Επιπεφυκίτιδα: Αποτελεσματική ανακούφιση στο φαρμακείο

Η επιπεφυκίτιδα είναι μια φλεγμονή του επιπεφυκότα του οφθαλμού και αποτελεί αρκετά συχνή πάθηση. Χαρακτηρίζεται από δακρύρροια, πρήξιμο και ερυθρότητα, που μπορεί να επηρεάζουν τον ένα ή και τους δύο οφθαλμούς.

Όταν ο ασθενής προσέρχεται στο φαρμακείο και αναφέρει συμπτώματα που παραπέμπουν σε επιπεφυκίτιδα, ο φαρμακοποιός οφείλει να γνωρίζει τον τρόπο αντιμετώπισής τους και ανακούφισης του ασθενούς. Αυτό θα το επιτύχει χρησιμοποιώντας την f-anazitisi και συγκεκριμένα ανατρέχοντας στην ενότητα «Παθολογικά περιστατικά – Αντιμετώπιση» και την καρτέλα Επιπεφυκίτιδα. Εκεί θα ενημερωθεί για:

• Τις κατηγορίες της επιπεφυκίτιδας, ανάλογα με την αιτία πρόκλησής τους.
• Τα συμπτώματα που εμφανίζονται σε κάθε κατηγορία.
• Τα μέτρα αντιμετώπισης και τα ιδιαίτερα σημεία προσοχής.

Επιπεφυκίτιδα λοιμώδους αιτιολογίας

√ Ιογενής:Αποτελεί την πιο κοινή μορφή επιπεφυκίτιδας και οφείλεται στη λοίμωξη από αδενοϊό.

√ Βακτηριακή: Οφείλεται σε λοίμωξη από βακτήρια.

Μεταδίδονται είτε μέσω της άμεσης επαφής με εκκρίσεις/σταγονίδια μολυσμένου ατόμου είτε λόγω κακής υγιεινής.

• κνησμό που μπορεί να συνοδεύεται από οίδημα των βλεφάρων
• ερυθρότητα των ματιών
• δακρύρροια
• μη διαυγείς εκκρίσεις του ματιού (κολλώδεις / πυώδεις) που κάνουν το μάτι «κολλάει», ιδιαίτερα τα πρωινά (βακτηριακή λοίμωξη)
• μέτρια φωτοφοβία
• αίσθημα καύσου / ξένου σώματος.

√ τήρηση απλών κανόνων ασηψίας

√ επαναλαμβανόμενες πλύσεις των οφθαλμών με διάλυμα φυσιολογικού ορού (water for injection) με χρήση αποστειρωμένων γαζών

√ αντισηπτική αγωγή με κολλύριο (boric acid)

√ αποφυγή κορτιζονούχων κολλυρίων

√ χρήση τεχνητών δακρύων

√ συνταγογράφηση τοπικής αντιβιοτικής αγωγής (tobramycin, chloramphenicol σκέτης ή σε συνδυασμό με τοπικά κορτικοστεροειδή π.χ. dexamethasone) από τον οφθαλμίατρο.

Αλλεργική επιπεφυκίτιδα

Οφείλεται σε αλλεργική αντίδραση του οργανισμού σε συγκεκριμένο αλλεργιογόνο παράγοντα (γύρη, σκόνη, καπνός τσιγάρου, τρίχωμα ζώων) και πρόκειται για μη μεταδοτική μορφή. Διακρίνεται σε:

√ Εποχική: Εμφανίζεται κάθε φορά που γίνεται έκθεση του οργανισμού στο αλλεργιογόνο, με συνήθη εποχή εμφάνισης την άνοιξη, λόγω του υψηλού φορτίου γύρης.

√ Ετήσια ή χρόνια επιπεφυκίτιδα: Οφείλεται σε επαφή με ζώα, οικιακά ακάρεα, φτερά, πούπουλα κ.λπ. και εμφανίζεται σε όλη τη διάρκεια του χρόνου, παρουσιάζοντας εποχιακές εξάρσεις.

• έντονο οίδημα και στα δύο βλέφαρα
• έντονος κνησμός
• ρινική έκκριση
• πταρμός.

√ απομάκρυνση / αποφυγή του αλλεργιογόνου

√ επαναλαμβανόμενες πλύσεις των οφθαλμών με διάλυμα φυσιολογικού ορού (water for injection) με χρήση αποστειρωμένων γαζών

√  χρήση τεχνητών δακρύων

√ χορήγηση αντιισταμινικών κολλυρίων (π.χ. levocabastine)

√ χορήγηση αντιισταμινικού από του στόματος, σε περίπτωση έντονου κνησμού ή άλλων συστημικών συμπτωμάτων (desloratadine, levocetirizine, cetirizine, fexofenadine, ebastine, bilastine κ.ά.).

Ξηρή κερατοεπιπεφυκίτιδα

Οφείλεται στη γενική ξήρανση της ατμόσφαιρας, τη ρύπανση και τη χρήση κλιματιστικών συστημάτων ψύξης - θέρμανσης του αέρα.

• αίσθηση παρουσίας ξένου σώματος στα μάτια
• φωτοφοβία
• στην αρχή της προσβολής μπορεί να παρατηρηθεί δακρύρροια.

Συνιστάται ύγρανση της ατμόσφαιρας, χρήση τεχνητών δακρύων και διακοπή φαρμάκων που προκαλούν ξηροφθαλμία (κατόπιν συνεννόησης με τον θεράποντα ιατρό).

Χημική επιπεφυκίτιδα

Σχετίζεται με την έκθεση σε χημικά προϊόντα και εμφανίζεται ως λοιμώδης επιπεφυκίτιδα και οίδημα. Συνιστάται έκπλυση με άφθονο νερό ή με διάλυμα φυσιολογικού ορού (water for injection) και άμεση επίσκεψη του ασθενούς στον οφθαλμίατρο.

Συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή σε περιπτώσεις μεγιστοποίησης της φωτοφοβίας και του πόνου, ελάττωσης της οπτικής οξύτητας και ολικής απώλειας της όρασης.