|
Συνέντευξη στη
Χαρά Παπαδοπούλου
«Μπορεί, εκείνος που πιστεύει ότι μπορεί και δεν μπορεί εκείνος που πιστεύει ότι δεν μπορεί. Αυτός είναι ένας αδιάψευστος αλάνθαστος νόμος».
Orison Swett Marden
Στη Ναύπακτο κάποιοι άνθρωποι, γονείς και εκπαιδευτικοί, αποφάσισαν ότι μπορούν να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους και να παλέψουν για τα δικαιώματα των παιδιών τους, τα οποία έτυχε να γεννηθούν με κάποιες δυσκολίες, με εδικές ανάγκες όπως συνηθίζουμε να λέμε.
Ιδρύσανε, έτσι, τον Ιούνιο του 2003 το Σύλλογο «Αλκυόνη», ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο, αναγνωρισμένο ειδικά ως φιλανθρωπικό, με σκοπό τα παιδιά με ειδικές ανάγκες να έχουν το ίδιο δικαίωμα και την ίδια ευκαιρία στην εκπαίδευση, στην εργασία, στην υγεία, να συμμετέχουν στην κοινωνία ως ισάξια μέλη.
Πρόεδρος του Συλλόγου «Αλκυόνη» είναι η φαρμακοποιός Βασιλική Παναγοπούλου-Αλετρά, μητέρα και η ίδια ενός παιδιού με δυσκολία, η οποία μπήκε μπροστά, δίνοντας κουράγιο και σε άλλους ανθρώπους να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημά τους.
Γιατί, όπως χαρακτηριστικά λέει η ίδια, με το να αποδεχθείς το πρόβλημά σου, λύνεις το μισό πρόβλημα. Η Βασιλική Παναγοπούλου-Αλετρά αγαπά την επαφή με τον κόσμο και πάντα ήθελε να είναι αφιερωμένη σε ένα σκοπό. Από τη θέση του φαρμακοποιού και του προέδρου του Συλλόγου «Αλκυόνη» τα κατάφερε.
Οι άνθρωποι με αναπηρίες, με διαφορετικότητα, συχνά, είναι αλήθεια, συναντάνε ρατσιστική συμπεριφορά και δύσκολα ανοίγουν οι πόρτες και οι δρόμοι γι’ αυτούς.
Η δουλειά όμως που έχει γίνει στο Σύλλογο «Αλκυόνη» έχει πλέον ανοίξει αυτές τις πόρτες αποτελώντας παράδειγμα ακόμη και για τη δράση της πολιτείας που δεν έχει δείξει την απαιτούμενη ευαισθησία.
Στη συνέντευξη που ακολουθεί η Βασιλική Παναγοπούλου-Αλετρά μας μιλά για την πορεία και τη δράση του Συλλόγου από τη ίδρυσή του έως σήμερα και μας παρουσιάζει τους πραγματικά πολύ σημαντικούς καρπούς αυτής της προσπάθειας.
|
Ας ξεκινήσουμε τη γνωριμία μας με λίγα λόγια για τον εαυτό σου. Καταρχήν πώς αποφάσισες να σπουδάσεις Φαρμακευτική;
Στη Φαρμακευτική βρέθηκα από ανάγκη, με την έννοια ότι ξεκίνησα να σπουδάσω ιατρική, αλλά, την εποχή που έδινα εισαγωγικές εξετάσεις, ο πατέρας μου προσβλήθηκε από την επάρατη νόσο και το σοκ ήταν μεγάλο για μένα. Δεν τα κατάφερα να περάσω την πρώτη χρονιά. Ξεκίνησα να σπουδάσω ψυχολογία και μετά λέω: «Δεν ξαναδίνω άλλη μια φορά;» Και με δέκα μέρες επανάληψη στα μαθήματα που ήταν να δώσουμε, πέρασα το 1977 στη Φαρμακευτική Αθηνών.
Η σχολή ευτυχώς μου έδινε τη δυνατότητα και να εργάζομαι και να σπουδάζω. Εργαζόμουν για μεγάλο διάστημα σε μαιευτήριο, σαν νοσοκόμα στο θάλαμο των μωρών, τις περισσότερες φορές νυχτερινή, και την ημέρα πήγαινα στη σχολή μου. Το απόγευμα ξεκουραζόμουν, και ξανά πάλι. Έτσι ήταν η φοιτητική μου ζωή. Ήταν, αλήθεια, δύσκολα χρόνια, όμως παρ’ όλα αυτά έχω τις καλύτερες αναμνήσεις από αυτά.
Μετά τις σπουδές γύρισες αμέσως στη Ναύπακτο;
Όταν τελείωσα τις σπουδές μου, γύρισα στη Ναύπακτο, στον τόπο από όπου κατάγομαι, για να ανοίξω φαρμακείο, πράγμα το οποίο θα μου άφηνε χρόνο για να κάνω και οικογένεια. Το φαρμακείο μου ξεκίνησε να λειτουργεί από τον Οκτώβρη του 1983.
Αγαπώ πολύ τη δουλειά μου, μου αρέσει να την εξελίσσω διαρκώς. Παρακολουθώ ό,τι καινούργιο γίνεται στο χώρο του φαρμακείου. Να σκεφτείτε ότι έχω εφτά θέσεις εργασίας με εφτά υπολογιστές στο φαρμακείο, κάτι που δεν είναι τόσο συνηθισμένο στην επαρχία. Αγαπώ την επαφή μου με τον κόσμο, γι’ αυτό ήθελα να σπουδάσω και ιατρική. Με ενδιέφεραν πάντα οι κοινωνικές επιστήμες, η αφιέρωση σε ένα σκοπό.
Η φαρμακευτική είναι αλήθεια ότι δίνει την ευκαιρία για επαφή με τον κόσμο και κοινωνική προσφορά…
Την αφιέρωσή μου σε ένα σκοπό δεν την προσέγγισα τόσο με τη φαρμακευτική όσο με μια άλλη πτυχή της ζωής μου, που ήρθε και αυτή στην πορεία. Το τέταρτο από τα παιδιά μας είναι ένα παιδί με ειδικές ανάγκες, και αυτή ήταν η αφορμή για να ασχοληθώ πλέον με τα δικαιώματα και τη βελτίωση των συνθηκών της ζωής των ανθρώπων με αναπηρίες.
Πλέον όμως έχω ξεπεράσει τα όρια του παιδιού μου, γιατί έχει γίνει τόση δουλειά στην «Αλκυόνη» και οι διεκδικήσεις που πετύχαμε να υλοποιηθούν είναι τόσο σημαντικές, που ξεπέρασαν πια την ανάγκη του παιδιού μου και συμπεριέλαβαν και τα παιδιά αλλά και τους ενήλικες με αναπηρίες γενικότερα όχι μόνο του δήμου Ναυπάκτου, αλλά και των όμορων δήμων, γιατί ο σύλλογος εξυπηρετεί μια ευρεία περιοχή της Ναυπακτίας.
Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή. Ο σύλλογος «Αλκυόνη» πώς ξεκίνησε; Ποια είναι η πορεία του;
Ο Σύλλογος ξεκίνησε το 2003, που συντάχθηκε και το πρώτο μας καταστατικό. Μια χούφτα άνθρωποι, γονείς, που βλέπαμε ότι η πολιτεία δεν «κουνιόταν», ότι τίποτα δε γινόταν, ότι τα πράγματα ήταν στάσιμα, αποφασίσαμε να πάρουμε στα χέρια μας τη ζωή τη δική μας και των παιδιών μας. Ξεκινήσαμε στην αρχή με ευαισθητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, με καταγραφή όλων των οικογενειών που είχανε στους κόλπους τους έναν άνθρωπο με αναπηρία.
Στην πορεία ασχοληθήκαμε με την ευαισθητοποίηση των σχολείων. Δε θα το πιστέψετε, αλλά εκεί συναντήσαμε πολύ μεγάλη ανταπόκριση από τα παιδιά. Τα παιδιά μάς στήριζαν σε όλες μας τις εκδηλώσεις. Μετά φτιάξαμε ένα εργαστήρι δημιουργικής απασχόλησης στο Σύλλογο και εκεί έρχονταν όλα τα παιδιά της πόλης που ήταν κλεισμένα στα σπίτια και δραπετεύσανε από την πλήξη τους.
