Καλοκαίρι! Ευκαιρία να αφήσουμε τον εαυτό μας ελεύθερο να χαλαρώσει και να απολαύσει τα δώρα του, τον ήλιο και τα ταξίδια.
Ό,τι μας δίνει όμως χαρά στις διακοπές μπορεί να αποτελέσει και πηγή διάφορων προβλημάτων, όπως είναι οι γαστρεντερίτιδες, η τροφική δηλητηρίαση, η διάρροια των ταξιδιωτών, οι κίνδυνοι που διατρέχουν οι ηλικιωμένοι καθώς και τα ατυχήματα που προκύπτουν από ελλιπή φωτοπροστασία.
Στο κείμενο που ακολουθεί σας παραθέτουμε κατάλληλες συμβουλές για την αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων.
Γαστρεντερίτιδα
Ορισμός
Γαστρεντερίτιδα λέγεται η ομάδα κλινικών συνδρόμων που χαρακτηρίζεται από οξεία φλεγμονή του στομάχου ή του εντέρου ή και των δύο. Μπορεί να οφείλεται σε τροφική δηλητηρίαση αλλά και σε μόλυνση από βακτήρια, ιούς ή πρωτόζωα.
Μορφές γαστρεντερίτιδας
Τροφική δηλητηρίαση, διάρροια των ταξιδιωτών, δυσεντερία κ.ά.
Αίτια
- Ιοί
- Τροφή ή νερό, μολυσμένα από βακτήρια ή παράσιτα
- Αντίδραση του οργανισμού σε νέα τροφή
- Ανεπιθύμητη ενέργεια φαρμάκων
Οι μολύνσεις που προκαλούν γαστρεντερίτιδα μεταφέρονται από άτομο σε άτομο με την επαφή (π.χ. όταν κάποιος με διάρροια δεν πλύνει τα χέρια του μετά την κένωση και κάνει χειραψία) αλλά και από τρόφιμα ή πόσιμο νερό που έχουν μολυνθεί από κόπρανα.
Τα τρόφιμα που έχουν βακτήρια δημιουργούν γαστρεντερικές διαταραχές, όταν δε μαγειρευτούν και δεν αποστειρωθούν σωστά, ενώ μολυσμένο από κόπρανα ζώων ή ανθρώπων μπορεί να είναι το νερό της λίμνης ή της πισίνας που κατά λάθος καταπίνει κάποιος κολυμβητής.
Ο πίνακας που ακολουθεί περιλαμβάνει μερικούς από τους μικροοργανισμούς που ευθύνονται για γαστρεντερίτιδα, σε συνδυασμό με τις συνήθεις πηγές του και τα συμπτώματά που προκαλούν.
Μικροοργανισμός |
Συνήθη αίτια - πηγές |
Συμπτώματα |
Campylobacter |
|
Συχνά αιματηρή, υδαρής διάρροια που διαρκεί από 1 ημέρα έως 1 εβδομάδα ή και περισσότερο. |
Salmonella |
|
Υψηλός πυρετός με πόνο στην κοιλιακή χώρα, ναυτία, εμετός και διάρροια (αιματηρή ή όχι). Διαρκούν συνήθως 3-7 ημέρες. |
Escherichia coli |
|
Ξαφνικές κράμπες στο υπογάστριο. Υδαρής διάρροια που γίνεται αιματηρή μέσα σε 24 ώρες. |
EnterotoxigenicE. coli |
|
Συχνή υδαρής διάρροια που διαρκεί συνήθως 3-5 ημέρες. |
Staphylococcus aureus |
|
Ναυτία και εμετός που εμφανίζονται 2-8 ώρες μετά τη λήψη της μολυσμένης τροφής. |
Clostridium perfringens |
|
Πόνος στο υπογάστριο, έντονη διάρροια, αφυδάτωση, σοκ. Εμφανίζονται 8 - 16 ώρες μετά τη λήψη της μολυσμένης τροφής. |
Η τροφική δηλητηρίαση είναι πιο συχνή κατά τους θερινούς μήνες, επειδή οι μικροοργανισμοί που υπάρχουν στο χώμα, τον αέρα, το νερό αλλά και στα σώματα των ανθρώπων και των ζώων, πολλαπλασιάζονται γρηγορότερα στο ζεστό και υγρό περιβάλλον.
