Υπάρχουν οφέλη από την προληπτική λήψη της Ασπιρίνης;

Η καθημερινή λήψη Ασπιρίνης (ακετυλοσαλικυλικού οξέος) δεν παρατείνει την υγιή ζωή στους ηλικιωμένους χωρίς καρδιαγγειακά προβλήματα, σύμφωνα με την πιο ολοκληρωμένη έρευνα σχετικά με τα οφέλη και τους κινδύνους από τη χορήγηση του εν λόγω φαρμάκου σε χαμηλή δόση.

Αντιθέτως, σύμφωνα με τα πορίσματά της, η προληπτική χρήση λήψη της Ασπιρίνης καθημερινά κάνει περισσότερο κακό παρά καλό στους υγιείς ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, λόγω του γνωστού -αυξημένου- κινδύνου για αιμορραγία.

Η διεθνής τυχαιoποιημένη, διπλά «τυφλή» και ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο (πλασίμπο) κλινική δοκιμή ASPREE (ASPirin in Reducing Events in the Elderly) πραγματοποιήθηκε σε βάθος πενταετίας σε 19.114 άτομα στην Αυστραλία και 2.411 άτομα στις ΗΠΑ, όλα άνω των 65 ετών. Στην αρχή της μελέτης κανείς συμμετέχων δεν είχε άνοια, κινητικά προβλήματα ή καρδιαγγειακές παθήσεις που να δικαιολογούν τη λήψη Ασπιρίνης.

Διαπιστώθηκε ότι η χορήγηση 100mg/μέρα δεν είχε καμία θετική επίπτωση στην επιβίωση. Μεταξύ όσων πήραν Ασπιρίνη, το 90,3% ζούσε στο τέλος της μελέτης, έναντι ποσοστού 90,5% μεταξύ όσων είχαν πάρει το πλασίμπο.

Επίσης, τα ποσοστά εμφάνισης άνοιας και κινητικών δυσκολιών ήταν παρόμοια στις δύο ομάδες.

Μάλιστα η ομάδα της Ασπιρίνης είχε ελαφρώς αυξημένο κίνδυνο θανάτου (5,9% πέθαναν στη διάρκεια της πενταετούς μελέτης) έναντι της ομάδας του πλασίμπο (ποσοστό θανάτων 5,2%), ένα εύρημα για το οποίο δεν υπάρχει σαφής εξήγηση.

Πάντως το υψηλότερο ποσοστό θανάτων μεταξύ όσων έπαιρναν καθημερινά Ασπιρίνη για χρόνια, οφειλόταν κυρίως στο υψηλότερο ποσοστό θανάτων λόγω καρκίνου (περίπου οι μισοί συμμετέχοντες που πέθαναν, είχαν κάποιο καρκίνο). «Η αύξηση των θανάτων από καρκίνο στην ομάδα της ασπιρίνης ήταν απρόσμενη, καθώς προηγούμενες μελέτες είχαν δείξει ότι η χρήση Ασπιρίνης λειτουργεί θετικά ενάντια στον καρκίνο. Το θέμα αναλύεται περαιτέρω και, εωσότου υπάρξουν πρόσθετα στοιχεία, αυτό το εύρημα πρέπει να ερμηνευθεί με επιφύλαξη», δήλωσε ο ερευνητής δρ Λέσλι Φορντ.

Όσον αφορά τα σοβαρά καρδιαγγειακά περιστατικά στη διάρκεια της μελέτης (στεφανιαία νόσος, μη θανατηφόρα εμφράγματα, θανατηφόρα και μη θανατηφόρα ισχαιμικά εγκεφαλικά), οι διαφορές ήταν μικρές ανάμεσα στην ομάδα του φαρμάκου (448 περιστατικά) και του πλασίμπο (474).

Από την άλλη, η καθημερινή λήψη ασπιρίνης συνδέθηκε με αυξημένο κίνδυνο αιμορραγίας, κυρίως στο γαστρεντερικό σύστημα και στον εγκέφαλο (αιμορραγικά εγκεφαλικά). Υπήρξαν 361 τέτοια περιστατικά στην ομάδα της Ασπιρίνης (3,8% των συμμετεχόντων), έναντι 265 στην ομάδα του πλασίμπο (2,7%).

Οι επιστήμονες ξεκαθάρισαν ότι η Ασπιρίνη είναι ωφέλιμη για την πρόληψη των εμφραγμάτων και των εγκεφαλικών στους ανθρώπους που έχουν καρδιαγγειακές παθήσεις, όπως στεφανιαία νόσο. Όμως δεν φαίνεται να έχει ανάλογο όφελος στους υγιείς ανθρώπους της τρίτης ηλικίας. Δεν έχει μελετηθεί ακόμη σε βάθος κατά πόσο η καθημερινή λήψη του φαρμάκου μπορεί να ωφελήσει τους υγιείς ανθρώπους κάτω των 65 ετών.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον δρα Τζον ΜακΝιλ, επικεφαλής του Τμήματος Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής του Πανεπιστημίου Μόνας της Μελβούρνης, έκαναν τρεις σχετικές δημοσιεύσεις στο διεθνούς κύρους αμερικανικό ιατρικό περιοδικό "The New England Journal of Medicine"  (εδώ, εδώ και εδώ).

ΑΠΕ-ΜΠΕ