Φαρμακευτικής, τα οποία διεξήχθησαν στη Θεσσαλονίκη το Μάιο του 2016 και 2017 αντίστοιχα. Οι γυναίκες αποτελούν το 64,1% του δείγματος, ενώ το 47% των ερωτηθέντων δήλωσαν παντρεμένοι την περίοδο της έρευνας. Επιπλέον 135 συμμετέχοντες (44%) είχαν τη γονική μέριμνα τουλάχιστον ενός τέκνου.

Τα στοιχεία της έρευνας

Σύμφωνα με τον Δρ Παπαβασιλείου, τα αποτελέσματα των μετρήσεων έδειξαν ότι οι μισοί από τους συμμετέχοντες (49%) είχαν υψηλό επίπεδο συναισθηματικής εξάντλησης, ενώ το 36,3% είχε μέτριο επίπεδο.

Αντίθετα το 80% των συμμετεχόντων δεν απομακρύνθηκε από τους ασθενείς/πελάτες του, αφού το 45,4% είχε χαμηλό δείκτη αποπροσωποποίησης και το 34,6% μέτριο.

Αναφορικά με τον τρίτο δείκτη επαγγελματικής εξουθένωσης, το 71,5% των συμμετεχόντων στην έρευνα εμφάνισε υψηλά (30,7%) ή/και μέτρια (40,8%) επίπεδα προσωπικής επίτευξης (αίσθηση ικανότητας να προσφέρουν στο χώρο εργασίας τους).

«Αυτό που μπορούμε να πούμε είναι ότι, παρ' όλο που ένας/μία στους δύο φαρμακοποιούς του δείγματος εμφάνισε υψηλά επίπεδα ψυχικής και σωματικής κόπωσης, καθώς και απώλειας ενέργειας και διάθεσης (συναισθηματική εξάντληση), δεν έχουν απομακρυνθεί ή αποξενωθεί από τους ασθενείς/πελάτες τους, αφού τα επίπεδα αποπροσωποίησης παραμένουν χαμηλά. Επιπλέον σε προσωπικό επίπεδο ένας/μία στους τρεις εμφάνισε υψηλά επίπεδα αίσθησης ικανότητας να προσφέρει στο χώρο εργασίας (προσωπική επίτευξη)», επισημαίνει ο Δρ Παπαβασιλείου.

Ο ρόλος της γονικής μέριμνας

Παράλληλα αναφέρει ότι πρέπει να τονιστεί και ο ρόλος της γονικής μέριμνας, διότι οι γονείς φαρμακοποιοί του δείγματος είχαν στατιστικά σημαντικά υψηλότερα επίπεδα προσωπικής επίτευξης και χαμηλότερα επίπεδα αποπροσωποίησης.

Πιο συγκεκριμένα ο μέσος όρος του δείγματος στο δείκτη της προσωπικής επίτευξης ήταν 34,9% (μέγιστο 48%), ενώ ο μέσος όρος για τους γονείς 36,5% και για τους συμμετέχοντες χωρίς γονική μέριμνα 33,5%.

Όσον αφορά το δείκτη αποπροσωποποίησης, ο μέσος όρος όλου του δείγματος ήταν 8% (μέγιστο 30%), ενώ ο μέσος όρος για τους γονείς ήταν 7,14% και για τους συμμετέχοντες χωρίς γονική μέριμνα 8,68%.