Στην τροφική δηλητηρίαση, η γαστρεντερίτιδα οφείλεται στην κατανάλωση τροφής μολυσμένης από βακτηριακές εντεροτοξίνες και βακτήρια που εισβάλλουν στον εντερική βλεννογόνο. Μη βακτηριακή αιτία θεωρείται η κατανάλωση δηλητηριώδους ή χημικά μολυσμένης τροφής, όπως δηλητηριώδη μανιτάρια, πράσινες πατάτες κ.ά.
Συμπτώματα
Εξαρτώνται από τον τύπο και την ποσότητα των μικροοργανισμών που προσβάλλουν το άτομο αλλά και από την αντοχή του ίδιου του οργανισμού του ατόμου.
Αυτά συνήθως είναι:
- ανορεξία
- ναυτία ή εμετός
- διάρροια (βλεννώδης ή αιματηρή)
- διάταση εντέρου
- πυρετός
- μυϊκός πόνος και εξάντληση.
Σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστεί αφυδάτωση, σύμπτωση και καταπληξία (σοκ).
Ο συνεχής εμετός και η διάρροια μπορεί να προκαλέσουν σοβαρή αφυδάτωση με συμπτώματα, όπως αδυναμία, ξηροστομία, ελάττωση της συχνότητας ούρησης στους ενήλικες, και στα βρέφη κλάμα χωρίς δάκρυα. Υπερβολικός εμετός οδηγεί επίσης σε υποκαλιαιμία και υπονατριαιμία (μειωμένα επίπεδα καλίου και νατρίου στο αίμα).
Η απώλεια του νερού και των ηλεκτρολυτών είναι μεγάλης σημασίας για τα νεαρά άτομα, τους ηλικιωμένους αλλά και τους ασθενείς με χρόνια νοσήματα.
Πρόληψη
Γενικά οι μολύνσεις μεταδίδονται από άτομο σε άτομο με την επαφή. Γι' αυτό ως πιο αποτελεσματικός τρόπος πρόληψης θεωρείται το σωστό πλύσιμο των χεριών, με νερό και σαπούνι, ειδικά έπειτα από εντερική κένωση.
Στην τροφική δηλητηρίαση, η αποφυγή μόλυνσης των τροφίμων από μικροοργανισμούς μπορεί να επιτευχθεί με τους παρακάτω τρόπους:
- Προσεκτικό πλύσιμο των χεριών πριν από την προετοιμασία του φαγητού.
- Πλύσιμο των χεριών, των σκευών και των επιφανειών της κουζίνας με ζεστό νερό και σαπούνι μετά την επαφή τους με το ωμό κρέας ή τα πουλερικά.
- Καλό πλύσιμο των χεριών μετά τη χρήση του μπάνιου, αλλαγή πάνας σε μωρό ή τον καθαρισμό ζώου.
- Καλό ψήσιμο του κρέατος και του κιμά.
- Καλό ψήσιμο των αυγών και των πουλερικών.
- Άμεση κατανάλωση του φαγητού και φύλαξη του υπολοίπου στο ψυγείο μέσα σε 2 ώρες από το μαγείρεμα.
- Καλό πλύσιμο των φρούτων και των λαχανικών, ειδικά αυτών που θα φαγωθούν ωμά.
- Λήψη μόνο παστεριωμένου γάλακτος και χυμού.
Αντιμετώπιση
- Χορήγηση υγρών από το στόμα για την αποφυγή αφυδάτωσης (σε σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί ενδοφλέβια χορήγηση υγρών).
- Αν τα συμπτώματα υποχωρήσουν, ο ασθενής μπορεί να προσθέσει στη δίαιτά του μικρές ποσότητες τροφής, όπως μαγειρεμένα δημητριακά, ρύζι, χυμό μήλου, τοστ.
- Σε περίπτωση επανεμφάνισης της διάρροιας (μη αιματηρής), μετά την ήπια διατροφή χορηγείται λοπεραμίδη.
- Χρήση αντιδιαρροϊκών σκευασμάτων (δε χορηγούνται σε βρέφη και παιδιά).
- Aποφεύγεται η χρήση αντιβιοτικών, επειδή μπορεί να προκαλέσουν διάρροια και να ευνοήσουν την ανάπτυξη οργανισμών ανθεκτικών στην αντιβίωση.
Θυμήσου!
Η πρόληψη είναι ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης της γαστρεντερίτιδας και επιτυγχάνεται με την:
- Εξασφάλιση καθαρού και αποστειρωμένου νερού.