Ο σύλλογος λειτουργεί με εθελοντές ή επαγγελματίες;
Οι γυναίκες που πρόσεχαν και καθοδηγούσαν τα παιδιά ήταν όλες εθελόντριες. Υπάρχει ένα δίκτυο σαράντα εθελοντριών, οι οποίες φτιάχνουν ό,τι μπορείτε να φανταστείτε, από κεριά, κασκόλ, κομπολόγια, διακοσμητικά μέχρι μπιζού. Φέτος μάλιστα κάναμε και ένα εκθετήριο στο Σύλλογο, όπου εκεί πλέον όλο το χρόνο μπορεί κάποιος να δει και να αγοράσει αν θέλει αυτές τις κατασκευές για την ενίσχυση του Συλλόγου. Μετά αρχίσαμε να ασχολούμαστε με τη βελτίωση των δομών.
Ειδικό σχολείο υπήρχε στην περιοχή;
Υπήρχε, αλλά με δική μας πρωτοβουλία αναπτύχθηκε ταχύτατα. Ένας δάσκαλος ειδικής αγωγής, ένας άνθρωπος ρομαντικός, μας βοήθησε πολύ, και λέω ρομαντικός γιατί εκλείπουν αυτοί οι άνθρωποι στην εποχή μας. Ενώ ο ίδιος δεν έχει παιδί με ειδικές ανάγκες, μας έδωσε τη ζωή του και αυτός και η γυναίκα του. Αυτή τη στιγμή το ειδικό σχολείο είναι πλέον στελεχωμένο με δέκα εκπαιδευτικούς. Μετά το ειδικό σχολείο ιδρύσαμε το ΕΕΚΚ, το Εργαστήρι Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης, που είναι δευτεροβάθμιο όργανο. Τα παιδιά μας μετά το ειδικό σχολείο πάνε εκεί και παρακολουθούν εργαστήρια υπολογιστών και αυτόνομης διαβίωσης.
Φιλοδοξούμε φέτος να κάνουμε και εργαστήρια μικροξυλουργικής και υφαντουργικής, ούτως ώστε τα παιδιά βγαίνοντας να έχουν μια επαγγελματική δραστηριότητα, γιατί πολλά απ’ αυτά είναι αρκετά ικανά.
Είναι πολύ σημαντικό και για την ψυχολογία των παιδιών να έχουν κάποια επαγγελματική απασχόληση. Μέχρι ποια ηλικία μπορεί να φοιτήσει στο Εργαστήρι Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης ένα παιδί;
Μέχρι τα 24. Και αυτό είναι ένα θέμα που μας απασχόλησε έντονα. Πολύ γρήγορα τα παιδιά μας γίνονται 24, μετά τι γίνεται; Έτσι αναζητήσαμε τι θα κάνουμε μετά. Απευθυνθήκαμε στο υπουργείο. Το υπουργείο μάς παραχώρησε ένα άδειο ημικατεστραμμένο οίκημα στο κέντρο της πόλης, μέσω του δήμου, με εντολή να χρησιμοποιηθεί μόνο από το σύλλογο «Αλκυόνη». Απευθυνθήκαμε στο Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» για επιχορήγηση επισκευής και μας απάντησε θετικά. Από την άνοιξη θα αρχίσει η ανακαίνιση και ο εξοπλισμός του, ώστε από το Σεπτέμβρη να ξεκινήσουμε το Κέντρο Ημέρας για ενήλικες πλέον με ειδικές ανάγκες.
Όταν λέμε Κέντρο Ημέρας τι εννοούμε;
Το Κέντρο Ημέρας στο ισόγειο θα έχει ένα μεγάλο χώρο όπου θα απασχολούνται οι ενήλικες με χειροτεχνήματα, ψυχαγωγία, θεατρικά, δημιουργική απασχόληση γενικότερα, αντί να κάθονται κλεισμένοι στα σπίτια τους και μελλοντικά θα φιλοξενεί μόνιμη εικαστική έκθεση.
