Καθώς ο
καιρός γίνεται άστατος και η περιβαλλοντική θερμοκρασία ελαττώνεται, αρχίζει ο
συγχρωτισμός σε κλειστούς χώρους και οι ιοί και τα μικρόβια, που μεταδίδονται
μέσω της αναπνοής, αρχίζουν σταδιακά να κάνουν την εμφάνισή τους. Σημαντικό
μέσο διασποράς των συνήθων παθογόνων μικροοργανισμών που κυκλοφορούν στην
κοινότητα αυτήν την περίοδο είναι τα σχολεία, αλλά και τα μέρη που συχνάζουν,
ψυχαγωγούνται και διασκεδάζουν οι έφηβοι, όπως καφετέριες, μπαρ, κλειστά στάδια
κλπ.
Τα συνήθη
σύνδρομα αυτήν την εποχή είναι οι απλές ιώσεις του αναπνευστικού συστήματος,
όπως το κοινό κρυολόγημα και η φαρυγγίτιδα. Τα σύνδρομα αυτά μπορεί να είναι
ελαφριάς μορφής, είναι δυνατόν όμως να εμφανίσουν σοβαρές επιπλοκές, όταν
επεκταθούν στο κατώτερο τραχειοβρογχικό δέντρο, σε παρακείμενους ιστούς ή όταν
εμφανίσουν αιματογενή διασπορά. Αυτά συμβαίνουν όταν ο οργανισμός δεν αμυνθεί
με άριστο τρόπο.
Οι πιο κοινές παθήσεις που παρουσιάζουν έξαρση αυτή την περίοδο είναι:
KOINO ΚΡΥΟΛΟΓΗΜΑ
Τα παθογόνα, μετά την προσβολή του ρινικού βλεννογόνου, προκαλούν τοπικά οίδημα. Ο οργανισμός κινητοποιεί λευκά αιμοσφαίρια, ενώ χημικές ουσίες, που απελευθερώνονται, περιχαρακώνουν την περιοχή της φλεγμονής. Τα συμπτώματα είναι μπούκωμα, μείωση της αίσθησης της όσφρησης, υδαρείς ρινικές εκκρίσεις, βήχας. Ο πονόλαιμος, ο πονοκέφαλος, η κακουχία είναι συχνά συνοδά συμπτώματα. Ο υψηλός πυρετός εμφανίζεται σπανιότερα. Το κοινό κρυολόγημα συνήθως λύεται εντός 3-7 ημερών, αν και περιστασιακά, στην περίπτωση ορισμένων σπάνιων ιών, μπορεί να διαρκέσει πάνω από δεκαήμερο.
ΦΑΡΥΓΓΙΤΙΔΑ
Η φαρυγγίτιδα χαρακτηρίζεται από φλεγμονή στο επίπεδο του φάρυγγα και από πονόλαιμο. Το σύμπτωμα μπορεί να συνοδεύεται από πυρετό, δυσκαταποσία, πρήξιμο λαιμού και δυσχέρεια αναπνοής. Η πλειονότητα των αιτίων που προκαλούν οξεία φαρυγγίτιδα είναι ιοί. Σπανιότερα εμπλέκονται μικροβιακά αίτια, με συχνότερο από αυτά τον πυογόνο στρεπτόκοκκο. Η φαρυγγίτιδα από πυογόνο στρεπτόκοκκο συχνά συνοδεύεται και από φλεγμονή και διόγκωση των αμυγδαλών και απαιτεί ειδική αντιβιοτική θεραπεία για να εκριζωθεί ο στρεπτόκοκκος και να μην εμφανιστούν σοβαρές επιπλοκές.
ΑΠΛΕΣ ΙΩΣΕΙΣ ΤΟΥ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
Εκδηλώνονται ως κοινό κρυολόγημα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγοτραχειοβρογχίτιδα, τραχειίτιδα, βρογχιολίτιδα, βρογχίτιδα και ιογενή πνευμονία. Η μετάδοση γίνεται με μολυσμένες εκκρίσεις και η περίοδος επώασης διαρκεί 1-6 ημέρες. Υπάρχει πονόλαιμος, βήχας, ρινόρροια, πταρμός, παροξυσμός άσθματος, που διαρκούν μερικές φορές πάνω από 9 ημέρες, ενώ ο πυρετός και η κεφαλαλγία είναι ήπια ή σπάνια, τουλάχιστον στην αρχή. Ενδέχεται να υπάρχουν οξεία διάρροια, επιπεφυκίτιδα, ενίοτε αιμορραγική κυστίτιδα. Οι παθήσεις αυτές στην πλειοψηφία των περιπτώσεων είναι αυτοπεριοριζόμενες. Επιπλοκές είναι η πνευμονία, η σημαντική επιδείνωση του άσθματος, η παραρρινοκολπίτιδα, η μέση ωτίτιδα, οι καρδιοπνευμονικές εκδηλώσεις, η σηψαιμία.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΤΟ ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ
Βλεννολυτικά σιρόπια, αναλγητικά, αποσυμφορητικά με βραχεία διάρκεια χορήγησης μπορεί να δοθούν από το φαρμακοποιό σε υγιείς εφήβους χωρίς αλλεργία στα συστατικά των σκευασμάτων αυτών. Τα σκευάσματα αυτά σε συνδυασμό με απλά μέτρα, όπως ανάπαυση, αποχή ενεργητικού και παθητικού καπνίσματος, επαρκής ενυδάτωση, ελαφρά υδαρής διατροφή στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αρκετά για τον έλεγχο των λοιμώξεων αυτών.
Σε χρόνιους
ασθενείς πρέπει να γίνεται προσεκτική επιλογή σκευασμάτων, ώστε να μην
αλληλεπιδρούν με τυχόν λαμβανόμενα χρόνια φάρμακα και να μην επιδεινώνουν τα
χρόνια προβλήματα των ασθενών.
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι
έφηβοι, τα παιδιά και οι θηλάζουσες δεν πρέπει να λαμβάνουν ασπιρίνη για τον
έλεγχο του πυρετού, για να αποφευχθεί ένα σπάνιο και επικίνδυνο σύνδρομο που
οφείλεται σε πολλαπλές αλληλεπιδράσεις της ασπιρίνης και των ιών και λέγεται
σύνδρομο REYE.
Σημαντικό είναι ο φαρμακοποιός να ρωτά για τη διατροφή και τις συνθήκες Καθημερινότητας του πάσχοντος. Έτσι μπορεί να συστήσει για βραχύ χρονικό διάστημα πολυβιταμινούχα σκευάσματα σε ασθενείς που δεν τρέφονται σωστά ή παρουσιάζουν σημαντική καταπόνηση του οργανισμού.
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΣΤΟ ΚΑΤΩΤΕΡΟ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Πρόβλημα μπορεί να δημιουργηθεί, όταν υπάρχουν ενδείξεις επέκτασης των συνήθως ανεπίπλεκτων αυτών λοιμώξεων. Βήχας, πυρετός, πτύελα, δύσπνοια, ρίγος, βάρος στο θώρακα είναι τα συνήθη συμπτώματα σε περιπτώσεις επέκτασης της λοίμωξης στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα. Σε αρκετά άτομα (άτομα με ανοσοκαταστολή), ο βήχας, ο πυρετός και τα πτύελα μπορεί να απουσιάζουν.
Το σύνδρομο οξείας αναπνευστικής δυσχέρειας (ARDS Acute Respiratory Distress Syndrome) είναι μια απειλητική για τη ζωή κατάσταση που χαρακτηρίζεται από αδυναμία πρόσληψης επαρκούς οξυγόνου μέσω της αναπνοής με οξεία εμφάνιση δύσπνοιας, ταχύπνοιας, διαταραχής συνείδησης.
ΑΝΟΣΟΕΠΑΡΚΕΙΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ
Συμπτώματα σε ανοσοεπαρκή άτομα που επιβάλλουν άμεση ιατρική αξιολόγηση και πρέπει να διερευνώνται ιατρικώς είναι: ● η δύσπνοια ● ο συριγμός της αναπνοής ● ο υψηλός πυρετός, ιδιαίτερα όταν δεν ανταποκρίνεται σε αντιπυρετικά ή επιμένει μετά το 48ωρο ● ο εμετός, ο έντονος πονοκέφαλος ● η έντονη δυσκαταποσία που δεν υφίεται επαρκώς με αναλγητικά ● η δυσκαμψία του αυχένα ● ο πόνος στο θώρακα ● ο πόνος στο αυτί ● η έντονη πυώδης απόχρεμψη ● η υποτροπή των συμπτωμάτων, ενώ ο ασθενής έχει εισέλθει σε φάση βελτίωσης ● η αιμόπτυση ● το ρίγος ● η παραμονή του πυρετού μετά το τριήμερο και των συμπτωμάτων μετά το πενθήμερο ● η οξεία εμφάνιση υπότασης με συνοδό ταχυκαρδία ● η όψη κυάνωσης.
Ο
ανοσοανεπαρκής ασθενής πρέπει να βρίσκεται υπό ιατρική παρακολούθηση σε όλη τη
διάρκεια μιας λοίμωξης, ανεξαρτήτως συμπτωμάτων. Αυτό συμβαίνει διότι οι
άνθρωποι αυτοί, λόγω καταστολής του ανοσοποιητικού συστήματος, μπορεί να έχουν
ελαφρά συμπτώματα, ακόμα και επί απειλητικών για τη ζωή τους λοιμώξεων, λόγω
ελαττωμένων αντανακλαστικών λευκών αιμοσφαιρίων και κυττάρων ανοσίας.
Η συμβουλή του φαρμακοποιού:
Σημαντικό είναι να ενημερώσει ο φαρμακοποιός γονείς και παιδιά για τη σημασία τήρησης μέτρων που εμποδίζουν τη διασπορά των λοιμογόνων παραγόντων στην κοινότητα:
● Σε ασθενείς με βήχα θα πρέπει να συστήνεται η αποφυγή της εκτίναξης σταγονιδίων, καλύπτοντας το στόμα και τη μύτη, σε περίπτωση βήχα ή φταρνίσματος, με χαρτομάντιλο, το οποίο στη συνέχεια θα απορρίπτεται στον κοντινότερο κάδο απορριμμάτων.
● Να συστήνεται συχνή υγιεινή των χεριών και των κοινόχρηστων αντικειμένων (παιχνιδιών, συσκευών), είτε με επάλειψη με αλκοολούχο διάλυμα είτε με πλύσιμο με νερό και σαπούνι, ιδιαίτερα μετά από βήχα ή φτάρνισμα ή επαφή με αντικείμενα μολυσμένα με αναπνευστικές εκκρίσεις.
● Να συστήνεται καλός αερισμός των χώρων.
● Να συστήνεται εμβολιασμός ομάδων υψηλού κινδύνου μετά από ιατρική εξέταση.
ΠΗΓΗ: ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ, τεύχος #170