- Κατανάλωση μη μολυσμένης και καλά μαγειρεμένης τροφής.
- Σωστή ατομική υγιεινή, ιδιαίτερα την ώρα του φαγητού (πλύσιμο των χεριών με νερό και σαπούνι, χρήση καθαρών πιάτων, ποτηριών κ.τ.λ).
Διάρροια των ταξιδιωτών
Ορισμός
Συχνό νόσημα των ταξιδιωτών που οφείλεται σε διαταραχή της εντερικής τους χλωρίδας λόγω μετάβασής τους σε χώρα ή περιοχή διαφορετικού κλίματος, κοινωνικής κατάστασης και συνθηκών υγιεινής, με συνέπεια την έκθεσή τους σε ασυνήθη για τον οργανισμό τους βακτήρια στα οποία δεν έχουν αναπτύξει ανοσία.
Αίτια
Μπορεί να προκληθεί από διαφορετικούς οργανισμούς, όπως Escherichia coli, Shigella, Entamoeba histolytica, Salmonella, Campylobacter, Cryprtosporidia, Cyclospora και Vibrio cholerae. Όλοι αυτοί οι μικροοργανισμοί μεταδίδονται με την κοπρανοστοματική οδό.
Συμπτώματα
- Ναυτία
- Εμετός
- Κοιλιακές κράμπες
- Διάρροια
- Εμετός, ναυτία, πονοκέφαλος, μυαλγία, κακουχία και κοιλιακό άλγος χαρακτηρίζουν τη λοίμωξη από τον ιό Norwalk, που προκαλεί επιδημίες εντερίτιδας κυρίως σε μεγάλα παιδιά και ενηλίκους κατά τους χειμερινούς μήνες.
Πρόληψη
Η διάρροια του ταξιδιώτη οφείλεται σε:
- Ληγμένα τρόφιμα.
- Μολυσμένα τρόφιμα και νερό.
- Δηλητηριώδεις ουσίες (τοξίνες).
Πολλές στομαχικές λοιμώξεις μπορούν να αποφευχθούν όταν:
- Αποφεύγεται το τοπικό πόσιμο νερό, τα παγάκια, το τυρί και το παγωτό σε περιοχές μεγάλης πιθανότητας λοίμωξης (το τυρί και το παγωτό συνήθως παρασκευάζονται από μη παστεριωμένο γάλα).
- Αποφεύγονται οι σαλάτες, ειδικά εκείνες που πλένονται με το νερό της περιοχής.
- Το νερό που πίνεται είναι σίγουρα καθαρό. Σε αντίθετη περίπτωση βράζεται, αποστειρώνεται ή φιλτράρεται από κατάλληλα φίλτρα. Αυτό εφαρμόζεται και στο νερό που θα χρησιμοποιηθεί για παγάκια ή για πλύσιμο των δοντιών.
- Το γάλα βράζεται εκτός αν είναι παστεριωμένο.
- Το κρέας είναι καλά ψημένο και καταναλώνεται, όταν είναι ακόμη ζεστό.
- Αποφεύγονται τα ψάρια και τα όστρακα, επειδή είναι επικίνδυνα σε συγκεκριμένες εποχές του χρόνου, ακόμα και όταν είναι σωστά μαγειρεμένα.
- Τα φρούτα και οι ντομάτες πλένονται και μετά ξεφλουδίζονται.
- Πλένονται τα χέρια με σαπούνι και στεγνώνονται (με αέρα ή καθαρή πετσέτα) πριν από το φαγητό αλλά και μετά τη χρήση του μπάνιου. Σε περίπτωση έλλειψης νερού και σαπουνιού, πρέπει να υπάρχουν ειδικά αντισηπτικά μαντήλια.
Φαρμακευτική πρόληψη
Εμβολιασμός: εμβολιασμός κατά της ηπατίτιδας Α (παρότι η ηπατίτιδα Α δεν προκαλεί διάρροια των ταξιδιωτών, η λοίμωξη μεταδίδεται με μολυσμένα τρόφιμα και ποτά).
Χημειοπροφύλαξη: χορήγηση αντιμικροβιακών με ευρύ φάσμα προλαμβάνει σε ποσοστό 70-90% τη διάρροια των ταξιδιωτών.
- Δοξυκυκλίνη (doxycycline): Τετρακυκλίνη που χορηγείται για πρόληψη της διάρροιας των ταξιδιωτών και της ελονοσίας.
