Τρεις μικρές ιστορίες για την Υγεία

"...Πραγματικά ξαφνιάστηκα όταν ο διεθνής ποδοσφαιριστής και πολυεκατομμυριούχος Rivaldo βγήκε πιασμένος χέρι- χέρι με τούς φτωχούς Βραζιλιάνους συμπατριώτες διαδηλωτές στη μεγαλειώδη κινητοποίηση του Ιούνη στις πλατείες του Σαο Πάολο της Βραζιλίας.

Το ’’κίνημα της Σαλάτας’’, όπως ονομάσθηκε από το γεγονός ότι αρκετοί διαδηλωτές συνελήφθησαν με μόνο ενοχοποιητικό στοιχείο το ότι κουβαλούσαν ξύδι για να αντιμετωπίσουν τα χημικά , διαδήλωνε γιατί η Βραζιλία εξακολουθεί να είναι μία από τις πιο άνισες κοινωνίες στον κόσμο και παρά το γεγονός ότι η ψαλίδα είχε κλείσει σ’ έναν καλό βαθμό την προηγούμενη δεκαετία.

Η ανισότητα όμως, όπως αποτυπώνεται στον συντελεστή Gini, παραμένει οριακά πάνω από το 0,5 - όταν το 0,4 θεωρείται όριο κοινωνικής αποσταθεροποίησης. Οπότε καταλαβαίνετε τον κίνδυνο. Η διαφθορά και η χαμηλή ποιότητα των παρεχόμενων δημόσιων υπηρεσιών στην υγεία, στη παιδεία ,τις μεταφορές, είναι θεαματικά αναντίστοιχη με τη φορολογική επιβάρυνση του Βραζιλιάνικου λαού( στο 36% του ΑΕΠ, το υψηλότερο ποσοστό εκτός χωρών ΟΟΣΑ).

Παρόλα αυτά , πιστεύω ότι για τη παρουσία του επιτυχημένου Βραζιλιάνου ποδοσφαιριστή στους δρόμους του Σαν Πάολο η αφορμή είχε καθαρά προσωπικό χαρακτήρα.

Εκτιμώντας τη στάση του στη διάρκεια των παραγωγικών του χρόνων ως ποδοσφαιριστή αλλά και τώρα με τη παρουσία του στη διαδήλωση, το μυαλό μου πήγε χωρίς άλλο στο πόνο του από τον άδικο χαμό του πολυαγαπημένου του πατέρα λίγες μέρες πριν.

Ψάχνοντας ειδήσεις για το γεγονός επιβεβαιώθηκα με όσα δήλωσε: «ακόμα υποφέρω όταν σκέφτομαι πως ο πατέρας μου πέθανε, επειδή δεν υπήρχαν ασθενοφόρα» και συμπλήρωσε « είμαι εδώ επειδή θεωρώ ότι είναι απαράδεκτο να υπάρχουν ελλείψεις σε νοσοκομεία και σχολεία και να ξοδεύονται τόσα εκατομμύρια για να φιλοξενήσουμε το Μουντιάλ. Έχει δίκιο ο κόσμος που διαμαρτύρεται για την κοινωνική αδικία . Ήθελα να το βγάλω από μέσα μου γιατί ήμουν και εγώ φτωχός και βίωσα τα προβλήματα που έχουν τα δημόσια σχολεία και η έλλειψη ενός καλού συστήματος υγείας. Ακόμα με πονάει όταν το σκέφτομαι, ότι ο πατέρας μου χτυπήθηκε και πέθανε, γιατί ένα νοσοκομείο στο Ρεσίφε δεν τον περιέθαλψε όπως έπρεπε».

Ο με δόξα και χρήμα επιτυχημένος Rivaldo τούτη την ώρα είναι δυστυχισμένος. Το κάκιστο σύστημα υγείας της Βραζιλίας αποδείχτηκε ανήμπορο να κρατήσει ζωντανό τον πατέρα του πλούσιου ποδοσφαιριστή. ?λλη μία επιβεβαίωση της μη ταύτισης της επιτυχίας με την ευτυχία. Παραδείγματα πολλά και ίσως πιο χαρακτηριστικά και πιο σημαντικά, αν αναφερθώ σε απώλειες μικρών παιδιών και εφήβων από τις αδυναμίες των συστημάτων υγείας, τη χρήση ναρκωτικών ουσιών, τις αυτοκτονίες, τους κακότεχνους δρόμους, ….

---Τρείς μήνες πιο πριν, εδώ στην Ελλάδα και στον ακριτικό Ίασμο Ροδόπης, χάθηκε ο σαραντάχρονος Εμβέρ, βιοπαλαιστής πατέρας δύο μικρών παιδιών. Το ασθενοφόρο, που σε μεγάλο βαθμό θα τον κράταγε ζωντανό, αποσύρθηκε από το Κ. Υγείας εδώ και χρόνια για λόγους ‘’οικονομικολογιστικούς’’, μιας και οι «σοφοί» της Πολιτείας μας έκριναν ότι τα 25 χλμ είναι ‘’πολύ κοντά’’ στην Κομοτηνή, άσχετα μάλιστα κι αν άλλα πολλά μικρά χωριουδάκια απέχουν επιπλέον 10-15 χλμ.

Ο Εμβέρ από το σπίτι του , όπου κατάλαβε ότι κάτι δεν πάει καλά, πήγε οδηγώντας μόνος του στο Κ. Υγείας. Ο πόνος στη πλάτη του ήταν έντονος και ιδιαίτερος. Ο γιατρός εκεί έκανε ότι μπορούσε. Χρειαζόταν όμως υποστήριξη καρδιολογικής κλινικής. Ήταν Σάββατο 8 το πρωί .Το ΕΚΑΒ όχι μόνο δεν είχε ειδικά εξοπλισμένο ασθενοφόρο για την αντιμετώπιση καρδιολογικών περιστατικών, όχι μόνο δεν διέθετε συνοδό ειδικό γιατρό για εκείνο το πρωί του Σαββάτου , μιας και οι εφημερίες των γιατρών δεν καλύπτονται όλο το 24/ωρο και για κάθε μέρα, επιπλέον όμως δεν είναι σίγουρο αν ο αριθμός των ενεργών ασθενοφόρων ήταν ικανός να καλύψει την περιοχή της Ροδόπης. Είμαι πεπεισμένος, ότι αν έφτανε στα χέρια των καρδιολόγων νωρίτερα και δεν χανόταν πολύτιμος χρόνος, τώρα θα ζούσε.

Λάθος μέρα και λάθος ώρα διάλεξε ο Εμβέρ να αρρωστήσει!!!

Και σε λάθος τόπο. Ίσως μιας λάθος χώρας. Με τον μικρό του πεντάχρονο γιό να μετράει τις μέρες για να δει τον πατέρα του να επιστρέφει. «Όλοι οι μπαμπάδες κάνουν τρείς μέρες να γυρίσουν» λέει και ξαναλέει. Μία δύο τρείς. Και ξανά και ξανά και πάλι να μετράει από την αρχή. Δε ξέρει ακόμη ο μικρός ότι υπάρχουν και ταξίδια χωρίς γυρισμό.

Η μάνα του το βράδυ, μετά την ολοήμερη τσάπα στα ξερικά καπνοχώραφα του γιακά της Ροδόπης, για το πολύτιμο 20ευρω μεροκάματο, τον σφίγγει στην αγκαλιά της για να τον ησυχάσει και με τον μεγάλο δωδεκάχρονο γιό δίπλα της που θα «πρέπει» να ετοιμάζεται να υποκαταστήσει τον πατέρα του στη πληγωμένη αυτή οικογένεια.

Η ωμή και απόλυτη λογιστική στα θέματα της υγείας έκανε για ακόμη μια φορά το θαύμα της. Παραδείγματα πολλά και όχι μόνο σε ότι έχει να κάνει με τη διακομιδή των ασθενών.

