Το κακόηθες μελάνωμα είναι η πιο επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος και αποτελεί την κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο του δέρματος διεθνώς. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο περισσότεροι από 50.000 Ευρωπαίοι εμφανίζουν επιθετική μορφή της νόσου. Το μελάνωμα, όταν εξαπλωθεί σε άλλα μέρη του σώματος, είναι συχνά θανατηφόρο, Ωστόσο, το 90% των μελανωμάτων, αν διαγνωστούν έγκαιρα, μπορούν να θεραπευτούν.

Το μελάνωμα, οι καρκίνοι του δέρματος και οι ακτινικές κερατώσεις έχουν αυξηθεί κατά τρόπο δραματικό τις τελευταίες δεκαετίες, έτσι που ορισμένοι τολμούν να μιλούν για «επιδημία» μελανώματος. Το μελάνωμα αποτελεί κακοήθεια, η οποία δίνει μεταστάσεις εσωτερικές στα διάφορα όργανα και εάν διαγνωσθεί εγκαίρως και αφαιρεθεί άμεσα, η ζωή μας σώζεται. Οι δερματικοί καρκίνοι και οι ακτινικές κερατώσεις, οι οποίοι παρουσιάζονται συνηθέστερα στο πρόσωπο και χέρια, δηλαδή τις περισσότερο εκτεθειμένες στον ήλιο περιοχές, επίσης εφόσον διαγνωσθούν έγκαιρα και αφαιρεθούν, αποκλείουν το ενδεχόμενο δημιουργίας μεταστάσεων και άλλων σοβαρών ιατρικών προβλημάτων.

Ο καρκίνος του δέρματος, το κακόηθες μελάνωμα και οι ακτινικές κερατώσεις αποτελούν σημαντικό πρόβλημα υγείας και βασική πρόληψη αποτελεί η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο, ήδη από την παιδική μας ηλικία. Επιπλέον, η σωστή χρήση των αντιηλιακών, το ντύσιμο μετά το μπάνιο, το καπελάκι και τα σκούρα γυαλιά, καθώς και η επίσκεψη στο δερματολόγο σε περίπτωση που αντιληφθούμε αλλαγή στην συμπεριφορά κάποιου σπίλου (ελιάς) στο μέγεθος, χρώμα, σχήμα, ύπαρξη ογκιδίου ή έλκωσης, συνιστούν την ζωτικότερης σημασίας μέθοδο πρόληψης και έγκαιρης διάγνωσης, τόσο του καρκίνου του δέρματος όσο και του κακοήθους μελανώματος», δήλωσε ο κ. Νικόλαος Γ. Σταυριανέας, Καθηγητής Δερματολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, τ. Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μελανώματος και Πρόεδρος Ελληνικού Κολλεγίου Δερματολογίας.

"Η συχνότητα του μελανώματος αυξάνεται στο λευκό πληθυσμό κάθε χρόνο και περισσότερο. Αποτελεί την ταχύτερα αυξανόμενη κακοήθεια στις βιομηχανικές χώρες, ενώ αυξημένη είναι η πιθανότητα εμφάνισης όταν υπάρχει ιστορικό μελανώματος στην οικογένεια και όταν έχουν συμβεί πολλά ηλικιακά εγκαύματα ιδιαίτερα κατά τη νεαρή ηλικία. Είναι σημαντικό να καταλάβουν όλοι πως δεν πρέπει να αγνοούν τους σπίλους (ελιές), και πρέπει να αυτοεξετάζονται για τυχόν μεταβολές στο χρώμα, το σχήμα και το μέγεθός τους.”, αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δρ. Γεώργιος Ν. Σγούρος, δερματολόγος – ογκολόγος, διευθυντής Νοσοκομείου "Μεταξά”.

«Ο Όμιλος Εθελοντών Κατά του Καρκίνου - ΑγκαλιάΖΩ για ακόμη μία χρονιά πραγματοποίησε μια επιτυχή Καμπάνια Ενημέρωσης για τον Καρκίνο του Δέρματος και το Κακόηθες Μελάνωμα σε ό,τι αφορά στην Πρόληψη και Έγκαιρη Διάγνωση, η οποία και αποτελεί το βασικότερο όπλο για την αντιμετώπιση της νόσου. Τα νέα είναι ενθαρρυντικά τόσο για ασθενείς που έχουν διαγνωσθεί με μελάνωμα όσο και για ασθενείς με ακτινική κεράτωση. Μετά από 30 έτη έχουν πλέον πρόσβαση σε νέες θεραπευτικές επιλογές, οι οποίες μπορούν να σώσουν την ζωή τους και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα στη διαχείριση της ασθένειας και την πρόσβαση των ασθενών στα καινοτόμα φάρμακα. Επιπλέον, εκτός από τις απαραίτητες δερματολογικές εξετάσεις, την χαρτογράφηση και την αφαίρεση σπίλων, όταν αυτό απαιτείται, νέες διαγνωστικές εξετάσεις που οδηγούν σε στοχευμένη θεραπεία, όπως είναι το BRAF Testing στην περίπτωση του μεταστατικού μελανώματος, βρίσκονται ήδη σε ισχύ. Ο Όμιλος Εθελοντών Κατά του Καρκίνου - ΑγκαλιάΖΩ παραμένει στην πρώτη γραμμή στο μεγάλο θέμα της Διεκδίκησης των Δικαιωμάτων των Καρκινοπαθών Ασθενών. Στόχος μας πάντα είναι η ισότιμη πρόσβαση τους στην πλέον κατάλληλη και ποιοτική ιατροφαρμακευτική φροντίδα, μέσα στο πλαίσιο ενός ασθενοκεντρικού μοντέλου φροντίδας υγείας», δήλωσε η Πρόεδρος του ΑγκαλιάΖΩ, κα Ολυμπία Χαλδαίου- Μπήτρου.

