Εκτός ελέγχου... οι έλεγχοι στο φαρμακείο

Aς δούμε τώρα πιο συγκεκριμένα ποιοι είναι οι υπεύθυνοι φορείς για τους ελέγχους στα φαρμακεία είναι οι εξής:

Ποιοι ελέγχουν

• Ελεγκτές του Ε.Ο.Φ.: ασκούν ελέγχους εφ’ όλης της ύλης του φαρμακείου.

• Ελεγκτές ασφαλιστικών ταμείων: ασκούν ελέγχους εφ’ όλης της ύλης του φαρμακείου.

• Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας (Σ.Ε.Υ.Υ.Π.): ασκούνται έλεγχοι μετά από εντολή του υπουργού Υγείας για θέματα που το υπουργείο Υγείας επιζητεί διερεύνηση ή για σχετικές καταγγελίες. Οι έλεγχοι ασκούνται συνήθως σε συνδυασμό με ταυτόχρονους ελέγχους σε συνταγογραφούντες γιατρούς, ιδιωτικές κλινικές ή κλινικές του Ε.Σ.Υ.

• Νομίατροι από τις διευθύνσεις Υγείας των κατά τόπους νομαρχιών: ασκούν ελέγχους εφ’ όλης της ύλης του φαρμακείου.

• Υπηρεσία Ελέγχου Δαπανών Υγείας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α.): εφ’ όλης της ύλης ελέγχους ασκεί και αυτή η υπηρεσία, η οποία υπάγεται στο υπουργείο Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας.

• Αγορανομία: την αξιοπιστία των τιμολογίων των φαρμακείων ήλεγχε πριν η αγορανομία, υπηρεσία η οποία έχει πλέον αποδυναμωθεί. Τώρα αυτοί οι έλεγχοι γίνονται από τους ελεγκτές της γενικής γραμματείας Εμπορίου και ειδικότερα της υπηρεσίας Τιμών και Φαρμάκων του υπουργείου Ανάπτυξης.

• Αστυνομία: οι έλεγχοι αφορούν την τήρηση του ωραρίου και είναι σπάνιοι. Όσες φορές γίνονται τέτοιοι έλεγχοι είναι κατόπιν καταγγελιών.

• Σ.Δ.Ο.Ε.: ελέγχους σε όλα τα οικονομικά στοιχεία του φαρμακείου ασκούν οι ελεγκτές του Σ.Δ.Ο.Ε. (Σώμα Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος).

Τι σημαίνει «έλεγχος εφ’ όλης της ύλης»

Πρόκειται για πλήρεις ελέγχους που αφορούν όλο το φάσμα των λειτουργιών του φαρμακείου. Από την άσπρη μπλούζα και την ευταξία του φαρμακείου, ως τη συνεχή παρουσία αδειούχου φαρμακοποιού και από την τήρηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας, ως την τήρηση του Π.Δ. περί των υποχρεώσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία.

Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην καταχώρηση των συνταγών του Ν.1729.

Για τις παραβάσεις που διαπιστώνονται στους ελέγχους αυτούς, από τις οποίες πολλές εκλαμβάνονται ως «παραβάσεις» κατά την κρίση των ελεγκτών, οι ποινές που προβλέπονται είναι πολύ μεγάλες. Ξεκινούν από χρηματικά πρόστιμα και φτάνουν έως και διακοπή των συμβάσεων με ασφαλιστικά ταμεία για κάποιο χρονικό διάστημα, ανάλογα με τη σοβαρότητα της παράβασης.

Αντιδράσεις των φαρμακοποιών

Μεγάλα προβλήματα και άπειρες περιπτώσεις προστριβών παρατηρήθηκαν μεταξύ των φαρμακοποιών και των ελεγκτών, κυρίως, των ασφαλιστικών ταμείων.

Οι ελεγκτές, συνήθως, ασκούν τα ελεγκτικά τους καθήκοντα τυπικά «κατά το γράμμα του νόμου» και όχι ουσιαστικά κατά το πνεύμα του νόμου, χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τους ούτε τις εξηγήσεις των φαρμακοποιών ούτε τις ανάγκες των ασφαλισμένων.

Μετά από τις αντιδράσεις των φαρμακοποιών για τους εξονυχιστικούς ελέγχους, που διενεργούνται εφ’ όλης της ύλης, το υπουργείο Απασχόλησης ενεργοποίησε παλιά υπουργική απόφαση του αείμνηστου Γεννηματά.

Σύμφωνα με αυτήν, δίνεται η δυνατότητα στα ταμεία να διενεργούν ελέγχους «κατά το δοκούν».

Με το Π.Δ. 67/2000 ενεργοποιήθηκαν ακόμα δυο σώματα ελεγκτών που αφορούν ελέγχους σε όλους τους υγειονομικούς χώρους (φαρμακεία, νοσοκομεία, κλινικές, ιατρεία κ.τ.λ.). Το ένα σώμα είναι το γνωστό Σ.Ε.Υ.Υ.Π., που υπάγεται στο Υπουργείο Υγείας. Το δεύτερο είναι το ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α, που υπάγεται στο υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Με το ίδιο Π.Δ. κάθε λάθος ή παράλειψη στον τομέα φάρμακο-συνταγή χρεώνεται στον φαρμακοποιό, ο οποίος θεωρείται ως ο μόνος υπεύθυνος.

Ο Π.Φ.Σ. αντιδρά στο Π.Δ. 67/2000, ζητώντας:

• Να ενοποιηθούν όλοι οι έλεγχοι σε έναν φορέα, ώστε να σταματήσουν οι πολλαπλοί έλεγχοι στα φαρμακεία.
• Οι ελεγκτές των ασφαλιστικών ταμείων να έχουν δικαιοδοσία ελέγχου μόνο στις συνταγές του αντίστοιχου ταμείου και να αποδίδονται ευθύνες στους φαρμακοποιούς μόνο για λάθη ή παραλείψεις στην εκτέλεση των συνταγών και όχι για λάθη στη συνταγογράφηση.
• Οι έλεγχοι να γίνονται μέσα στο πλαίσιο του νόμου και με σεβασμό προς τους φαρμακοποιούς, και οι ελεγκτές να μην υπερβαίνουν τις αρμοδιότητές τους.

Ούτε στις πιο ύποπτες επιχειρήσεις δε γίνονται τόσοι έλεγχοι!

Οι φαρμακοποιοί σήμερα δε λένε όχι στον έλεγχο. Ζητούν όμως έλεγχο συντονισμένο, αποτελεσματικό και μέσα σε καθορισμένο πλαίσιο νόμου.