Πρόωρη κυτταρική γήρανση προκαλεί η έκθεση στο κάδμιο, ενώ ενοχοποιείται και για την εκδήλωση διαφόρων χρόνιων παθήσεων και ίσως πρόωρο θάνατο, σύμφωνα με αμερικανική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο «American Journal of Epidemiology».
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης κατά πόσο ο μόλυβδος επιφέρει ανάλογη ζημιά στα τελομερή και στα κύτταρα, αλλά δεν βρήκαν κάποια συσχέτιση ανάμεσα στη συγκέντρωση του μολύβδου στο αίμα και στο μήκος των τελομερών.
Πιο αναλυτικά, επιστημονική ομάδα από το Πανεπιστήμιο George Washington, στην Καλιφόρνια και τις Ιατρικές Σχολές των πανεπιστημίων του Μίσιγκαν και του Στάνφορντ, με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Περιβαλλοντικής και Επαγγελματικής Υγείας 'Αμι Ζότα, υποστηρίζει ότι όταν το κάδμιο εισχωρεί στον οργανισμό προκαλεί σμίκρυνση των τελομερών, δηλαδή των ζωτικών τμημάτων του DNA που βρίσκονται στα άκρα των χρωμοσωμάτων και προστατεύουν τον γενετικό κώδικα.
Τα τελομερή αποτελούν βασικό δείκτη γήρανσης, καθώς εκ φύσεως κονταίνουν όσο γερνάει κανείς. Όταν γίνουν πολύ μικρά, τότε τα κύτταρα δυσκολεύονται ή αδυνατούν να πολλαπλασιαστούν και να ανανεωθούν, με συνέπεια να εμφανίζονται διάφορες χρόνιες παθήσεις, όπως οι καρδιοπάθειες, ο διαβήτης, ο καρκίνος, οι ασθένειες των πνευμόνων, των νεφρών κ.ά.
Τα νέα ευρήματα
Οι επιστήμονες εξέτασαν δείγματα αίματος και ούρων από 6.700 ενηλίκους για να μετρήσουν τη συγκέντρωση του καδμίου και παράλληλα μέτρησαν το μήκος των τελομερών.
Η ανάλυση έδειξε ότι όσοι άνθρωποι είχαν περισσότερο κάδμιο στον οργανισμό τους, είχαν κατά μέσο όρο 6% βραχύτερα τελομερή, σε σχέση με όσους είχαν λιγότερο κάδμιο στο σώμα τους.
«Οι άνθρωποι με τη μεγαλύτερη έκθεση στο κάδμιο είχαν κύτταρα που βιολογικά έδειχναν κατά μέσο όρο 11 χρόνια πιο γερασμένα σε σχέση με την χρονολογική ηλικία τους», εξηγεί η δρ Ζότα και τονίζει ότι «κανένα επίπεδο έκθεσης σε αυτό το μέταλλο δεν είναι ασφαλές», καθώς ακόμη και χαμηλές ποσότητες του καδμίου μπορούν να προκαλέσουν πρόωρη φθορά στα τελομερή και στα κύτταρα.
Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, το κάδμιο είναι επιβλαβές για την υγεία σε ποσότητες ακόμη και κάτω των ορίων ασφαλείας. Εξάλλου, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει χαρακτηρίσει την περιβαλλοντική έκθεση στο κάδμιο «σοβαρή πηγή ανησυχίας για τη δημόσια υγεία» και έχει καλέσει τη διεθνή κοινότητα να δράσει πιο αποφασιστικά πάνω σε αυτό το θέμα.
Οι άνθρωποι συνήθως εκτίθενται σε μικρές ποσότητες του εν λόγω τοξικού μετάλλου, όταν εισπνέουν τον καπνό του τσιγάρου, καθώς ο καπνός απελευθερώνει κάδμιο στον αέρα και αυτός είναι ένας λόγος που επιβάλλεται η απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους. Οι μη καπνιστές εκτίθενται κυρίως όταν τρώνε φρούτα και λαχανικά καλλιεργημένα σε περιοχές όπου έχει υπάρξει ρύπανση από κάδμιο ή όταν ζουν κοντά σε ρυπογόνες βιομηχανικές εγκαταστάσεις. Οι άχρηστες μπαταρίες που πετιούνται, αποτελούν επίσης μια σοβαρή αιτία τοξικής ρύπανσης.