Ασύμφορη η παραγωγή γενοσήμων στην Ελλάδα

Σύμφωνα με μελέτη της IMS oι τιμές των γενοσήμων στην Ευρώπη σχετίζονται άμεσα με το ύψος του μεριδίου αγοράς που κατέχουν. Συγκριτικά με άλλες χώρες της Ε.Ε. με παρόμοια χαρακτηριστικά (πχ. μέγεθος αγοράς, δημοσιονομική ικανότητα), η μέση ονομαστική τιμή γενοσήμων στην Ελλάδα βρίσκεται στο επίπεδο που θα έπρεπε να είναι αναλογικά με το βαθμό της διείσδυσής τους στην αγορά. Στις χώρες όπου ο όγκος των πωλήσεων είναι μεγάλος, όπως πχ. στη Γερμανία, οι τιμές είναι αντίστοιχα σε πιο χαμηλά επίπεδα, ενώ το αντίθετο συμβαίνει όταν οι όγκοι πωλήσεων βρίσκονται σε χαμηλό επίπεδο (όπως στην Ελλάδα που είναι περίπου στο 20%).

Αυτό σημαίνει ότι για να είναι βιώσιμη η παραγωγή των γενοσήμων θα πρέπει να επιτυγχάνεται ισορροπία μεταξύ τιμής και όγκου πωλήσεων. Το πρόβλημα όμως στη χώρα μας είναι διπλό, όπως τονίστηκε στο Συνέδριο που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα με θέμα την τιμολόγηση και την αποζημίωση των φαρμάκων. Αφενός το ισχύον σύστημα τιμολόγησης είναι στρεβλό και οδηγεί σε ιδιαιτέρως χαμηλές τιμές γενοσήμων, αφετέρου δεν υπάρχουν κίνητρα για την αύξηση του όγκου πωλήσεων τους.

Συγκεκριμένα, τα γενόσημα φάρμακα στην Ελλάδα λαμβάνουν τιμή ίση με το 65% του Μέσου Όρου των τριών χαμηλότερων τιμών του φαρμάκου αναφοράς στην Ευρώπης. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μεγάλες μειώσεις τιμών, ειδικά όταν μεταβληθεί προς τα κάτω - έστω και παροδικά - η ισοτιμία του ευρώ με νομίσματα από χώρες που κατά κανόνα μπαίνουν στο καλάθι των χαμηλότερων τιμών σε μεγαλύτερη συχνότητα (Ρουμανία, Τσεχία, Βουλγαρία, Ουγγαρία). Παράλληλα, η ισχύουσα νομοθεσία δεν επιτρέπει την αύξηση των τιμών όταν οι συναλλαγματική ισοτιμία μεταβάλλεται προς τα πάνω.

Επιπλέον στη χώρα μας οι φαρμακευτικές εταιρίες καλούνται να καταβάλλουν δυσβάσταχτα ποσά rebate και clawback που ξεπερνούν το 25% της αξίας των φαρμάκων που αποζημιώνει η δημόσια ασφάλιση.

Αυτό σημαίνει ότι η πραγματική τιμή των γενοσήμων βρίσκεται κάτω από το επίπεδο που τους αναλογεί σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Το αποτέλεσμα είναι η παραγωγή πολλών ελληνικών φαρμάκων να καθίσταται πλέον ασύμφορη. Η πιθανή δε απόσυρσή τους, οδηγεί στο γνωστό φαινόμενο της υποκατάστασης από άλλα ακριβότερα φάρμακα.

Σε πραγματικό παράδειγμα που παρουσιάστηκε στο συνέδριο, γενόσημο αξίας €3,68 στο οποίο ο ΕΟΠYΥ πληρώνει €2,02 και ο ασθενής συμμετέχει με €0,94, το rebate και το clawback φθάνουν το 28%. Αν από αυτά αφαιρεθούν το μικτό κέρδος φαρμακοποιού, φαρμακαποθήκης και ο ΦΠΑ, το έσοδο για την εταιρία φθάνει μόλις το €1,83! Με τις προγραμματισμένες δε επιπλέον μειώσεις τιμών για το 2016 και 2017, το συγκεκριμένο φαρμακευτικό προϊόν οδηγείται με βεβαιότητα στην απόσυρσή του από την αγορά, με το φάρμακο που προορίζεται να το αντικαταστήσει να έχει 15πλασια τιμή!