Ρευματικές παθήσεις: Αιθέρια έλαια για τοπική εφαρμογή

Τα αιθέρια έλαια είναι μίγματα πτητικών συστατικών, ελαιώδους συστάσεως, με χαρακτηριστική οσμή και γεύση. Για την αντιμετώπιση της ρευματοειδούς αρθρίτιδας μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενδεικτικά τα εξής:

Ευκαλύπτου έλαιον

Λατινική ονομασία: Eucalypti Aetheroleum.

Koινή Ελληνική Ονομασία: Ευκαλύπτου έλαιον.

Βοτανική Ονομασία: Eucalyptus globulus Labill.

Οικογένεια: Myrtaceae.

Περιγραφή: Η ευκαλυπτόλη είναι κύριο συστατικό του ελαίου που λαμβάνεται από τα νωπά φύλλα και νεαρά κλαδιά του φυτού Eucalyptus globulus.

Ιδιότητες: Τοπικά υπεραιμικές.

Ενδείξεις: Σε ρευματικές παθήσεις. Η εφαρμογή αυτή χαρακτηρίζεται ως μη τοξική, μη-ευαισθητοποιός και μη-φωτοτοξική.

Αντενδείξεις - Προειδοποιήσεις: Στα μωρά και στα παιδιά μικρής ηλικίας δεν πρέπει να εφαρμόζεται παρασκεύασμα με βάση τον ευκάλυπτο στην περιοχή του προσώπου και ιδιαίτερα στη μύτη, γιατί μπορεί να προκληθεί λαρυγγικός σπασμός και αναπνευστική ανακοπή.

Aνεπιθύμητες ενέργειες - τοξικότητα:

· εξωτερικά το έλαιο ευκαλύπτου δεν είναι τοξικό ή φωτοτοξικό ούτε προκαλεί ευαισθησία

· δεν πρέπει να χορηγείται εσωτερικά σε αδιάλυτη μορφή γιατί είναι πολύ τοξικό.

Υπερδοσολογία: Σοβαρή δηλητηρίαση μπορεί να προκληθεί στα παιδιά μετά από εσωτερική λήψη μερικών μόνο σταγόνων μη αραιωμένου ελαίου ενώ στους ενήλικες ποσότητα ίση με ~ 3,5 ml μπορεί να αποβεί μοιραία. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης είναι επιγαστρικός καύσος, ναυτία, έμετος, ζάλη, υπόταση, κυκλοφορικές διαταραχές, μυϊκή αδυναμία, αίσθημα ασφυξίας, κυάνωση, παραλήρημα και σπασμοί. Λόγω του κινδύνου αναρρόφησης δεν πρέπει να προκληθεί έμετος, αλλά να χορηγηθεί ενεργός άνθρακας ενώ τα συμπτώματα αντιμετωπίζονται με διαζεπάμη (για τους σπασμούς), ατροπίνη, ηλεκτρολύτες και διττανθρακικό νάτριο για κάθε πιθανή περίπτωση οξέωσης.

Δoσολογία: Για εξωτερική χρήση η περιεκτικότητα του αιθέριου ελαίου είναι 5-20% σε ελαιώδη και ημίρρευστα σκευάσματα και 5-10% σε υδραλκοολικά.

Φύλαξη: Το ευκαλυπτέλαιο πρέπει να φυλάσσεται σε ερμητικά κλειστούς περιέκτες, σε θερμοκρασία 25 °C και να προστατεύεται από το φως.

Έλαιομίνθης, έλαιομέντας

Λατινική ονομασία: Menthae Piperitae Aetheroleum.

Koινή Ελληνική Ονομασία: Έλαιο μίνθης, έλαιο μέντας.

Βοτανική Ονομασία: Mentha piperita L.

Οικογένεια: Lamiaceae (Labiatae).

Περιγραφή: Η μινθόλη είναι κύριο συστατικό του αιθέριου ελαίου που λαμβάνεται από τις κορυφές των ανθέων του φυτού Mentha piperita σε νωπή κατάσταση. Παραλαμβάνεται από διάφορα είδη μέντας όπως, M. arvensis var. piperascens (από Ιαπωνία), M. arvensis var. glabrata (από Κίνα) και M. Piperita (από Αμερική). Το προϊόν που παράγεται από το είδος M. Piperita είναι μεγαλύτερης αξίας και με περισσότερη περιεκτικότητα σε μινθόλη.