Η φετινή δράση του ΑγκαλιάΖΩ

Για τη φετινή εκστρατεία ενημέρωσης επελέγησαν 2 νησιά, τα οποία αποτελούν δημοφιλείς προορισμούς, ιδιαίτερα κατά τους θερινούς μήνες. Οι δράσεις πραγματοποιήθηκαν στην Αίγινα (3 και 4 Ιουλίου) και την Σαλαμίνα (10 και 11 Ιουλίου), αμφότερες με μεγάλη επιτυχία. Το Λαογραφικό Μουσείο Αίγινας και η Αίθουσα Μπόγρη του Δημαρχείου Σαλαμίνας φιλοξένησαν τους ιατρούς που εξέτασαν το κοινό, αλλά και τις ενημερωτικές ημερίδες που διοργανώσαμε, με τη συμμετοχή διακεκριμένων ογκολόγων, δερματολόγων και πλαστικού χειρουργού.

Αξίζει να σημειωθεί πως εξετάστηκαν 330 άτομα, εκ των οποίων παραπέμφθηκαν 16 άτομα για χαρτογράφηση σπίλων και 16 άτομα για αφαίρεση. Επίσης, επί 3 Σαββατοκύριακα του Ιουλίου διανεμήθηκε έντυπο ενημερωτικό υλικό σε ταξιδιώτες όλων των προορισμών στο λιμάνι του Πειραιά. Η φετινή Εκστρατεία Ενημέρωσης περιελάμβανε επίσης την προβολή τηλεοπτικού και ραδιοφωνικού σποτ.

Πως εξελίσσεται το μελάνωμα

Καθώς μεγαλώνει ένα μελάνωμα, τα καρκινικά κύτταρα διεισδύουν βαθύτερα στο δέρμα, φθάνοντας στα αιμοφόρα αγγεία ή στα λεμφικά κανάλια, μέσω των οποίων εξαπλώνονται στον οργανισμό. Αυτό το στάδιο καλείται μεταστατικό μελάνωμα και είναι η πιο θανατηφόρα και επιθετική μορφή καρκίνου του δέρματος. Στους μισούς περίπου ασθενείς με μελάνωμα, ο καρκίνος προκαλείται από μετάλλαξη στο γονίδιο BRAF, που έχει ως αποτέλεσμα την παραγωγή της ελαττωματικής πρωτεΐνης BRAF.
Η BRAF είναι μια πρωτεΐνη που λέει στα κύτταρα πότε να αναπτύσσονται και να διαιρούνται. Όταν λειτουργεί κανονικά, τα κύτταρα αναπτύσσονται και διαιρούνται με κανονικό ρυθμό, ωστόσο, στο BRAF-θετικό μεταστατικό μελάνωμα η BRAF είναι ελαττωματική και προκαλεί τα κύτταρα να αναπτύσσονται και να διαιρούνται υπερβολικά γρήγορα. Η αναστολή της λειτουργίας της μπορεί να συρρικνώσει τους όγκους, προκαλώντας διακοπή ανάπτυξης ή και θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Οι ασθενείς που φέρουν τη μετάλλαξη του γονιδίου BRAF μπορούν να εντοπιστούν με μια διαγνωστική εξέταση (BRAF Testing). Ο εντοπισμός της μετάλλαξης είναι πολύ σημαντικός διότι επιτρέπει στους ιατρούς να χορηγήσουν στοχευμένη θεραπεία, όπως είναι το vemurafenib, ένας BRAF αναστολέας που στοχεύει μόνο στη μεταλλαγμένη (ελαττωματική) πρωτεΐνη BRAF και καθυστερεί ή σταματάει την ανάπτυξη του όγκου, βελτιώνοντας την επιβίωση σε μία νόσο με κακή πρόγνωση.
Ταυτόχρονα, ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων της Ελλάδας (ΕΟΦ) συμπεριέλαβε το IPILIMUMAB, μία νέα ανοσο-ογκολογική θεραπεία για ενήλικες ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα, στη θετική λίστα αποζημιούμενων φαρμακευτικών ιδιοσκευασμάτων. Στο παρελθόν, ο μέσος όρος του προσδόκιμου επιβίωσης ήταν μόλις έξι έως εννέα μήνες αλλά τώρα η δυνατότητα διάθεσης του IPILIMUMAB αντιπροσωπεύει ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της νόσου και παρέχει μια σημαντική νέα θεραπευτική επιλογή.

Το IPILIMUMAB αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα στοχευμένης θεραπείας και ειδικότερα στην ανοσο-ογκολογία, μία ταχέως αναπτυσσόμενη και καινοτόμο θεραπευτική μέθοδο που αξιοποιεί τις δυνατότητες του ανοσοποιητικού συστήματος του ίδιου του ασθενούς για την καταπολέμηση του καρκίνου.