Μήπως οι ελλείψεις των απαραίτητων υλικών, η οικονομική και η εργασιακή εξαθλίωση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, η πολλάκις εξαγγελθείσα αλλά δυστυχώς επιδεικτικά παραχωμένη πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας , τα ανεπαρκή προγράμματα πρόληψης, οι καθυστερήσεις στα ραντεβού, η οικονομική επιβάρυνση των ασφαλισμένων και τόσα άλλα δεν είναι αιτίες κακών;

---Όταν μου είπανε ότι ο εξηντάχρονος μικροαγρότης κ. Πέτρος ήταν στην εντατική του Νοσοκομείου της Κομοτηνής με εγκεφαλικό με πείραξε ιδιαίτερα. Πριν δυο μέρες πέρασε από το φαρμακείο και μιλήσαμε, όπως πάντα . Ζούσε μόνος του από τότε που έχασε τη γυναίκα του από προχωρημένο καρκίνο . Σ’ ένα μικρό αγροτόσπιτο . Ο ίδιος είχε προβλήματα με τη πίεση και τη καρδιά του. Τα δύο του παιδιά παντρεμένα , αλλά σε άλλα μέρη. Αθήνα και Χαλκίδα.

Το φαρμακείο γι’ αυτόν ήταν πάντα ένα καταφύγιο από τη μοναξιά του και τις σκοτούρες του. Μπορεί να πέρναγε μόνο για πέντε- δέκα λεπτά, αλλά μου έδινε να καταλάβω ότι τα όσα οι δυο μας συζητάγαμε στον λίγο αυτό χρόνο ήταν για κείνον ανάσες ζωής. Έφευγε γεμάτος. Και για τις απορίες του αλλά και για τα παράπονα που είχε από τη ζωή του. Τελευταία τον απασχολούσε έντονα η σχεδόν ταυτόχρονη απόλυση των δύο του παιδιών.

«Η ανεργία φέρνει πολλά κακά. είναι σαν τον πόλεμο, σκοτώνει » έλεγε..Και όταν του ζήτησα να κάνει υπομονή , να περιμένουμε και κάτι μπορεί να αλλάξει, μου απάντησε « έχω μεγάλη έννοια για τα εγγονάκια μου. Και τα τρία έχουν τις ανάγκες τους. Κάτι θα κόψω από μένα , αρκεί να μη τους λείψουν τα απαραίτητα, τώρα που τα παιδιά μου δεν έχουν δουλειά … κάτι θα κόψω από μένα»

Ήξερα ότι και ο κ Πέτρος παρά τη συντηρητική ζωή του δεν τα πήγαινε και πολύ καλά με τα οικονομικά, αλλά είχε τη περηφάνια και την αξιοπρέπεια να μη το βάζει κάτω. Έβαζε πάνω από τον ίδιο τα δικά του πρόσωπα. «Αν μάθεις για καμιά δουλειά , να φέρω τα παιδιά μου πίσω» Το μόνιμο παράπονό του. «μου φέρανε τρεις σχολικές τσάντες σχεδόν καινούργιες , με ωραία σχέδια για τα εγγόνια μου». Χαιρόταν.

Το εγκεφαλικό σταμάτησε τη προσπάθειά του και τον αγώνα του. Τον έβγαλε από το παιχνίδι . Και αυτό που άκουσα από τους άλλους φίλους μας για τις οικονομίες που έκανε για να του περισσέψουν όσο γίνεται περισσότερα για να τα στείλει στα παιδιά του , με ξάφνιασε: «δεν ξέρουμε εσύ τι θα πεις, αλλά έχουμε βάσιμες υπόνοιες ότι έκανε περικοπές από παντού .Ακόμη και στα φάρμακα» .

Εγώ δε θα το ήξερα; δε θα μου το έλεγε; Και όμως αυτή ήταν η αλήθεια. Η αποκάλυψη επιβεβαιώθηκε όταν μπήκα στην ηλεκτρονική για να δω το αρχείο.

Το τελευταίο τετράμηνο είχε πάει 2 φορές στον γιατρό και είχε εκτελέσει δύο μόνο συνταγές. Δεν το πήραμε χαμπάρι. Αραίωσε τις δόσεις του από μόνος του. Αλήθεια σοκαρίστηκα.

Να ήταν αυτή άραγε η αιτία του εγκεφαλικού ή η ανεργία των παιδιών του και η μεγάλη του λύπη για τις δυσκολίες τους. Μπορεί και τα δύο. Ή μόνο το ένα . Σημασία έχει ότι η ζημιά έγινε.

Η εικόνα της κοινωνίας μας σήμερα δυστυχώς είναι αυτή. Και ας μη προσπαθήσουμε να δικαιολογήσουμε ή και να παρακάμψουμε τις αιτίες αυτής της εξαθλίωσης.

Στην αρχή εμφανίζεται με το λαμπερό φόρεμα της οικονομικής ανασυγκρότησης και στη συνέχεια τελειώνει με το κουρέλι της φτώχιας, της αρρώστιας και δυστυχώς και του θανάτου.

Η αποκλειστική σύνδεση της Υγείας μόνο με το συνεχώς μειούμενο ΑΕΠ παραπέμπει ανεμπόδιστα και σε άλλα μελλοντικά δεινά και τραγωδίες

Η με αφαιρετικούς μόνο τρόπους προσπάθεια εξυγίανσης των δημοσιονομικών της Πολιτείας μας δυστυχώς θα πολλαπλασιάσει τη δυστυχία και τον πόνο των πολιτών της και το προσδοκώμενο θετικό αποτέλεσμα δεν θα υπάρξει. Και επειδή επιπλέον λείπει παντελώς ο ορθολογιστικός χαρακτήρας στη προσπάθεια αυτή , εκείνο το ένα που θα συμβεί και θα το καταγράφουν πολύ σύντομα τα κομπιούτερ των αρμοδίων υπουργών είναι η ανατροπή σε όλες τις προβλέψεις τους.

Γιατί το να διογκώνεις, με την εφαρμογή της ψυχρής λογιστικής, επικίνδυνα τον αριθμό των ανέργων, βλέποντας μόνο προς τη μια πλευρά του νομίσματος , έδειξε ήδη ότι οι συνέπειες είναι αλυσιδωτές και για τους πολίτες αλλά δυστυχώς και για τη χώρα.

Αν προσπαθήσουμε ο καθένας μας νοερά να υποδυθούμε τα πρόσωπα αυτά και να μπούμε στη θέση τους τότε θα νοιώσουμε σε μεγάλο βαθμό τη δυστυχία τους.

Το εγκεφαλικό του κ. Πέτρου, το χειρουργείο που μάλλον θα ακολουθήσει, οι νέες αγωγές και η διαμονή του στο Νοσοκομείο, πέραν του κινδύνου να χάσει τη ζωή του ή να μείνει με ολική ή μερική αναπηρία, που είναι και τα σοβαρότερα, θα κοστίσει πολλαπλασίως περισσότερα από τα αντιυπερτασικά του χαπάκια.

Το ασθενοφόρο, η καθυστερημένη και ελλειμματική διακομιδή του Εμβέρ συνδέεται άμεσα με τη τύχη όλων μας. Αύριο θα είμαστε εμείς.

Όσο για τη πρώτη ιστορία, η αλήθεια είναι ότι γύρω μας έχουμε πολλούς, ίσως «μικρότερους Rivaldo», αλλά ‘’κολλημένους’’ στην αναζήτηση της καθημερινής επιβεβαίωσης της ‘’επιτυχίας’’ τους και με τις παρωπίδες μόνιμα στη θέση τους. Μέχρι την ώρα που κάποιο προσωπικό τραύμα θα τους θυμίσει ότι όλα όσα γίνονται γύρω μας είναι για όλους μας.

Μέγα πολιτικό ζήτημα και έχουμε όλοι τις ευθύνες μας .

Με το πρόβλημα να είναι καθολικό και σαν τέτοιο να πρέπει να το δούμε και να το αντιμετωπίσουμε. Όχι μεμονωμένα.

Και ας αναζητήσουμε την ευτυχία με τα μάτια ανοιχτά . Ορθάνοιχτα. Χωρίς παρωπίδες".

Αλέξανδρος Τσαπέκος Φαρμακοποιός Ίασμος Ροδόπης