Το ζήτημα του τι κάνει έναν καλό ηγέτη συζητείται ευρέως. Είναι σαφές ότι η ικανότητα ηγεσίας βασίζεται σε μια σειρά βασικών δεξιοτήτων, αλλά επίσης ότι διαφορετικοί ηγέτες έχουν πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά και στυλ. Δεν υπάρχει ένας και μόνο «σωστός» τρόπος να ηγηθεί κανείς σε όλες τις περιστάσεις.
Υπάρχουν όμως χαρακτηριστικά και δεξιότητες που αξίζει να
έχουμε υπόψιν μας, να καλλιεργούμε και να εφαρμόζουμε:
- Αυτο-ηγεσία. Η δεξιότητα που επιτέλους βλέπω να αναπτύσσεται πολύ περισσότερο και που βοηθάει ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης είναι η αυτο-ηγεσία. Έχοντας εκπαιδεύσει περισσότερο από 1.000 άτομα (στελέχη και ελεύθερους επαγγελματίες) στην αυτο-ηγεσία, έχουμε καταλήξει σε ένα πολυεπίπεδο μοντέλο που ονομάζουμε Το Διαμάντι της Αυτο-Ηγεσίας. Κάθε πλευρά του εφόσον αποκαλυφθεί και «καλογυαλιστεί» δίνει επιπλέον λάμψη και αξία στον ηγέτη.
- Ευελιξία / προσαρμοστικότητα. Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά των καλών ηγετών είναι η ευελιξία και η ικανότητά τους να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες συνθήκες. Είτε πιστεύετε ότι μπορεί να διδαχθεί η ηγεσία, είτε πιστεύετε ότι είναι έμφυτη, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι υπάρχουν αρκετές βασικές δεξιότητες που έχουν οι περισσότεροι καλοί ηγέτες. Και αυτές οι δεξιότητες μπορούν να μαθευτούν και να καλλιεργηθούν όπως όλες.
- Στρατηγική σκέψη. Υπάρχουν διάφοροι τομείς ικανοτήτων που είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τους ηγέτες. Ίσως η πιο σημαντική ικανότητα που χρειάζεται ένας ηγέτης -και αυτό που διακρίνει πραγματικά τους ηγέτες από τους διαχειριστές- είναι να είναι σε θέση να σκέφτονται στρατηγικά. Αυτό σημαίνει, με απλούς όρους, να έχετε μια ιδέα ή ένα όραμα για το πού θέλετε να πάτε –εσείς ή/και η εταιρεία σας– και να εργαστείτε για να το επιτύχετε.
- Εύρος οπτικής. Οι καλύτεροι στρατηγικοί στοχαστές βλέπουν τη μεγάλη εικόνα και δεν αφήνουν την προσοχή τους να αποσπαστεί από δευτερεύοντα θέματα ή λεπτομέρειες.
- Στοχο-προσήλωση. Έχοντας δουλέψει πολύ στενά με εκατοντάδες ηγέτες – επιχειρηματίες ή στελέχη– βλέπω ένα ιδιαίτερο κοινό χαρακτηριστικό: Όλες οι αποφάσεις τους βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην απάντησή τους στην ερώτηση «Αυτό με φέρνει πιο κοντά στο σημείο που θέλω να είμαι;».
- Ρεαλιστική αισιοδοξία. Ένα άλλο χαρακτηριστικό των αποτελεσματικών και επιτυχημένων ηγετών είναι η προσήλωσή τους σε αυτά που μπορούν να ελέγξουν. Να βλέπεις τα προβλήματα του εξωτερικού περιβάλλοντος, να τα αξιολογείς ρεαλιστικά και να εστιάζεις σε αυτά που μπορείς να κάνεις για να ανταπεξέλθεις. Με άλλα λόγια, ρεαλιστική αισιοδοξία.