- Σιπροφλοξασίνη (ciprofloxacin).
- Τριμεθοπρίμη (trimethoprim) ή κοτριμοξαζόλη (cotrimoxazole): O συνδυασμός με σουλφαμεθοξαζόλη (σουλφοναμίδη) ενισχύει την αντιμικροβιακή δράση τους.
Aντιμετώπιση
- Επανυδάτωση: προτεραιότητα έχει η πρόληψη της αφυδάτωσης, ιδιαίτερα στα νεαρά άτομα και τους ηλικιωμένους. Γι? αυτό, πρέπει να καταναλώνονται υγρά (~3-4 λίτρα την ημέρα), ειδικά όταν υπάρχει πυρετός, εμετός και διάρροια.
- Χορήγηση διαλυμάτων δεξτρόζης και ηλεκτρολυτών: περιέχουν κάλιο σε ικανή ποσότητα για την αντικατάσταση των απωλειών, διττανθρακικό νάτριο για τη διόρθωση της οξέωσης και χλωριούχο νάτριο.
- Διατροφή: πρέπει να αποφεύγονται τροφές πλούσιες σε ίνες, λιπαρά, γαλακτοκομικά προϊόντα, αλκοόλη.
Προτιμάτε στερεά τροφή π.χ. βρασμένο ρύζι, ξεφλουδισμένα φρούτα, μπισκότα, τοστ.
- Ηρεμία και ξεκούραση.
- Αντιδιαρροϊκή αγωγή (δεν προτείνεται στα νεαρά παιδιά).
Θεραπεία
Χορήγηση αντιδιαρροϊκών φαρμάκων (λοπεραμίδη).
Επισήμανση
- Άτομα με εντερική πάθηση, π.χ. κολίτιδα ή σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου, πρέπει να λαμβάνουν όλα τα μέτρα πρόληψης, αφού ένα και μόνο επεισόδιο διάρροιας μπορεί να επιδεινώσει την κατάστασή τους ή να προκαλέσει υποτροπή.
- Η χημειοθεραπεία δεν είναι θεραπεία ρουτίνας.
- Τα αντιμικροβιακά μπορεί να προκαλέσουν ανεπιθύμητες ενέργειες που συνήθως είναι σοβαρές π.χ. διάρροια.
- Η σιπροφλοξασίνη σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει σύγχυση και παραισθήσεις.
- Η δοξυκυκλίνη αντενδείκνυται σε εγκύους και παιδιά.
Γαστρεντερίτιδα: πρώτες βοήθειες
Σε υποψία γαστρεντερίτιδας σε ενήλικο συνιστάται:
- Επαρκής χορήγηση υγρών ή νερού για την αποφυγή αφυδάτωσης.
- Αποφυγή γάλακτος, καφεΐνης, αλκοόλης, νικοτίνης, λιπαρών για μερικές ημέρες.
- Χορήγηση αντιδιαρροϊκού φαρμάκου (εκτός από την περίπτωση αιματηρής διάρροιας ή υψηλού πυρετού).
Ειδοποιείται γιατρός όταν:
- Τα προβλήματα διαρκούν περισσότερο από 36 ώρες.
- Η διάρροια γίνεται αιματηρή.
- Ο πυρετός είναι υψηλός.
- Υπάρχει σύγχυση ή λιποθυμία.
- Εμφανίζεται έντονο κοιλιακό άλγος.
Σε υποψία γαστρεντερίτιδας σε παιδί:
- Το άτομο αφήνεται σε ηρεμία.
- Όταν σταματά ο εμετός, χορηγούνται καθαρά υγρά σε μικρές ποσότητες (κατά κανόνα νερό).
- Συνιστάται επαρκής χορήγηση υγρών ή νερού για την αποφυγή αφυδάτωσης.
- Αφού περάσουν 6-8 ώρες χωρίς εμετό, χορηγείται ελαφρά τροφή π.χ. κρακεράκια, φρυγανιά, ρύζι ή κοτόπουλο.
Ειδοποιείται γιατρός όταν το παιδί:
- Γίνεται ασυνήθιστα νωθρό.
- Έχει αιματηρό εμετό.
- Έχει αιματηρή διάρροια.
- Εμφανίζει σημάδια αφυδάτωσης π.χ. ξηροστομία και ξηροδερμία, κλάμα χωρίς δάκρυα.
- Σε περίπτωση που πρόκειται για βρέφος, ειδοποιείται γιατρός όταν για 8 ώρες έχει στεγνές πάνες.
