Ποιος είπε ότι το γλυκό δεν μπορεί να είναι υγιεινό;

Τα γλυκά είναι ίσως η πιο πολυσυζητημένη κατηγορία τροφίμων. Έχουν φανατικούς οπαδούς χάρη στη γλυκιά τους γεύση, αλλά στη συνείδηση των περισσότερων ανθρώπων είναι μία… «αμαρτωλή» επιλογή. Μερικοί δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να ζουν τρώγοντας μόνο γλυκά. Όταν, όμως, καταναλώσουν έστω και μία μικρή ποσότητα νιώθουν ενοχές και θεωρούν ότι θα έπρεπε να το είχαν αποφύγει.

Το βασικότερο αίτιο είναι η γραμμική σχέση που θεωρείται ότι παρουσιάζει η κατανάλωση των γλυκών με την αύξηση του βάρους. Ο συνδυασμός της υψηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες σε συνδυασμό με την μειωμένη ικανότητα πρόκλησης κορεσμού, έχει δώσει στο γλυκό την «ταμπέλα» του απαγορευμένου τροφίμου που παχαίνει. Στην πραγματικότητα, κάθε ημερήσιο διαιτολόγιο μπορεί να περιλαμβάνει ένα μικρό ποσό ενέργειας που θα καλύπτεται από ένα γλύκισμα ή ένα σνακ που θα απολαύσει ο καθένας. Ένα τέτοιο γλύκισμα, που είναι ελεγχόμενο σε ποσότητα, μπορεί να χωρέσει ακόμα και σε ένα υποθερμιδικό διαιτολόγιο.

Ένα ακόμα χαρακτηριστικό που βαραίνει το όνομα του γλυκού είναι η «ποιότητα» των θερμίδων που παρέχει. Από τη μία οι θερμίδες από την ζάχαρη ονομάζονται «κενές», από την άλλη τα λιπαρά στις περισσότερες περιπτώσεις είναι ζωικά και κυρίως κορεσμένα. Η αυξημένη πρόσληψη του συγκεκριμένου είδους των λιπαρών έχει επανειλημμένως ενοχοποιηθεί για την αύξηση των επιπέδων χοληστερόλης και την εμφάνιση διάφορων χρόνιων νόσων.

Εξαίρεση σε αυτόν τον γενικό κανόνα αποτελεί το γλυκό που προέρχεται από πρώτες ύλες που είναι υγιεινές και μπορούν να αποτελούν συστηματικά μέρος ενός ισορροπημένου ημερήσιου διαιτολογίου.

Φωτεινό παράδειγμα είναι ο χαλβάς από ταχίνι. Είναι ένα γλυκό που παράγεται από ταχίνι, δηλαδή 100% αλεσμένο σουσάμι, με αποτέλεσμα να μεταφέρονται σε αυτό όλα τα ευεργετικά συστατικά του πολύτιμου αυτού σπόρου. Πιο συγκεκριμένα, ο χαλβάς αποτελεί πηγή πολυακόρεστων λιπαρών οξέων, πρωτεϊνών, ασβεστίου, μαγνησίου και χαλκού. Συστατικών, με άλλα λόγια, που πρέπει να υπάρχουν στην καθημερινή διατροφή και η επάρκεια τους καθορίζει την θρεπτική αξία ενός διαιτολογίου.

Το μόνο που απομένει είναι να ρυθμιστεί και η ποσότητα κατανάλωσης. Η άποψη ότι ένα γλυκό παρασκευάζεται από αγνά υλικά και περιέχει ποικιλία θρεπτικών συστατικών, όπως ο χαλβάς από ταχίνι, δεν αρκεί για να το καταναλώνει κάποιος χωρίς μέτρο. Η θερμιδική αξία κάθε γλυκού πρέπει να αξιολογείται και να συμπεριλαμβάνεται με προσοχή και σύνεση στο ημερήσιο διαιτολόγιο. Ο μέσος ενήλικας με μέτρια φυσική δραστηριότητα πρέπει να λαμβάνει περίπου 2.500 θερμίδες για να συντηρεί το βάρος του. Στην περίπτωση αυτή, μπορεί να αφιερώνει 150-250 θερμίδες για την απόλαυσή του. Έτσι μπορεί να καταναλώνει 30-50 γρ χαλβά από ταχίνι ημερησίως για να ικανοποιεί την αίσθηση του γλυκού, το οποίο παράλληλα θα είναι και υγιεινό, αφού θα έχει συμβάλλει στην πρόσληψη απαραίτητων βιταμινών και μετάλλων και δεν θα τον οδηγεί στην αύξηση του βάρους.

Με τον τρόπο αυτό, δηλαδή επιλέγοντας ένα υγιεινό γλυκό, μετριάζοντας την ποσότητα και συναξιολογώντας το μέσα στο υπόλοιπο διαιτολόγιο, μπορεί το γλυκό να αποτελέσει, βάση σχεδίου, μέρος του ημερήσιου διαιτολογίου!

Γιάννης Χρύσου

Κλινικός Διαιτολόγος - Διατροφολόγος

Γεν. Γραμματέας Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής