Τα βλαστοκύτταρα θα αναστρέψουν το γήρας!

Την ασφάλεια και την πιθανή αποτελεσματικότητα της ενδοφλέβιας χορήγησης βλαστοκυττάρων στη θεραπεία της γεροντικής απώλειας της μυϊκής μάζας απέδειξαν δύο πρόσφατες μελέτες. Σύμφωνα με τους ειδικούς, στο άμεσο μέλλον αναμένονται τα αποτελέσματα μεγαλύτερων κλινικών δοκιμών, οι οποίες θα επιβεβαιώσουν τη χρησιμότητα των θεραπευτικών αυτών παρεμβάσεων στην επιβράδυνση της απώλειας της μυϊκής μάζας, που αποτελεί το τελικό γεγονός στην πορεία προς τη γήρανση.

«Καμία από τις θεραπείες που προτάθηκαν μέχρι σήμερα για τη γεροντική καχεξία, δηλαδή η άσκηση, η χορήγηση βιταμινών, η ορμονική υποκατάσταση και οι ειδικές πλούσιες σε πρωτεΐνη δίαιτες, δεν είχε σοβαρό αποτέλεσμα», εξηγεί ο καθηγητής βιοχημείας στο Τμήμα Ιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Γεώργιος Κολιάκος και προσθέτει: «Δεδομένου ότι η γεροντική καχεξία σχετίζεται με την ελάττωση του αριθμού των βλαστοκυττάρων στον οργανισμό, η έρευνα για την επίδραση που θα είχε η χορήγησή τους αποτελεί ιδανικό στόχο».

Κύρια αιτία της μυϊκής απώλειας είναι η ανεπαρκής ανανέωση των κυττάρων του μυϊκού ιστού. Έτσι οι μύες καταστρέφονται με ταχύτερο ρυθμό από ότι αναγεννιούνται, η μάζα τους μειώνεται με το πέρασμα του χρόνου και αντικαθίσταται με λίπος.

Το αίμα των νεογνών, όπως αυτό που συλλέγεται κατά τη στιγμή της γέννησης από τον ομφάλιο λώρο, περιέχει έναν πληθυσμό πολυδύναμων βλαστοκυττάρων, τα οποία -μεταξύ των άλλων- συμμετέχουν στη μυογένεση και τη μυϊκή αναγέννηση. Τα κύτταρα αυτά έχουν πολλές ομοιότητες με τα αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα και στο παρελθόν συγχέονταν, από μία μερίδα επιστημόνων, με τα αμιγώς αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα. Σήμερα, όμως, έχει αποδειχθεί ότι πρόκειται για διαφορετικά κύτταρα, τα οποία όχι μόνο εξελίσσονται σε αιμοποιητικά βλαστοκύτταρα, αλλά και σε κύτταρα των σκελετικών μυών.

Από την άλλη πλευρά ακόμη και κύτταρα που θεωρούνταν μέχρι σήμερα αμιγώς αρχέγονα αιμοποιητικά, έχουν βρεθεί σε αφθονία σε περιοχές μυϊκής αναγέννησης τόσο σε νεαρά όσο και σε ηλικιωμένα πειραματόζωα. Είναι, επίσης, γνωστό ότι τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα κατευθύνονται σε περιοχές φλεγμονής ή βλάβης, διαφοροποιούνται σε διάφορους τύπους κυττάρων, εκκρίνουν αυξητικούς παράγοντες και καταστέλλουν τη διαδικασία της φλεγμονής. Αποτελέσματα εκατοντάδων κλινικών δοκιμών έχουν δείξει μέχρι σήμερα την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα της χορήγησης μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων για παθήσεις που καλύπτουν σχεδόν όλο το φάσμα των ιατρικών ειδικοτήτων και περιλαμβάνουν μεταξύ των άλλων, την οστεοαρθρίτιδα, τραυματισμούς, εγκεφαλικά επεισόδια, αυτοάνοσες νόσους, εμφράγματα του μυοκαρδίου καθώς και τη βαριά ιατρογενή νόσο του μοσχεύματος κατά του ξενιστή, που οφείλεται στη χορήγηση αλλογενούς αιμοποιητικού μοσχεύματος.

Και ενώ η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα των θεραπειών με μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα έχει αποδειχθεί, παραμένει να διερευνηθούν οι καλύτερες συνθήκες χορήγησης, για να γίνουν οι θεραπείες αυτές ακόμη πιο αποτελεσματικές.

Τα μεσεγχυματικά βλαστοκύτταρα μπορεί να συλλεχθούν είτε από τον ίδιο τον ασθενή (αυτόλογα) είτε να προέρχονται από δότη (αλλογενή).