Στον επάνω όροφο θα δημιουργηθούν πέντε δωμάτια βραχείας φιλοξενίας. Όταν, δηλαδή, οι γονείς θέλουν να λείψουν ένα Σαββατοκύριακο, να έχουν που να αφήσουν το παιδί τους. Είναι πολύ σημαντικό αυτό. Αυτό θα ξεκουράσει πολύ τους ανθρώπους.
Μια άλλη δράση που επίσης συντέλεσε ο Σύλλογος «Αλκυόνη» να γίνει ήταν το Κέντρο Δημιουργικής Απασχόλησης, που έκανε η Αναπτυξιακή του δήμου Ναυπάκτου πριν από τρία χρόνια στο δήμο μας. Απασχολεί το απόγευμα όλα τα παιδιά όλων των βαθμίδων. Έχει δέκα ειδικούς εκπαιδευτές, γυμναστή, φυσικοθεραπευτή κ.ά., και πηγαίνουμε εκεί τα παιδιά μας όπου απασχολούνται δημιουργικά με μαγειρική, κηπουρική και γυμναστική. Πρόκειται για ευρωπαϊκό πρόγραμμα πενταετές, αλλά ελπίζουμε να καταφέρουμε να το συνεχίσουμε και στο μέλλον.
Είναι πάρα πολύ σημαντικά όλα αυτά. Πόσο καιρό είναι που τα έχετε υλοποιήσει;
Όλα αυτά πραγματοποιήθηκαν μέσα σε τέσσερα χρόνια, το σημαντικότερο όμως όλων είναι ότι με δανειοδότηση και με τη βοήθεια των συμπολιτών μας αγοράσαμε είκοσι στρέμματα στις παρυφές της πόλης για να φτιάξουμε τα Σ.Υ.Δ., τις Στέγες Ημιαυτόνομης Διαβίωσης, όπου θα φιλοξενούνται τα παιδιά μας, όταν θα φύγουμε εμείς από τη ζωή, έτσι ώστε να μην επιβαρύνουν τα αδέλφια ή τους άλλους συγγενείς τους. Εκεί θα δημιουργηθεί ένα μεγάλο εργαστήρι, χώροι αναψυχής, χώροι άθλησης και πολιτισμού.
Είναι σε ένα ωραίο σημείο της πόλης, αμφιθεατρικό. Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι δε θα είναι ένα γκέτο, ένα ίδρυμα. Θα είναι ανοιχτό στην κοινωνία. Θα κατασκευαστεί σύμφωνα με τις πανευρωπαϊκές επιταγές και θα λειτουργεί σαν πολυχώρος πολιτισμού, κοινωνικής ευαισθητοποίησης και αλληλεγγύης, ώστε να προαχθεί με αυτόν τον τρόπο η πλήρης ενσωμάτωση των ατόμων με ειδικές ανάγκες στην κοινωνία.
Σε ποιους έχετε απευθυνθεί για υποστήριξη για όλες αυτές τις δράσεις εκτός από τους συμπολίτες σας;
Έχουμε απευθυνθεί για βοήθεια σε ανθρώπους που έχουν τη δύναμη να μας βοηθήσουν. Ήδη ανταποκρίθηκε η εταιρεία «Νηρέας» με την αγορά ενός ειδικού αυτοκινήτου με αναβατόριο για να μεταφέρουμε τα παιδιά. Αυτό κάλυψε μια πολύ μεγάλη ανάγκη μας.
Έχουμε την ανταπόκριση του «Σταύρος Νιάρχος», όπως σας είπα, έχουμε ανταποκρίσεις από το εξωτερικό, από τους ομογενείς μας. Έχουμε πάρει πολύ κουράγιο, γιατί βλέπουμε ότι όλη αυτή την επιθυμία μας να βοηθήσουμε τη μεταδώσαμε και σε άλλους ανθρώπους, που πλέον είναι συμπαραστάτες μας. Κάθε 3 Δεκέμβρη κάνουμε μια εκδήλωσή και η αίθουσα είναι ασφυκτικά γεμάτη. Φέτος τη χωρίσαμε σε δύο τμήματα. Χωριστά για τα παιδιά και χωριστά για τους μεγάλους. Οι δήμοι της περιοχής μάς προσέφεραν κινητό εξοπλισμό, και πολλοί άλλοι επώνυμοι και ανώνυμοι μας προσέφεραν χρηματικά ποσά. Έχουμε απευθυνθεί επίσης και σε φαρμακευτικές εταιρείες και ευελπιστούμε να ανταποκριθούν. Είμαι πολύ συγκινημένη, πολύ ευχαριστημένη.
Εκδίδουμε κάθε Δεκέμβρη ένα περιοδικό με το οποίο επικοινωνούμε με τον κόσμο. Έχουμε εκδώσει ήδη τρία τεύχη. Αυτά είναι όσα έχουμε πετύχει σε μια ολιγόχρονη δράση.
Είναι πολύ σημαντικό το ότι μπήκες εσύ μπροστά σε αυτήν την κίνηση, ο φαρμακοποιός έχει στενή σχέση με τον κόσμο και είναι πιο εύκολο να αποτελέσει παράδειγμα…
Το ότι μπήκα εγώ μπροστά έδωσε πολύ κουράγιο και σε άλλους ανθρώπους για να δημοσιοποιήσουν το πρόβλημά τους. Με το να αποδεχθείς το πρόβλημά σου, λύνεις το μισό πρόβλημα. Εγώ λέω: είμαι σύζυγος, είμαι μάνα, είμαι φαρμακοποιός και είμαι πρόεδρος στο Σύλλογο «Αλκυόνη», οι πτυχές αυτές της ζωής μου είναι πλέον αλληλένδετες. Παλεύω για τα δικαιώματα αυτών των παιδιών. Νομίζω ότι ακόμη κι αν κάποιος θεράπευε το παιδί μου, εγώ δε θα σταματούσα ποτέ να ασχολούμαι με το ζήτημα αυτό, τόσο έχει γίνει ένα με την ψυχή μου!
Ο κόσμος ανταποκρίθηκε από την αρχή; Αντιμετωπίσατε στην πορεία κάποιες δυσκολίες;
Από το πλατύ κοινό υπήρξε πολύ μεγάλη ανταπόκριση από την αρχή. Μας αγκάλιασαν αμέσως. Αμέσως μας εμπιστεύτηκαν, και αυτό μας δημιουργεί πολύ μεγάλη ευθύνη. Υπήρξαν και κάποιοι που είπαν: «να δούμε αν θα τα καταφέρετε, τόσες προσπάθειες γίνανε», αλλά πολύ γρήγορα διαψεύστηκαν γιατί έγιναν πολλά πράγματα.
Βέβαια συναντήσαμε δυσκολίες στο εξής: οι άνθρωποι με αναπηρίες, με διαφορετικότητα, συναντάνε μια συμπεριφορά ρατσιστική και δύσκολα ανοίγουν οι πόρτες και οι δρόμοι γι’ αυτούς. Έχουμε να παλέψουμε και μ’ αυτό, έχουμε να παλέψουμε και με τη νομοθεσία. Για παράδειγμα, το παιδί μου συνταξιοδοτείται αυτή τη στιγμή με ένα ελάχιστο ποσό από την Πρόνοια και όχι από το ΤΣΑΥ που είναι ένα από τα πιο εύρωστα ταμεία. Η πολιτεία επίσης δεν καλύπτει οικονομικά την ειδική εκπαίδευση. Παλεύουμε ακόμη να ξεκαθαρίσουμε το τοπίο, να εξαλειφθεί το φαινόμενο των ανάπηρων-μαϊμού.
Υπήρξαν και γονείς που είχαν δυσκολία να «ανοίξουν» το πρόβλημα τους προς τα έξω;
Βεβαίως, και υπάρχουν ακόμα. Παλεύουμε δύο περιπτώσεις πολύ έντονα αυτό τον καιρό. Εμείς κάνουμε πολύ καλή παρουσίαση της δουλειάς μας για να βγει ο κόσμος από το καβούκι του. Δείχνουμε τα αποτελέσματα. Το παραμικρό που μας προσφέρεται το κοινοποιούμε. Είμαστε πολύ ανοιχτοί στην κοινωνία για να μπορέσει να γίνει και απενοχοποίηση του προβλήματος. Δηλαδή αισθάνεται ένοχος ο γονέας. Δεν μπορεί να ξεπεράσει την ενοχή του εύκολα. Είναι πάρα πολύ σημαντικό αυτό, να ξεπεράσεις την ενοχή σου. Δε φταις εσύ που γεννήθηκε το παιδί σου με κάποια δυσκολία. Χρειάζονται ψυχολογική στήριξη. Τα πρώτα τρία χρόνια κάναμε και ψυχολογική στήριξη με ψυχολόγο και φέτος ξεκινάμε πιο εντατικά τους κύκλους αυτούς.
Αυτό που επιχειρείται τώρα στη Ναύπακτο είναι σχεδόν μοναδικό. Έχετε ξεπεράσει κατά πολύ το έργο που θα έπρεπε να κάνει η πολιτεία…
Είμαστε μια γροθιά και οι πέντε του συμβουλίου, δύο γονείς, ο δάσκαλος ειδικής αγωγής και δύο εκπαιδευτικοί, ένας άντρας και μία γυναίκα, εξαιρετικοί άνθρωποι, που συμμετέχουν λες και έχουν παιδί με ειδικές ανάγκες και αυτοί. Υπάρχει απόλυτη διαφάνεια. Ακόμη και για το ένα ευρώ που μπαίνει στο Σύλλογο εκδίδεται παραστατικό. Πιστεύω ότι κερδίσαμε πιο πολύ την εμπιστοσύνη των ανθρώπων με τη διαφάνεια, με την ψυχή μας που δώσαμε, με τους στόχους που πραγματικά καλύψανε πολλά κενά σ’ αυτή την πόλη.
Εσύ είσαι ουσιαστικά μια ζωντανή διαφήμιση για τον κοινωνικό ρόλο του φαρμακευτικού επαγγέλματος, γιατί είναι και αυτή μια πολύ σοβαρή διάσταση πέρα από την επιστημονική.
Πέρυσι δημιούργησα ράμπα και αυτόματη πόρτα, γιατί δεν εννοούσα να είμαι εγώ πρόεδρος στο σύλλογο των ανθρώπων με αναπηρία και να μην μπορεί ένας άνθρωπος με αναπηρία –οποιαδήποτε αναπηρία–, ή ένας παππούς ή μια μητέρα με το μωρό της να έχει πρόσβαση στο φαρμακείο μου. Δεν είναι μόνο οι ανάπηροι άνθρωποι δηλαδή. Είναι τεράστιο το ζήτημα. Έχουμε δημιουργήσει πόλεις και οικήματα-άβατα για ανθρώπους που έχουν πρόβλημα. Πρόσφατα στην «Αλκυόνη» διοργανώσαμε ημερίδα για την προσβασιμότητα της πόλης, όπου καταδείχθηκε το πρόβλημα.
Οι φαρμακευτικοί φορείς της περιοχής σάς στηρίζουν; O Συνεταιρισμός;
Σύσσωμο το συμβούλιο του Συνεταιρισμού δε μας έχει αρνηθεί ό,τι κι αν έχουμε ζητήσει. Μας έχουν ενισχύσει οικονομικά και τώρα τα Χριστούγεννα πήραν τα εργόχειρα του Συλλόγου μας για να τα προσφέρουν στα μέλη τους. Ο δήμαρχος της πόλης, που είναι φαρμακοποιός, δεσμεύτηκε δημόσια ότι θέλει να μάθει όλες τις πτυχές των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρία και ότι θα είναι στο πλευρό μας στην προσπάθεια που κάνουμε στο Σύλλογο.
Κλείνοντας, πώς επιλέξατε το όνομα «Αλκυόνη» για το Σύλλογο;
Η αλκυόνη είναι ένα πουλί που κλώθει τα αυγά της μέσα στη βαρυχειμωνιά, το Γενάρη. Έμοιαζε κάπως έτσι και η δική μας προσπάθεια. Μέσα σ’ αυτή τη βαρυχειμωνιά που φέρνει η αναπηρία, εμείς με την ελπίδα μας, κλώθουμε τα αυγά μας και βγάζουμε νεοσσούς! Γι’ αυτό το επιλέξαμε. Είναι από τα πιο όμορφα και ελπιδοφόρα ονόματα! |
δημοφιλέστερα άρθρα
Αρχική σελίδα