Φωτοπροστασία
Ορισμός
Φωτοπροστασία ονομάζεται η χρήση φυσικών και/ή χημικών παραγόντων για την πρόληψη και αποφυγή δερματικής βλάβης από τη UV ακτινοβολία. Φυσική φωτοπροστασία παρέχει ο ρουχισμός, η ομπρέλα, η τέντα και τα δένδρα, ενώ χημική φωτοπροστασία παρέχουν τα αντηλιακά.
Επιλογή ρουχισμού με φωτοπροστατευτικές ιδιότητες
Ο υψηλός δείκτης προστασίας στο ρούχο εξαρτάται από την πλέξη του υφάσματος. Πυκνή ύφανση από νάιλον ή πολυεστέρα εξασφαλίζει μεγάλη φωτοπροστασία, ενώ ανοιχτόχρωμο ρούχο με χαλαρή ύφανση, π.χ. λευκό βαμβακερό πουκάμισο, δεν είναι αποτελεσματικό, ειδικά όταν είναι βρεγμένο. Για μέγιστο αποτέλεσμα πρέπει να προτιμάται σκουρόχρωμο ρούχο με πυκνή ύφανση, μακριά μανίκια και μακρύ παντελόνι. Πλατύγυρο καπέλο εξασφαλίζει επίσης σκιά στο πρόσωπο και το λαιμό.
Ρουχισμός με υψηλό δείκτη προστασίας (SPF) είναι ιδιαίτερα απαραίτητος σε άτομα που:
- Παθαίνουν εύκολα έγκαυμα ή είναι επιρρεπείς σε ακτινική υπερκεράτωση (υπερκερατωσική νεοπλασία που μπορεί να εξελιχθεί σε δερματικό κέρας ή να καταστεί κακοήθης και οφείλεται σε υπερβολική έκθεση στον ήλιο), φωτογήρανση, καρκίνο του δέρματος κ.ά.
- Εκτίθενται για μεγάλο χρονικό διάστημα στην ηλιακή ακτινοβολία, λόγω επαγγέλματος ή άλλης απασχόλησης (ψάρεμα, κηπουρική, καλλιέργεια κ.ά.)
Αναζήτηση σκιάς όποτε είναι δυνατό
Πέρα από τον κατάλληλο ρουχισμό, οι άνθρωποι πρέπει να αναζητούν τη σκιά. Οι τέντες, τα δένδρα και οι ομπρέλες παρέχουν επαρκή προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία.
Αντηλιακά
Τα αντηλιακά υποβοηθούν το φυσικό μηχανισμό της άμυνας του σώματος στην αντιμετώπιση της βλαβερής υπεριώδους ακτινοβολίας.
Δεν πρέπει όμως να θεωρούνται ως ο μοναδικός τρόπος προστασίας, αφού μερικές ακτίνες τα διαπερνούν.
Για να είναι αποτελεσματικό ένα αντηλιακό πρέπει να:
- Έχει μεγάλο δείκτη προστασίας.
- Χρησιμοποιείται σε σταθερή βάση, ακόμη και τις συννεφιασμένες ημέρες, αφού το 80% των ηλιακών ακτινοβολιών διαπερνά τα σύννεφα.
- Εφαρμόζεται στο δέρμα 15-30 λεπτά πριν από την έκθεση στον ήλιο και να επαναλαμβάνεται η εφαρμογή του κάθε 2 ώρες.
- Ξαναεφαρμόζεται μετά από κολύμπι ή εφίδρωση.
Φωτοπροστασία όχι μόνο σε ζεστές και ηλιόλουστες περιοχές
Ο κίνδυνος εμφάνισης πρόωρης γήρανσης, ακτινικής υπερκεράτωσης και δερματικού καρκίνου δεν περιορίζεται μόνο στις ζεστές και ηλιόλουστες περιοχές, ιδιαίτερα για τα άτομα εκείνα που έχουν χαρακτηριστικά προδιάθεσης στην ανάπτυξη τέτοιων νοσημάτων, όπως π.χ. λευκή επιδερμίδα, ξανθά μαλλιά, μπλε ή πράσινα μάτια, φακίδες, πανάδες.
Φωτοπροστασία μετά από θεραπεία
Πολλά φαρμακευτικά σκευάσματα πυροδοτούν φωτοδυναμικές αντιδράσεις (φωτοτοξικές ή/και φωτοαλλεργικές). Ανάμεσα σ? αυτά είναι τα αντιμικροβιακά (τετρακυκλίνες και σουλφοναμίδια), τα αντιδιαβητικά, διουρητικά, νευροληπτικά, αντιρευματικά και αντικαταθλιπτικά.
Επίσης θεραπεία ακμής, απολεπίσεις και αντιμετώπιση της πρόωρης γήρανσης κάνουν το δέρμα λεπτό και κατά συνέπεια περισσότερο φωτοευαίσθητο. Στις περιπτώσεις αυτές, κρίνεται απαραίτητη η εφαρμογή ειδικών φαρμακευτικών αντηλιακών σκευασμάτων - UVA και UVB φίλτρα - με υψηλό δείκτη προστασίας και μικροχρωστικές ουσίες (τα αντηλιακά με μικροχρωστικές δεν εισέρχονται στο δέρμα και θεωρούνται κατάλληλα σε ουλές και μετά από θεραπεία με laser).
Συμπέρασμα
Η φωτοπροστασία πρέπει να είναι η βασική σκέψη ενός ατόμου που πρόκειται να εκτεθεί στην ηλιακή ακτινοβολία.
Πέρα από την επιλογή του ρουχισμού, την αναζήτηση σκιάς, όποτε αυτό είναι εφικτό, και τη χρήση αντηλιακού με μεγάλο δείκτη προστασίας, πρέπει να δίνεται προσοχή και στα εξής:
- Επαναλαμβανόμενη εφαρμογή του αντηλιακού (κάθε 2 ώρες), αλλά και μετά από κολύμβηση ή έντονη εφίδρωση.
- Αποφυγή έκθεσης στον ήλιο τις ώρες της μέγιστης ισχύος της ακτινοβολίας (10 π.μ. - 4 μ.μ.).
- Να μη χρησιμοποιούνται λάμπες μαυρίσματος και στρώματα που το επιταχύνουν.
Θυμήσου!
Πριν από την έκθεση στον ήλιο σκεπτόμαστε πάντα τη φωτοπροστασία με:
- Προτίμηση σε σκουρόχρωμο ρούχο με πυκνή ύφανση και μακριά μανίκια.
- Χρήση πλατύγυρου καπέλου.
- Χρήση κατάλληλων γυαλιών ηλίου (ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία), με σωστή εφαρμογή στο πρόσωπο για απόλυτη προστασία των ματιών.
- Εφαρμογή αντηλιακού σε όλες τις εκτεθειμένες επιφάνειες του δέρματος.
- Αναζήτηση σκιερού μέρους.
Ηλικιωμένοι ταξιδιώτες
Τα ηλικιωμένα άτομα:
- Είναι περισσότερο επιρρεπή στη διάρροια των ταξιδιωτών (λόγω μειωμένης ποσότητας στομαχικού οξέος), ενώ έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες αφυδάτωσης, ακόμη και όταν βρίσκονται σε ζεστό περιβάλλον (μειωμένη ικανότητα ρύθμισης νερού και αλάτων).
- Έχουν αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, με αποτέλεσμα να είναι ευαίσθητα σε λοιμώξεις.
- Κινδυνεύουν από ατυχήματα καθώς και από κατάγματα που οφείλονται κατά κύριο λόγο σε οστεοπόρωση, λόγω έλλειψης ευκινησίας και ισορροπίας.
- Παραμελούν την εφαρμογή της θεραπευτικής τους αγωγής την περίοδο των καλοκαιρινών διακοπών.
- Κινδυνεύουν από φλεβική θρόμβωση, η οποία μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί σε μεγάλης διάρκειας ταξίδι, με περιορισμό στην κίνηση.
- Μπορεί να οδηγηθούν σε στηθάγχη και αναπνευστική δυσφορία (σε διάρκεια πτήσης ή όταν βρεθούν σε μεγάλο υψόμετρο) λόγω της μειωμένης λειτουργίας των πνευμόνων.
Συμβουλές - Επισημάνσεις
Τα ηλικιωμένα άτομα πρέπει:
- Να φορούν ειδική ταυτότητα, όπου να αναφέρεται η πάθησή τους (για ενημέρωση των ενδιαφερόμενων σε ώρα ανάγκης), σε περίπτωση που υποφέρουν από κάποια χρόνια πάθηση.
- Να φέρουν πάντα μαζί τους τα φάρμακά τους και να έχουν επιπλέον προμήθειες, σε περίπτωση που συμβεί καθυστέρηση ή παράταση των ημερών του ταξιδιού τους.
- Να έχουν μαζί τους λίστα με τις δραστικές ουσίες των φαρμάκων που λαμβάνουν και την ακριβή δοσολογία καθώς και το ιστορικό τους.
- Να παίρνουν προληπτικά μέτρα για την περίπτωση φλεβικής θρόμβωσης (ηπαρίνες χαμηλού μοριακού βάρους).
- Να καταναλώνουν μεγάλη ποσότητα υγρών (όχι αλκοολούχα) και να μην εκτίθενται στην ηλιακή ακτινοβολία.
- Να εμβολιάζονται κάθε χρόνο (εμβόλιο γρίπης), όταν είναι ηλικίας άνω των 65 ετών.
Ταξιδιωτικό βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών
- Το περιεχόμενο συνήθως εξαρτάται από τον προορισμό του ταξιδιού.
- Πρέπει να γίνεται έλεγχος της ημερομηνίας λήξης των φαρμακευτικών σκευασμάτων.
- Σε περίπτωση ταξιδιού σε τροπική περιοχή της Αφρικής, της Ασίας ή της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής, ο ταξιδιώτης πρέπει να ενημερωθεί έγκαιρα για τον τύπο της ελονοσίας που χαρακτηρίζει την τοποθεσία και να λάβει τα αναγκαία μέτρα. Τα φάρμακα αυτά λαμβάνονται μία (1) βδομάδα πριν από την αναχώρηση, συνεχίζονται κατά τη διάρκεια της παραμονής και παρατείνεται η λήψη τους για ένα (1) μήνα μετά την ημερομηνία αναχώρησης.
Ένα πλήρες ταξιδιωτικό βαλιτσάκι πρώτων βοηθειών πρέπει να περιέχει τα εξής:
Φάρμακα
- Aντιισταμινικά δισκία και αλοιφή για αλλεργίες, κνησμό, δερματικό ερύθημα και δήγματα εντόμων.
- Kαθαρτικά για περιπτώσεις δυσκοιλιότητας εξαιτίας της αλλαγής διατροφής π.χ. υπόθετα γλυκερίνης ή δισκία που διεγείρουν την εντερική κινητικότητα.
- Aντιδιαρροϊκά για την αντιμετώπιση της διάρροιας του ταξιδιώτη.
- Aντιεμετικά για την αντιμετώπιση της ναυτίας των ταξιδιωτών.
- Φάρμακα για την αντικατάσταση των ηλεκτρολυτών σε έντονη διάρροια.
- Αντιόξινα για περιπτώσεις υπερέκκρισης γαστρικού υγρού ή οπισθοστερνικό αίσθημα καύσου.
- Αντιφλεγμονώδη.
- Αντιβιοτικά με ευρύ φάσμα (μετά από σύσταση του γιατρού) και αντιβιοτική κρέμα.
- Εντομοκτόνα.
- Εντομοαπωθητικά.
- Λοσιόν καλαμίνης για τσιμπήματα από κρότωνες (τσιμπούρια).
- Γέλη για ηλιακό έγκαυμα.
- Παυσίπονα για την αντιμετώπιση πονοκέφαλου, πονόδοντου ή εμμηνορυσιακού πόνου.
Τα φάρμακα που λαμβάνονται σε καθημερινή βάση τα αφήνουμε στη συσκευασία τους μαζί με τη συνταγή του γιατρού, όπου αναγράφονται οι δραστικές ουσίες και η δοσολογία τους.
Άλλα χρήσιμα αντικείμενα πρώτων βοηθειών
- Σύριγγες και βελόνες αποστειρωμένες.
- Θερμόμετρο, ψαλίδι και λαβίδα (τσιμπιδάκι).
- Ελαστικοί επίδεσμοι.
- Αποστειρωμένες γάζες – αυτοκόλλητη ταινία.
- Οφθαλμικές γάζες.
- Αντισηπτικά μαντηλάκια για τον καθαρισμό των χεριών και των πληγών.
- Αντηλιακό με υψηλό δείκτη προστασίας.
- Φίλτρα ή δισκία για τον καθαρισμό του νερού.
- Βιβλίο πρώτων βοηθειών.
- Προφυλακτικά για την πρόληψη ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και την αποφυγή μεταδοτικού νοσήματος.