Οι νέες οδηγίες για τον εμβολιασμό έναντι της COVID-19 στην εγκυμοσύνη

Όλα τα νεότερα επιστημονικά δεδομένα συγκλίνουν στην άποψη ότι τα εμβόλια κατά της COVID-19 με την τεχνολογία mRNA είναι ασφαλή στην εγκυμοσύνη και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών στη χώρα μας τονίζει ότι μια έγκυος γυναίκα καλύτερα να εμβολιαστεί με ένα από τα δύο εμβόλια αυτής της τεχνολογίας, δηλαδή το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech ή το εμβόλιο της Moderna.

Οι έγκυες γυναίκες και όσες βρίσκονται στη διαδικασία εξωσωματικής γονιμοποίησης θα πρέπει να περιμένουν λίγο ακόμα για να εμβολιαστούν καθώς αυτήν την περίοδο χορηγείται μόνο το εμβόλιο της AstraZeneca και από τις 5 Μαίου το εμβόλιο της Johnson & Johnson για τις ηλικίες 30 έως 45 ετών, αναφέρει ο δρ Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, Μαιευτήρας - Χειρουργός -Γυναικολόγος, ειδικός στην Γυναικολογική Ενδοκρινολογία και την Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή.

Αρχικά υπήρξε απαγόρευση εμβολιασμού των εγκύων, επειδή στις κλινικές μελέτες ασφάλειας και αποτελεσματικότητας των εμβολίων για τον νέο κορονοϊό δεν είχαν λάβει μέρος γυναίκες σε κατάσταση εγκυμοσύνης.

Στη συνέχεια υπήρξε σύσταση στις έγκυες γυναίκες να εμβολιαστούν αν διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης από τον SARS-CoV2 λόγω επαγγέλματος ή είχαν υποκείμενα νοσήματα, με δεδομένο ότι η COVID-19 μπορεί να προκαλέσει πολλές και σοβαρές επιπλοκές στην έγκυο αλλά και στο έμβρυο.

Σήμερα, υπάρχουν νέα καθησυχαστικά δεδομένα που απαντούν στο δίλημμα των γυναικολόγων και των εγκύων για το αν θα πρέπει μία έγκυος γυναίκα να κάνει το εμβόλιο κατά του κορονοϊού. Μελέτη των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νόσων (CDC) των ΗΠΑ, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο αμερικανικό ιατρικό περιοδικό «New England Journal of Medicine», καθησυχάζει τις όποιες ανησυχίες για την ασφάλεια των εμβολίων στις έγκυες.

Τα στοιχεία προέκυψαν από το μητρώο καταγραφής των κυήσεων στις ΗΠΑ και αναλύθηκαν δεδομένα από 35.691 γυναίκες που ήταν έγκυες προτού εμβολιασθούν ή έμειναν έγκυες λίγο μετά.

Το 14% των εγκύων που έκαναν εμβόλιο mRNA κατά της COVID-19, δηλαδή εμβόλιο Pfizer/BioNTech ή εμβόλιο Moderna, είχαν απώλεια κύησης και σε ποσοστό κάτω του 10% γέννησαν πρόωρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ποσοστά αυτά είναι παρόμοια με εκείνα που είχαν παρατηρηθεί στις εγκύους πριν την πανδημία, και συνεπώς τα εμβόλια COVID-19 δεν αυξάνουν τους κινδύνους για τις έγκυες γυναίκες.

Με βάση λοιπόν τα στοιχεία που αξιολογούνται για περισσότερο από ένα χρόνο, η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής ενέκρινε πρόσφατα τον εμβολιασμό στην εγκυμοσύνη. Σημειώνεται ότι δεν υπήρξαν στοιχεία για τα άλλα εμβόλια, όπως της AstraZeneca ή της Johnson & Johnson γιατί τα συγκεκριμένα σκευάσματα δεν έχουν περιληφθεί προς το παρόν στο πρόγραμμα εμβολιασμού των ΗΠΑ.

Οι συστάσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο Στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Επιτροπή Εμβολιασμών και Ανοσοποίησης (JCVI) ανακοίνωσε ότι πρέπει να δίνεται η δυνατότητα εμβολιασμού στις εγκυμονούσες μαζί με τον γενικό πληθυσμό ανάλογα με την ηλικία τους και την κλινική ομάδα κινδύνου.