Ιδιότητες: Το αιθέριο έλαιο κατά την επαφή με το δέρμα δημιουργεί αίσθημα ψύχους και προκαλεί χαλάρωση των μυών.

Ενδείξεις: Σε νευραλγίες, μυαλγίες, ρευματικούς πόνους, κνίδωση και επώδυνους ερεθισμούς του δέρματος.

Η μινθόλη που προέρχεται από το μινθέλαιο χρησιμοποιείται σαν αντερεθιστικός παράγοντας σε εξωτερικής εφαρμογής αναλγητικά παρασκευάσματα.

Αντενδείξεις - Προειδοποιήσεις: Σε παιδιά και νεογνά πρέπει να αποφεύγεται εφαρμογή του ελαίου και των παρασκευασμάτων του, στο πρόσωπο και στη μύτη, λόγω της πιθανότητας εμφάνισης σπασμών στη γλώσσα ή δύσπνοιας.

Aνεπιθύμητες ενέργειες - τοξικότητα: Το έλαιο μπορεί να προκαλέσει στο δέρμα αντιδράσεις υπερευαισθησίας (ερύθημα, αίσθημα καύσου, ερεθισμό των βλεννογόνων, κνησμό) και δερματίτιδα εξ επαφής.

Δοσολογία: Το έλαιο χρησιμοποιείται ως έχει ή σε γαληνικά παρασκευάσματα για εξωτερική χρήση:

· αιθέριο έλαιο: μερικές σταγόνες (ως έχουν ή αραιωμένες σε ζεστό νερό) επαλείφονται τοπικά στην παθούσα περιοχή

· επίχρισμα: ελαιώδες παρασκεύασμα που περιέχει 5-20% αιθέριο έλαιο σε βάση παραφίνης ή φυτικού ελαίου για τοπική εφαρμογή (εντριβές)

· αλοιφή: παρασκεύασμα που περιέχει 5-20% αιθέριο έλαιο σε βάση λανολίνης για τοπική εφαρμογή

· βάμμα: υδραλκοολικό παρασκεύασμα που περιέχει 5-10% αιθέριο έλαιο για τοπική χρήση.

Φύλαξη: Το αιθέριο έλαιο πρέπει να φυλάσσεται σε ερμητικά κλειστούς περιέκτες, σε θερμοκρασία 25 °C και να προστατεύεται από το φως.

Cajeputi aetheroleum

Λατινική ονομασία: Cajeputi Aetheroleum.

Boτανική ονομασία: Melaleuca leucadendron L.

Οικογένεια: Myrtaceae.

Περιγραφή: Η δρόγη είναι το αιθέριο έλαιο που παραλαμβάνεται με απόσταξη, σε ρεύμα ατμών, από τα νωπά φύλλα και από τις κορυφές των διαφόρων ειδών του Cajeput.

Ιδιότητες: Αντιρρευματικές, υπεραιμικές. Με βάση την περιεκτικότητα σε κινεόλη και από την αποδεδειγμένη πείρα στη χρήση του αιθέριου ελαίου ως υπεραιμικό, συμπεραίνεται ότι έχει θετικό αποτέλεσμα όταν εφαρμόζεται εξωτερικά σε ρευματικές διαταραχές και νευραλγίες.

Ενδείξεις: Ρευματικές παθήσεις.

Αντενδείξεις - Προειδοποιήσεις: Στα μωρά και στα παιδιά μικρής ηλικίας δεν πρέπει να εφαρμόζεται παρασκεύασμα με βάση το αιθέριο έλαιο στην περιοχή του προσώπου και ιδιαίτερα στη μύτη, γιατί μπορεί να προκληθεί βρογχικός σπασμός, ασθματική κρίση ή αναπνευστική ανεπάρκεια.

Aνεπιθύμητες ενέργειες - τοξικότητα: Πιθανή εμφάνιση δερματίτιδας εξ επαφής.

Δοσολογία: Χρησιμοποιείται μόνο εξωτερικά. Συχνά συνδυάζεται με άλλα αιθέρια έλαια π.χ. καμφορά, μινθόλη, ευκάλυπτο. Στο συνδυασμό η % περιεκτικότητα και η δοσολογία των παρασκευασμάτων πρέπει να εκτιμάται με προσοχή για κάθε συστατικό.

Φύλαξη: Πρέπει να φυλάσσεται σε ερμητικά κλειστούς περιέκτες, σε θερμοκρασία 25 °C και να προστατεύεται από το φως.