Στην αμερικανική ταινία «Limitless» (Χωρίς Όρια), ο ήρωας που υποδύεται ο Μπράντλει Κούπερ πήρε ένα χάπι που οδήγησε τη συγκέντρωση του μυαλού του από το 0 στο 100.Υπάρχει στην πραγματικότητα ένα τέτοιου είδους χάπι που επιτρέπει να δουλεύεις όλη τη μέρα με αμείωτο ρυθμό και διαύγεια και ουσιαστικά να σου εξασφαλίζει επιτυχία και… εξυπνάδα;
Αν και οι επιστήμονες αμφιβάλλουν, επιχειρηματίες της Silicon Valley, της παγκόσμιας μητρόπολης των εταιρειών υψηλής τεχνολογίας, ήδη «ντοπάρουν» τον οργανισμό τους με νοοτροπικά χάπια,«έξυπνα φάρμακα» όπως συχνά τα αποκαλούν,με μοναδικό στόχο την επιτυχία. Αμέτρητοι χρήστες στο Reddit ορκίζονται ότι τα χάπια αυτά προσφέρουν «αυξημένη εστίαση» και «ψυχική διέγερση».
Τι είναι τα νοοτροπικά χάπια
Πρόκειται για μείγματα διαφορετικών συστατικών, από καφεΐνη έως L-Theanine, αμινοξέων και βοτάνων που υποτίθεται ότι ενισχύουν τη λειτουργία του εγκεφάλου, βοηθώντας στη βελτίωση της μνήμης, της εστίασης και της εξυπνάδας. Διατίθενται στην αγορά ως συμπληρώματα διατροφής (και όχι ως φάρμακα), πράγμα που σημαίνει ότι δεν χρειάζονται έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ.
Ο Τζέοφ Γου, ο 29χρονος συνιδρυτής της Nootrobox, που δημιουργεί νοοτροπικά φάρμακα, δηλώνει «Προσεγγίζουμε το ανθρώπινο σώμα σαν μηχανικοί. Έτσι βελτιστοποιούμε τις συντομεύσεις για να είμαστε καλύτεροι, η πιο παραγωγική εκδοχή του εαυτού μας… Αν υπήρχε ένας πραγματικά έξυπνος άνθρωπος στον κόσμο, θα ήταν ωραία. Έχουμε ακόμη έναν Αϊνστάιν. Αν όμως όλοι ήμασταν σουπερ-έξυπνοι, θα υπήρχε μεγαλύτερη ποσότητα πληροφοριών και καινοτομίας». Υποστηρίζει δε ότι όλα τα προϊόντα της εταιρείας του μπορεί να μην είναι πιστοποιημένα αλλά «γενικά θεωρούνται ασφαλή» από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων.
Ο Έρικ Μάτζνερ, δημιουργός της εταιρείας Nootroo, υποστηρίζει ότι τα νοοτροπικά είναι μια εντελώς νέα υπόθεση για την επιστήμη και την υγειονομική περίθαλψη: «Μιλάμε για ένα νέο είδος βιολογίας, όπου παίρνουμε αυτά τα πράγματα στα χέρια μας».
Αμφισβητούμενη η ασφάλειά τους
Η επιστημονική κοινότητα προειδοποιεί ότι δεν υπάρχουν μελέτες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις αυτών των σκευασμάτων. Η έλλειψη ελεγχόμενων δοκιμών, αυστηρής επιστημονικής έρευνας και η έλλειψη μελετών πάνω σε διαφορετικά νοοτροπικά φάρμακα είναι οι λόγοι αυτής της αμφισβήτησης, υποστηρίζει ο Αμερικανός νευρολόγος δρ. Ρίτσαρντ 'Αιζακσον, και επισημαίνει ότι κάποιο από τα συστατικά μπορεί να αλληλεπιδρά με άλλα φάρμακα που λαμβάνει κάποιος: «Ενώ αυτά τα σκευάσματα μπορεί να είναι γενικά ασφαλή, είναι δύσκολο να γενικευθεί η ασφάλειά τους».
Χρήστης στην αμερικανική τηλεόραση στο ABC, στην εκπομπή «Shark Tank», έχει παραδεχτεί: «Έχω δοκιμάσει νοοτροπικά, αλλά στο τέλος της ημέρας μένεις με έναν πονοκέφαλο και μια έλλειψη ανάκλησης γεγονότων. Μερικές φορές ανησυχώ για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες και έτσι δεν τα χρησιμοποιώ».