Η JCVI αφού έλαβε υπόψη της τα στοιχεία από τις ΗΠΑ ανακοίνωσε ότι είναι προτιμητέο για τις έγκυες γυναίκες στη Βρετανία να εμβολιασθούν με τα εμβόλια Pfizer-BioNTech ή Moderna, όπου είναι διαθέσιμα.

H Ρυθμιστική Υπηρεσία Φαρμάκων και Υγειονομικής Περίθαλψης του Ηνωμένου Βασιλείου, μετά τις έντονες ανησυχίες για το εμβόλιο της AstraZeneca και τη σπάνια περίπτωση εμφάνισης του συνδρόμου ανοσολογικής αρχής θρομβωτική θρομβοπενία μετά από εμβολιασμό (vaccine induced immune thrombotic thrombocytopenia – VITT) δήλωσε ότι, επειδή η εγκυμοσύνη έτσι κι αλλιώς είναι ένας παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη θρόμβων αίματος, οι γυναίκες θα πρέπει να συζητήσουν με τον γυναικολόγο τους εάν τα οφέλη από το εμβόλιο υπερτερούν των κινδύνων για αυτούς.

Θηλασμός και εμβόλιο κατά της COVID-19

Από την ανάλυση δεδομένων της Αμερικής προκύπτει ότι ασφαλής είναι και ο θηλασμός του βρέφους από τη μητέρα που είτε νόσησε από COVID-19, είτε εμβολιάστηκε. Στο μητρικό γάλα βρέθηκαν αντισώματα που προσφέρουν ασπίδα προστασίας του βρέφους.

Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή

Στην ίδια κατηγορία με τις έγκυες και τις θηλάζουσες μητέρες εμπίπτουν και οι γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί μέσω της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Δεν υπάρχει πλέον κανένα δεδομένο που να συνηγορεί στην αναστολή ή τη διακοπή των προσπαθειών τεκνοποίησης, λόγω εμβολιασμού της γυναίκας.

Τα εμβόλια AstraZeneca και Johnson & Johnson

Σύμφωνα με την επίσημη θέση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, τα εμβόλια με ιικό φορέα, δηλαδή τα εμβόλια των εταιρειών AstraZeneca και Johnson & Johnson κατά 99,9% είναι απόλυτα ασφαλή για την κύηση, αλλά το μειονέκτημά τους εστιάζεται στο γεγονός ότι δεν υπάρχουν δεδομένα από τη χορήγησή τους στην περίοδο της εγκυμοσύνης. Αν μία γυναίκα εμβολιαστεί με κάποιο από τα δύο αυτά εμβόλια, χωρίς να γνωρίζει ότι είναι έγκυος δεν θα πρέπει να ανησυχεί, ούτε να διακόψει την κύηση.

Σημειώνεται ότι έγκυες γυναίκες ή γυναίκες που προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί με εξωσωματική γονιμοποίηση και έχουν δικαίωμα να προγραμματίσουν τον εμβολιασμό τους είτε επειδή είναι άνω των 45 ετών ή έχουν υποκείμενα νοσήματα, θα πρέπει να γνωρίζουν με ποιο εμβόλιο πρόκειται να εμβολιαστούν.

Αυτό γίνεται αντιληπτό από το πόσες ημέρες απέχουν οι δύο δόσεις. Αν πρόκειται για τα εμβόλια της τεχνολογίας mRNA (Pfizer/BioNTech Moderna) η χρονική διαφορά ανάμεσα στις δύο δόσεις είναι έως 4 εβδομάδες, ενώ η αντίστοιχη διαφορά στο εμβόλιο της AstraZeneca είναι 12 εβδομάδες. Το εμβόλιο της Johnson & Johnson χορηγείται σε μία μόνο δόση.

Η αλλαγή του ραντεβού μπορεί να γίνει εύκολα μέσα από την πλατφόρμα emvolio.gov.gr, είτε σε φαρμακείο ή ΚΕΠ. Το δίλημμα των γυναικολόγων και των γυναικών που περιμένουν ή προσπαθούν να αποκτήσουν παιδί, έχει πλέον απάντηση και όσο συνεχίζονται οι έρευνες για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των εμβολίων θα ισχυροποιούνται ακόμα περισσότερο τα ενθαρρυντικά δεδομένα, καταλήγει ο δρ Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος.