Αντικαταθλιπτική δρόγη - Πόα υπερικού (St. John's wort)

Περιγραφή: Η δρόγη αποτελείται από τα αποξηραμένα άνθη του φυτού που συλλέγονται την εποχή της ανθοφορίας, από Ιούνιο έως Αύγουστο.

Η ονομασία του φυτού «St. John’s wort» παραπέμπει στον ’γιο Ιωάννη το Βαπτιστή. Πρόκειται, δηλαδή, για τη «ρίζα» του Αγ. Ιωάννη του Βαπτιστή, μια και ο όρος wort στα «παλιά» Αγγλικά σημαίνει ρίζα (root).

Ιδιότητες:

• Από την Αρχαία Ελλάδα και μέχρι το Μεσαίωνα απέδιδαν στο φυτό μαγικές δυνάμεις και ιδιότητες. Η χρήση του για διαταραχές του συναισθήματος ήταν γνωστή από τότε, αλλά το 19ο αιώνα Ευρωπαίοι γιατροί το «ανακάλυψαν» εκ νέου και επαναβεβαίωσαν αυτές τις ενδείξεις, δηλαδή τη χρήση του για τη θεραπεία της κατάθλιψης.
• Σε ένα ικανό αριθμό μελετών έχει αποδειχθεί ότι διαθέτει επουλωτικές και απολυμαντικές ικανότητες, γι’ αυτό και συνιστάται η χρήση του υπό μορφήν αλοιφής για την επούλωση πληγών και εγκαυμάτων. Επίσης συνιστάται στη θεραπεία του AIDS και άλλων ιογενών λοιμώξεων.

Eνδείξεις: Το εκχύλισμα της πόας υπερικού χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ήπιας έως σοβαρής κατάθλιψης, όπως διαπιστώθηκε και μετά από μια μεγάλη έρευνα Γερμανών γιατρών στις αρχές του 2005.

Δραστικά συστατικά:
Τα άνθη του φυτού περιέχουν:
• Nαφθοδιανθρόνες (0,05 - 0,3%), μια χημική κατηγορία στην οποία ανήκουν η υπερικίνη, η ψευδοϋπερικίνη και άλλες υπερικίνες.
• Παράγωγα των φλωρογλυκοκινολών, όπως η υπερφορίνη (2-4,5%), η αντιυπερφορίνη κ.τ.λ.
• Φλαβονοειδή όπως οι γλυκοσίδες της κερκετίνης (2-4%).

Μηχανισμός δράσης: Σύμφωνα με τις αρχικές θεωρίες, η δραστική ουσία υπερικίνη δρούσε ως αναστολέας του ενζύμου της μονοαμινικής οξειδάσης (ΜΑΟ), που έχει σχέση με τον εντός των νευρώνων καταβολισμό των αμινών. Σήμερα οι νέες μελέτες θεωρούν ως πιθανότερο ενεργό συστατικό την υπερφορίνη, η οποία αναστέλλει κυρίως την επαναπρόσληψη της σεροτονίνης αλλά και της ντοπαμίνης, της νορεπινεφρίνης, του GABA και του L-γλουταμινικού οξέος. Η υπερφορίνη, δηλαδή, δε δρα εκλεκτικά, όπως οι SSRIs (Selective Serotonine Reuptake Inhibitors) και φάρμακα όπως το Ladose, Zoloft, Seropram, Seroxat, Efexor κ.ά., είναι ως εκ τούτου ένας «μη εκλεκτικός» αναστολέας επαναπρόσληψης σεροτονίνης.

Αντενδείξεις: Σε εγκύους ή θηλάζουσες μητέρες.

Ανεπιθύμητες ενέργειες: Ήπιες, με σποραδικά συμπτώματα από το γαστρεντερικό, ζάλη, κόπωση, ξηροστομία και εφίδρωση. Η πόα υπερικού μπορεί ακόμα να προκαλέσει φωτοευαισθησία, σε μεγάλες κυρίως δόσεις.

Τα συμπτώματα αυτά, πάντως, είναι πολύ ηπιότερα από τα αντίστοιχα των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, σύμφωνα με την προαναφερθείσα έρευνα που διεξήχθη από Γερμανούς γιατρούς.

Σπάνια έχει αναφερθεί κίνδυνος επαγωγής μανίας ή υπομανίας, κίνδυνος που συναντάται σε όλα τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα.

Αλληλεπιδράσεις: Δρόγη / Φάρμακο: Η πόα υπερικού, σε ορισμένες περιπτώσεις, αναφέρθηκε ότι μειώνει τα επίπεδα του συγχορηγούμενου φαρμάκου. Όσον αφορά τις επιπλοκές στο κεντρικό νευρικό σύστημα (Κ.Ν.Σ.) κατά τη συγχορήγηση, υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης σεροτονινεργικού συνδρόμου με εκδηλώσεις αστάθειας και μυαλγιών (αύξηση της κρεατινοφωσφοκινάσης-CPK). Στις περιπτώσεις αυτές επιβάλλεται η άμεση διακοπή της συγχορήγησης.

Σκευάσματα:

• St. John’s wort της Lamberts

• Σε δισκία που περιέχουν 170mg εκχυλίσματος 8:1, που αντιστοιχούν σε 0,5mg υπερικίνης ανά δισκίο.

Δόση: 2 δισκία ημερησίως.

• St. John’s wort της Solgar

• Εκχύλισμα 0,3% υπερικίνης 300mg
• Raw St. John’s wort powder 100mg

Δόση: 1-2 κάψουλες ημερησίως.

• Neucan 300-Hypericum Perfotatum της Apivita

• Σε δισκία των 300mg από τιτλοποιημένο εκχύλισμα υπερφορίνης και υπερικίνης.

Eνδείξεις: Ήπια και μέτρια κατάθλιψη δυσθυμικού τύπου.
Δόση: 3 δισκία ημερησίως.
Εισάγεται από τη Γερμανία. Είναι εγκεκριμένο από τον Ε.Ο.Φ. και διαθέτει κουπόνι.